Di Rupo (PS) verdedigt fel de Veiligheidsraad, tegen coalitiepartner Ecolo in: “Juist héél humane aanpak”

In Vlaanderen zijn het de virologen die het hele debat domineren, voor de Veiligheidsraad bijeenkomt. In Wallonië neemt een interessant politiek debat die plaats in. Heel opvallend, de PS zet zich met Waals minister-president Elio Di Rupo (PS) pal achter die Nationale Veiligheidsraad. Nochtans had coalitiepartner Ecolo die fel bekritiseerd.

In het nieuws: Vanmorgen om 9 uur is de Veiligheidsraad bijeengekomen. Later vandaag volgt communicatie.

8AM Wetstraat Insider

De details: Alles kan beter, en dus probeert Sophie Wilmès (MR) vandaag nog eens.

  • Geen powerpoint, genoeg tijd tussen de bijeenkomst van de Veiligheidsraad en de persconferentie, en simpele, heldere communicatie: dat is het voornemen van premier Wilmès vandaag. Moet lukken, de agenda oogt niet bijzonder vol: veel wil men blijkbaar niet beslissen, ook al gaat het nu snel de goede richting uit met de cijfers van de pandemie.
  • Inhoudelijk is een glazen bol niet nodig, zowat alles wat beslist moeten worden, weten we al, met dank aan de mediavirologen van de GEES.
  • Zo was er gisteren het zoveelste optreden van Marc Van Ranst op VTM Nieuws, en hij was ook terug op zijn ‘Vaste Afspraak‘ bij de VRT. Steven Van Gucht was ondertussen al in Terzake gepasseerd. De Afspraak bracht maandag overigens voor het eerst sinds de crisis geen viroloog, maar kwam daar dus snel op terug: Van Ranst kon z’n quasi-vaste stoel naast de host opnieuw innemen.
  • Daardoor weten we al zowat alle krijtlijnen van die Veiligheidsraad. Wat iedereen overigens moet opgemerkt hebben: de nieuwe opnames dalen fel, en zitten in de zone van de beheersbaarheid. Winkels kunnen dus open op 11 mei, wat overigens nog ongelofelijk gecontesteerd werd door sommige experten van de GEES, één week geleden.
  • Maar ook over de sport, dat ander groot thema, trapten de experten allerlei open deuren in: uiteraard zullen massa-events zoals voetbalmatchen niet mogelijk zijn voorlopig. Geen enkele competitie in Europa is dat van plan. De vraag die veel meer mensen bezighoudt: mag de jeugd eindelijk weer sporten? In Nederland mogen kinderen onder de 12 jaar al lang opnieuw voetballen.
  • Ondertussen beslist de Duitse regering van Angela Merkel wel uitgerekend vanmorgen over de herneming van de Bundesliga, op 15 mei gebeurt dat al hoogstwaarschijnlijk. Portugal herstart eind mei, Spanje plant midden juni in. Pijnlijk, want in België is de lobbying enorm om toch maar, vanuit de politiek, te beslissen om de competitie niet te hervatten.
  • Terwijl de Duitse regering dus vandaag 15 mei zegt, zal de Veiligheidsraad vermoedelijk kiezen om pas twee en een halve maand later, op 1 augustus, opnieuw te beginnen. Dat heeft niets meer met medische argumenten te maken, maar alles met economische: de Belgische profclubs willen vanonder het tv-contract uit. Verschillende federale ministers hebben zich ondertussen stevig uitgesloofd om de clubs ter wille te zijn.
  • Van Ranst hield op z’n verschillende tv-platformen overigens ook een fel pleidooi om “het sociale luik” meer plaats te geven: “Heel veel mensen missen hun familie, hun vrienden. (…) Je voelt dat de mensen daar nood aan hebben. En je voelt ook dat, als we daar niets aan doen, de mensen de maatregelen op de duur ook niet meer zullen volgen”, zei Van Ranst. “Een draagvlak moet je creëren, maar ook behouden.”
  • Daarmee zette de viroloog, die naar eigen zeggen nooit aan politiek doet in z’n functie, zich pal in de politieke discussie die al sinds de vorige Veiligheidsraad woedt: vindt die Raad het ‘humane’, het menselijke aspect, niet belangrijk dan? Die kritiek kwam van zowel de groenen als de communisten.

Het politieke debat: Terwijl in Vlaanderen de virologen de publieke ruimte mogen domineren, is het in Franstalig België de politiek die in het centrum van de discussie staat.

