De voorbije maanden bibberen economen in een groot aantal landen voor het recessiespook. Maar een benarde economische situatie hoeft zich niet noodzakelijk te vertalen naar een slechtere gezondheid. Dat moet natuurlijk met een korrel zout worden genomen.
Volgens Ralph Catalano, een gezondheidsonderzoeker bij de Amerikaanse universiteit Berkeley, zijn er een aantal gezondheidsvoordelen verbonden aan recessies, hoe contra-intuïtief dat ook lijkt. Dat zei de wetenschapper in 2020 tijdens een online presentatie.
De onderzoeker meent dat, omdat mensen tijdens een recessie gemiddeld een lager inkomen hebben, ze beter moeten omgaan met geld. Dat betekent in de realiteit vaak dat ze minder ongezonde zaken consumeren. Catalano zegt bijvoorbeeld dat mensen minder tabak, alcohol en drugs gebruiken tijdens dergelijke periodes. Daardoor daalt het aantal sterfgevallen door cardiovasculaire aandoeningen tijdens recessies.
Nog een ‘voordeel’ van dergelijke periodes, is dat er minder mensen aan het werk zijn. Daardoor kunnen ook meteen minder ongelukken gebeuren, zowel op de werkvloer zelf als in het verkeer. Dat laatste is nog meer het geval wanneer de prijs van brandstof de hoogte inschiet. Catalano werpt ook de verminderde luchtvervuiling op als neveneffect van een economische terugval.
Meer tijd om te sporten
Uit een onderzoek dat in 2019 werd gepubliceerd in het vakblad Nature, blijkt dat mensen tijdens een recessie er ook voor kiezen om hobby’s uit te oefenen die geen geld kosten. Denk daarbij aan sporten of meditatie. Ook hebben zij meer tijd om zelf eten te koken en slapen zij meer, allemaal factoren die bijdragen tot een betere gezondheid.
Uit een analyse die in 2005 gepubliceerd werd in het vakblad Journal of Health Economics, blijkt overigens dat mensen makkelijker afvallen tijdens een recessie en ook vaker stoppen met roken. Zelfs het sterftecijfer zou tijdens economisch barre tijden omlaag gaan.
Niet enkel positief
Langs de andere zijde zijn er natuurlijk een aantal grote nadelen aan recessies, losstaand van het feit dat mensen het economisch moeilijker krijgen natuurlijk. Zo worden er tijdens recessies meer gevallen gemeld van mentale moeilijkheden, zelfmoordpogingen en zelfmoorden.
Uit andere studies blijkt dat mensen ook vaker te kampen krijgen met zaken als hoofdpijn, slaapproblemen, misselijkheid en andere klachten. Dat gebeurt vaker in landen waar geen universele gezondheidszorg bestaat. Een notoir voorbeeld zijn de Verenigde Staten.
Ook het vruchtbaarheidscijfer daalt tijdens een recessie, omdat mensen minder snel geneigd zijn kinderen te maken wanneer hun financiële situatie al krap is. Ook gezinnen met kinderen doen het minder goed. Ouders zouden het bijvoorbeeld moeilijker hebben om alle benodigdheden voor school te kopen, om babyspullen aan te schaffen en om hun kinderen in het algemeen op een gezonde manier op te voeden. Dat alles heeft een reële impact op de ontwikkeling van jonge kinderen, meent Unicef, dat spreekt van onherstelbare schade aan hun gezondheid.
(jvdh)