Op twee weken tijd moest Mexico twee van de zwaarste aardbevingen ooit achterlaten. Harvey, Irma, Maria die de Caraîben in puin achterlaten, je zou gaan denken dat er een hogere macht mee gemoeid is. Maar niets is minder waar: hoewel we met open mond naar deze rampen staan kijken, zijn ze eigenlijk relatief normaal. 

Het zijn intensieve weken geweest voor de Centraal-Amerikaanse regio. Drie zware orkanen, met in Mexico nog ruimte voor twee zware aardbevingen, je zou gaan denken dat er iets aan de hand is in het gebied? Maar eigenlijk zijn die evenementen niet zo uniek als we zouden denken. Er bestaat namelijk, om te beginnen, zoiets als het orkaanseizoen.

Hurricane season

Iedereen die in de Noord- en Centraal-Amerika woont, kent het concept hurricane season. Da’s de periode van 1 juni tot en met 30 november waarin er het meeste kans is op tropische stormen. Gemiddeld zijn er zelfs zo’n 10,1 orkanen (een zwaardere categorie storm) per seizoen. Volgens het Amerikaanse National Hurricane Center valt de piekperiode voor tropische cyclonen en orkanen rond tien september. Geen toeval dus.

Hoe komt het dat net Noord-Amerika zo gevoelig is voor cyclonen? Omdat, door de verschillende stromingen (hallo, El Nino) in de Atlantische Oceaan, het verschil tussen de zeetemperatuur en de hogere luchttemperaturen zo groot is. Dat creëert de ideale omstandigheden voor een orkaan. Dit jaar was de temperatuur op de zeespiegel iets hoger dan normaal, wat voor extra stormen zorgt.

Wat Noord-Amerika betreft, het was sinds Katrina geleden dat een grote orkaan nog eens aan land kwam. Dat is twaalf jaar geleden. De keer daarvoor dateert van de vroege jaren 1900. En voor je het vraagt, ja, de opwarming van de aarde zorgt er wellicht voor dat er meer van die orkanen van een zwaardere categorie zullen zijn.

Aardbevingen in Mexico

Maar hoe zit het dan met aardbevingen in Mexico? Is het stom toeval dat het Centraal-Amerikaanse land twee maal op twee weken getroffen wordt door een zware aardbeving? Wel, ja en nee. Op zich zijn aardbevingen niet ongewoon in Mexico. Het land bevindt zich op de Cocos-plaat, de tektonische plaat die momenteel onder de Noord-Amerikaanse plaat aan het schuiven is.

Dat is een normaal en natuurlijk proces, maar het zet de twee platen natuurlijk onder druk. Omdat die Cocos-plaat ook steeds sneller onder de Noord-Amerikaanse schuift, kunnen aardbevingen iets vaker voorkomen, en dat maakt ze meteen ook zwaarder, aangezien de druk steeds groter wordt. Klinkt logisch, toch?

Maar, en hier komt ie dan, de twee aardbevingen die onlangs plaatsvonden, deden dat op de Cocos-plaat en niet langs de rand. De reden waarom ze dan toch zo zwaar waren is omdat het epicentrum van de beving dichter bij de oppervlakte lag dan normaal. De beving dicht bij Mexico City was dan ook nog eens op sedimentair gesteente, wat de schade aanzienlijk vergroot. Dat is dus wél toevallig. Aardbevingen voorspellen is ook nog steeds niet mogelijk, stevige gebouwen zetten wél. Dat lijkt dus de opdracht voor steden in aardbevingsgebied.