  • “We zien onze patrons eerder dan dat we onze eigen familie terugzien“, zo is de sloganeske aanval die de PVDA/PTB lanceerde en bleef herhalen, na afloop van de vorige Veiligheidsraad. Maar zoals gezegd, ook Ecolo roerde zich fel, en had grote moeite met die ‘CNS’ (het acroniem voor de Veiligheidsraad, NVR, dat in Franstalig België veel couranter wordt gebruikt).
  • Zeker die groene houding in Franstalig België is opvallend, omdat Ecolo via de Brusselse en Waalse regering wel vertegenwoordigd is in die CNS: de ministers-presidenten Elio Di Rupo (PS) en Rudi Vervoort (PS) spreken er dan toch namens hun coalitiepartners?
  • Niet bepaald. Zondag barstte die vulkaan helemaal open, toen Raoul Hedebouw (PVDA/PTB) zij aan zij met Jean-Marc Nollet (Ecolo), met getrokken messen, ging plaatsnemen in de studio’s van RTL voor C’est pas tous les jours dimanche, de Franstalige De Zevende Dag.
  • Het leverde zinderende televisie op, zodanig dat host Christophe Deborsu bij momenten de controle echt wat kwijt leek: zo fel hakten Hedebouw en Nollet in op vooral Georges-Louis Bouchez (MR) en in mindere mate Joachim Coens (CD&V). Die twee laatsten zaten er om de regering te vertegenwoordigen, en verdedigden loyaal het beleid. PVDA/PTB en Ecolo vormden dan weer het volksfront.
  • Dat diezelfde Nollet en Bouchez toch nog steeds samen in de Waalse regering en die van de Franse Gemeenschap zitten, was nog moeilijk in te beelden, na de uitzending: de kloof is echt groot.
  • Belangrijk dus: het debat in Namen gisteren, waarbij de Waalse regering kritische vragen kreeg. En opvallend: Di Rupo ging er pal achter die Veiligheidsraad, die CNS, staan, waarin hij samen met Wilmès en Vlaams minister-president Jan Jambon (N-VA) het verschil maakt. “Het is geen theesalon waar we wat praten tot 16 uur. Er zijn daar confrontaties van ideeën, wat normaal is in een rechtstaat”, zo reageerde de oud-premier fel.
  • “Op het moment dat velen de moeilijkheden omschrijven om de federale Belgische staat te laten werken, nodigt de premier, Sophie Wilmès, de deelstaten uit om die federale loyauteit concreet te maken. En het is in deze fase van urgentie het federale dat in de cockpit zit. Maar de Waalse regering werkt met al z’n bevoegdheden mee. En ja, misschien duren die meetings van de CNS lang, omdat iedereen aandachtig luistert naar z’n buur. Maar zo bouw je consensus”, was het betoog van Di Rupo.
  • Meest opvallend, z’n repliek aan PVDA/PTB en z’n eigen coalitiepartner Ecolo: “U zegt dat men het menselijke niet in rekenschap heeft genomen. Wel, in realiteit is het nét het tegenovergestelde: de prioriteit was net om de mens te beschermen. In de bedrijven en winkels zijn er strikte maatregelen, die opgelegd en opgevolgd kunnen worden, in families is dat moeilijker.”
  • Di Rupo wees er overigens fijntjes op dat “ze naar de experten luisteren”, maar “ik stel vast dat die soms over meer dan de nuances verschillen van mening“.
  • Een belangrijke politieke boodschap dus: de PS zet zich met Di Rupo niet af van het federale beleid, integendeel. Ook bij N-VA is te horen dat er een “goede samenwerking” is met Jambon en Di Rupo.
  • De oud-premier is zo de afgelopen maanden een beetje uitgegroeid tot een mythisch figuur in de Wetstraat, waarop hoop rust. Kan hij, als meer gematigde versie van de PS, de brug bouwen die Paul Magnette (PS) maar moeilijk gemaakt krijgt, richting MR en nog verder, richting N-VA? Het lijkt vooralsnog ijdele hoop: op cruciale momenten met de PS bleek wel dat ook de oud-premier geen greep had, of wilde hebben, op Magnette.

De essentie: Met de beslissing van de Veiligheidsraad om alle winkels opnieuw te openen, valt een tijdelijk systeem van willekeur en monopolievorming weg. Of dat zou toch moeten.

