Vervuiling beperkt zich niet tot onze planeet, ook rond de aarde zweeft serieus wat afval rond. NASA is ongeveer 20.000 stukken van gebruikte raketten, defecte satellieten en brokstukken groter dan een tennisbal aan het opsporen. Die vliegen aan een snelheid van ruim 27.000 kilometer per uur in een baan rond de planeet.
In werkelijkheid zijn er nog veel meer brokstukken: zo’n 500.000 objecten zijn groter dan een knikker, en nog eens miljoenen kleinere stukjes vliegen ook rond de aarde, maar die zijn te klein om op te sporen, aldus NASA. We kunnen het ons moeilijk inbeelden, dus heeft de Royal Institution of Great Britain een animatie gemaakt die toont hoe de hoeveelheid ruimteafval sinds 1957 is geëxplodeerd.
In 1957 is er nog niet veel te merken
Alles is nog proper, zoals het er al miljoenen jaren aan toegaat.
Maar wat dan gebeurt, lijkt wel op een ontploffing
De mens drukt z’n stempel op dat kleine stukje ruimte rond onze planeet.
Sputnik
Wetenschapper Stuart Grey, die de animatie creëerde, koos voor het jaar 1957, omdat toen met Sputnik de eerste satelliet werd gelanceerd. Sindsdien is het aantal brokstukken van raketten en satellieten steeds sneller gaan toenemen.
We hoeven natuurlijk niet bang te zijn dat deze brokstukken op ons hoofd zouden vallen, maar NASA spoort ze toch op om zeker te zijn dat ze niet zouden botsen met satellieten die momenteel in gebruik zijn. Denk maar aan communicatiesatellieten, die we liever niet verliezen omdat dit gevolgen kan hebben voor onze activiteiten op de begane grond.
En die dreiging is er wel, want ook het Internationaal Ruimtestation ISS moet soms al eens uit de weg gaan om niet met een stukje ruimteafval te botsen. In juli moest het ISS nog zo’n manoeuvre doen. En in 2013 liep het mis toen een astronaut merkte dat er een gat was ontstaan in een zonnepaneel door toedoen van een brokstuk. De schade was toen gelukkig niet ernstig, maar het toont wel aan dat het rond onze planeet behoorlijk druk aan het worden is.
SpaceX
Waar komen al die brokstukken dan precies vandaan? Het gaat gedeeltelijk om raketten die een satelliet of ruimtevaarttoestel in een baan rond de aarde hebben gebracht en dan zijn afgeworpen. Daar vliegen ze vrij rond, afhankelijk van de baan waarin ze terechtkomen, en dat kunnen ze nog honderden jaren blijven doen. Er zijn ook al satellieten met elkaar in botsing gekomen, waardoor opnieuw duizenden brokstukken ontstaan. In 2007 heeft China een raket getest die voor zo’n 2.000 brokstukken verantwoordelijk zou zijn.
Wetenschappers zijn daarom op zoek naar middelen om de brokstukken uit de weg te ruimen, zodat satellieten weer wat meer plaats hebben om veilig rond onze planeet te draaien. Het feit dat een bedrijf zoals SpaceX nu heel dicht bij een herbruikbare raket staat, is ook goed nieuws. Daardoor zouden we in de toekomst alvast minder afval achterlaten wanneer we een satelliet of een bemand toestel naar de ruimte lanceren.