De Taranis klinkt als een voorwerp uit Dr. Who, maar het is één van de meest ontwikkelde drones die momenteel in productie is. Het onbemande vliegtuig kan snelheden van ruim 1.100 kilometer per uur halen. Op de grond kan niemand het zien komen en gaan, enkel horen wanneer hij door de geluidsmuur knalt. En hij kan ook aanvallen uitvoeren, praktisch zonder inmenging van de piloot.

Het toestel van Britse origine is zo goed als onzichtbaar voor radarsystemen, stelt de woordvoerder van ontwikkelaar BAE Systems. Taranis is de Keltische god van de donder en moet zowat het meest geavanceerde vliegtuig ter wereld worden. Maar ook één van de meest geheimzinnige, want een VN-rapport uit 2013 stelde dat de drone “door geheimen gesluierd” is.

Niet in gebruik

Ook nu weten we nog niet tot wat de Taranis precies in staat is. Het toestel wordt momenteel niet ingezet en het Britse leger heeft ook geen plannen om dat te doen. De drone is in de eerste plaats een toestel om technologie uit te testen, die dan later in toekomstige vliegtuigen kan worden gebruikt.

Op de website van BAE staan enkele dingen die je met de Taranis kunt doen: bewaking verzorgen, doelwitten markeren, informatie verzamelen, tegenstanders om de tuin leiden en aanvallen in vijandige gebieden uitvoeren. En dat zonder piloot, enkel met een menselijke toezichthouder op de begane grond. Maar eigenlijk zijn dat allemaal dingen die een gewone drone ook kan doen.

Aanvallen zonder piloot

Vermoedelijk zijn er dus nog tal van geheime snufjes waarover de Taranis beschikt. Het toestel is net geen 12 meter lang en heeft een vleugelwijdte van 6,5 meter. Je kan hem qua grootte vergelijken met een schoolbus. Wat hij zeker kan is verdwijnen voor detectiesystemen en toch nog contact houden met de piloot op de grond. Hoe dat mogelijk is, blijft voorlopig een goed bewaard geheim. Maar de drone zou ook zonder piloot aan de knoppen vluchten moeten kunnen uitvoeren.

Zelfs gevaarlijke doelwitten kan de drone zelf markeren en aanvallen. Voor dat laatste moet de piloot natuurlijk wel eerst de toestemming geven. Dit prototype draagt nog geen raketten, maar z’n opvolgers zullen dat wel doen. Dat maakt van Taranis ook een heel omstreden wapen, want er bestaat al veel protest tegen wapens die volledig zelfstandig kunnen functioneren.

Autonome wapens

Meer dan 16.000 experts in artificiële intelligentie hebben wereldleiders al opgeroepen om actiever op te treden tegen autonome wapens. Vooral Tesla-baas Elon Musk, wetenschapper Stephen Hawking en Google-topman Peter Norvig hebben hun stem over dit probleem al laten horen en ze ondertekenden een petitie hierover. Ze zijn vooral bezorgd over de vraag wanneer de mens precies de beslissing om aan te vallen aan het wapen doorgeeft.

En als de mens straks minder en minder controle over deze wapens nodig heeft, worden heel wat factoren niet meer in overweging genomen. Als een doelwit zich bijvoorbeeld in de buurt van een school zou bevinden, zouden mensen doorgaans beslissen om de aanval niet uit te voeren, maar een autonoom wapen heeft die informatie niet noodzakelijk. En zelfs al hebben wapens vandaag nog ergens een menselijke bestuurder nodig, er wordt gevreesd dat ook aan wapens wordt gewerkt die echt volledig op zichzelf werken.