  • Een regelrechte ‘verfoorlog‘ is er intussen uitgebarsten in het land van de doe-het-zelvers. Immers, de regering had bij de vorige Veiligheidsraad beslist om, los van winkels die levensnoodzakelijke middelen verkopen, ook tuincentra en doe-het-zelfzaken te openen.
  • Maar daar was sprake van grote willekeur: in sommige provincies mochten bepaalde winkels wél open, andere niet, in de eerste dagen. En erger, algemene winkels voor klussers, zoals een Brico of een Hubo, mochten wel open, terwijl specialisten in hout, badkamers of in verf de deuren gesloten moesten houden.
  • Dus plots kregen algemene doe-het-zelfzaken een monopolie. Die gingen meteen all the way en duwen nu tot op de laatste snik het gaspedaal helemaal in: Hubo geeft plots 30 procent korting op alle verf, tot 10 mei, één dag voor de verfwinkels weer open mogen. Gamma gooit dan weer met 25 procent korting op alle tuinmeubelen.
  • Die willekeur leidt tot woede. “Een kaakslag”, stelt Toon Bossuyt, CEO van verfketen Colora, in Het Laatste Nieuws. “Dat Hubo deze week het fantastische idee heeft om nog eens kortingen te geven. Dat is het mes nog eens omdraaien. Bijzonder cynisch vind ik dat. Wat willen ze hiermee bereiken?”
  • De kans dat straks die artificiële monopolies worden doorbroken, is groot. Maar pijnpunten blijven, zolang er maatregelen gelden. Zo zijn de marktkramers nu al aan het klagen: zij zullen nog altijd zonder werk blijven, markten kunnen vermoedelijk niet open, ook al vinden ze in openlucht plaats.

Ondertussen in Europa: Een belangrijk arrest van het Duits Grondwettelijk Hof.

  • Al eerder velde het hoogste Duitse gerechtshof, het Bundesgerichtshof in Karlsruhe, belangrijke vonnissen over Europa. In de belangrijkste lidstaat van de Europese Unie is dat Hof een belangrijke speler in het grotere machtsspel, vergelijkbaar met het Amerikaanse Supreme Court (en dus met veel meer werkelijke macht dan het Belgische Grondwettelijk Hof).
  • Dat Duitse Hof is nu vernietigend over de aanpak van de Europese Centrale Bank, ECB, om massaal overheidspapier van de eurozone op te kopen. De ECB houdt op die manier de crisis onder controle: het strafste wapen dat politici en beleidsmakers deze dagen kunnen inzetten om de economische crisis beheersbaar te houden.
  • Maar volgens het Bundesgerichtshof is die aankoop van overheidspapier in strijd met de Duitse Grondwet. Het gaat daarbij over aankopen tussen 2015 en 2019, voor de coronacrisis dus, toen de aankopen van Europese overheidsobligaties helemaal ontploften. Er is een gebrek aan politieke controle, zo stelt het Hof, dat zo de Duitse Bundesbank, de belangrijkste subspeler in de ECB, in problemen brengt.
  • De Europese Commissie probeerde de zaak af te wimpelen: “We erkennen de analyse van het Duitse Grondwettelijk Hof, maar bevestigen dat de EU-wetgeving daar boven gaat“, zo stelde de woordvoerder van de EU, Eric Mamer.
  • Of daarmee de kous af is, is niet zo zeker. De Duitsers houden nogal vast aan de macht van Karlsruhe, en de positie van de Bundesbank. Op termijn dus een bijkomende moeilijkheid in heel de financiële discussie die de EU in de greep houdt: het invoeren van coronabonds, of zogenaamde eurobonds, is er nog steeds niet. De euro blijft zo een fragiel project, waarbij een herstel op verschillende snelheden nog tot grote politieke spanningen kan leiden.
  • Zonder de ECB en haar wapen van de ‘quantitative easing‘, het printen van nieuw geld, en dat gebruiken om overheidspapier op te kopen, wordt het wel bijzonder moeilijk om de euro bijeen te houden.

China, “wereldleider in de aanpak tegen corona”: Een nieuw verslag vanuit Wuhan is bloedstollend. Nabestaanden van coronaslachtoffers worden onder druk gezet om te zwijgen.

  • De hele wereld betaalt een ontzettend zware prijs omdat het Chinese regime niet in staat is om eerlijk te communiceren rond het gevaarlijke coronavirus. Internationaal stijgt de druk op China om open kaart te spelen. Maar de communistische dictatuur blijft ondertussen doodleuk putten uit dezelfde recepten die aan de grondslag liggen van globale ellende: doofpotoperaties moeten de waarheid rond corona verhullen.
  • Het gerenommeerde The New York Times komt met een nieuw verslag uit Wuhan, dat het droevige lot van Chinese burgers die familie verloren beschrijft. De politie bedreigt en ondervraagt er systematisch nabestaanden die vragen hebben over de aanpak van de crisis.
  • Een poging om de Chinese overheid aansprakelijk te stellen voor de ramp, waarbij nabestaanden een rechtszaak wilden beginnen, werd fors onderdrukt: advocaten kregen de boodschap de zaak niet aan te nemen. Zo wilden zeven residenten een zaak beginnen, met de hulp van activist Yang Zhanqing, maar na een week antwoordde niemand meer: de overheid had er ingepeperd dat daarvan geen sprake kon zijn.
  • Verschillende klokkenluiders, die aan de alarmbel trokken over de uitbraak van het virus, zijn ondertussen van de aardbodem verdwenen: een courante praktijk in de Chinese dictatuur, waar burgers die te mondig worden zomaar “weggehaald” kunnen worden.
  • Ondertussen worden de slachtoffers van corona in China voorgesteld als ‘martelaren‘ die voor ‘de goede zaak’ stierven. Alle kritische rapporten over de uitbraak zijn ondertussen door overheidscensuur onderdrukt. Tegelijk wordt het virus als ‘buitenlands’ omschreven, en als een “middel van buitenlandse krachten om China te ondermijnen”.

Mondmaskers: De bestelling is geplaatst voor 12 miljoen maskers, om aan alle Belgen te geven. Maar ze is nu al controversieel.

  • “De bestelling is geplaatst, dat is gisterenavond gedaan”, zo stelde vicepremier Koen Geens (CD&V) vanmorgen op Radio 1, over de 12 miljoen mondmaskers die België beloofde aan haar burgers uit te delen. Die maskers zijn aanbevolen om te dragen als social distancing niet lukt, en verplicht op het openbaar vervoer.
  • Hoewel de verplichting al geldt sinds maandag, dus nu pas de bestelling. Vroeger ging niet volgens Geens, die erop wijst dat mensen ook meer dan één masker nodig zullen hebben. “Als u elke avond de was wil doen, elke avond een kookwas, dan kan één masker. Maar de meeste mensen zullen meerdere mondmaskers nodig hebben”, zo stelde hij. Die meerdere maskers, waarbij die van de overheid dan, komen dus later toe.
  • Daarover komt nu kritiek van N-VA-Kamerlid Michael Freilich. Die blijkt goed geïnformeerd over de geheime aanbesteding van Defensie, waar hij de hand op kon leggen. De N-VA roept daarom de commissie Legeraankopen bijeen in de Kamer. Hij heeft kritiek op het feit dat Defensie die bestelling plaatst. Geens stelde daarover dat het de enige federale dienst is die dergelijk performant team heeft om grote aankopen te doen.
  • De prijs van 200 miljoen euro, die Freilich naar voren schuift, is veel te hoog, volgens Geens. “Dat klopt niet.”
  • Ook spreekt Freilich over 50 miljoen maskers, geen 12 miljoen, die besteld zouden zijn. Belangrijkste vraag is verder waarom de aanbesteding niet openbaar is gemaakt. “Hoe kunnen verdelers weten dat er überhaupt een prijsbevraging is?”, vraagt hij.

Groen en blauw, het gaat toch nog niet helemaal harmonieus samen: De vergroening van bedrijfswagens moet Open Vld en Groen dichter bijeenbrengen. Of niet?

  • Het zou een consensus zijn die in de maak was, een onuitgegeven coalitie ook. Want Groen, Open Vld en CD&V zouden het eens zijn over de vergroening van de bedrijfswagens. Vanaf 2025 zouden enkel nog elektrische wagens aanspraak kunnen maken op het regime van ‘bedrijfswagen’. Dat schrijft De Tijd vanmorgen.
  • Dat zou een enorme impact kunnen geven op het wagenpark: 800.000 Belgen rijden met zo’n bedrijfswagen, een fiscaal gunstregime in een land dat met de hoogste belastingdruk op arbeid ter wereld kampt.
  • Maar politiek ook interessant: het zijn groenen, christendemocraten én liberalen die het eens zijn, aan Vlaamse kant, zo wist de krant. De N-VA liet verstaan dat ze niet meedoen: het is nu niet het moment om zo’n grote fiscale ingreep te doen, zo vinden de Vlaams-nationalisten. De socialisten zouden dan weer wel kunnen aansluiten. Meteen zou zo een ‘Vivaldi-meerderheid’ ontstaan rond die bedrijfswagens in de Kamer, een belangrijk symbolisch moment om dat soort maatregelen, los van de regering, te nemen: een indicatie voor een toekomstige meerderheid, waarbij ecologie en liberalisme samengaan.
  • Alleen, Egbert Lachaert (Open Vld), volop in de race om het voorzitterschap bij Open Vld, maar tegelijk ook nog altijd fractieleider van de Vlaamse liberalen, giet meteen koud water op heel de constructie: “Voorbarig bericht. Er is geen versnelling. Het was altijd de bedoeling dat CD&V en Open Vld een nieuw tekstvoorstel zouden doen na de hoorzittingen. Die basistekst is klaar. N-VA werd vooraf om reactie gevraagd, maar gaf geen input. Dossier is veel te delicaat om zomaar door te duwen”, zo tweette hij.
  • Ook Groen blust het enthousiasme ondertussen. Kamerlid Dieter Van Besien: “Dit is een beetje voorbarig. Het is geen geheim dat in het Parlement gezocht wordt naar een akkoord en dat we daarrond proberen samen te werken. Laat ons nu rustig en sereen verder werken, dat is de beste garantie op resultaat”, zo zegt hij op Twitter.
8AM Wetstraat Insider
Meer
Lees meer...