Seks heeft veel gunstige fysieke en psychologische effecten, waaronder het verlagen van hoge bloeddruk, het verbeteren van het immuunsysteem en het helpen bij een betere nachtrust. De fysieke daad van seks en een orgasme maakt het hormoon oxytocine vrij, het zogenaamde liefdeshormoon, dat belangrijk is bij het opbouwen van vertrouwen tussen mensen. Maar er is een keerzijde: mensen overlijden soms tijdens of kort na de seks. Onlangs ontdekten onderzoekers dat dit fenomeen niet alleen beperkt is tot oudere mannen.

In de meeste gevallen wordt dood bij seks veroorzaakt door de fysieke belasting van de seksuele activiteit, of voorgeschreven medicijnen (geneesmiddelen om erectiestoornissen te behandelen, bijvoorbeeld), of illegale drugs, zoals cocaïne – of beide.

Het risico op een plotselinge hartstilstand of een hartaanval is groter naarmate mensen ouder worden. Uit een forensisch postmortaal onderzoek uit Duitsland van 32.000 plotselinge sterfgevallen gedurende een periode van 33 jaar bleek dat 0,2% van de gevallen optrad tijdens seksuele activiteit. Plotselinge dood trad vooral op bij mannen (gemiddelde leeftijd 59 jaar) en de meest voorkomende oorzaak was een hartaanval, ook wel myocardinfarct genoemd. Studies van plotselinge hartdood en seksuele activiteit uit de VS, Frankrijk en Zuid-Korea laten vergelijkbare bevindingen zien.

35% gevallen bij vrouwen

Onlangs ontdekten onderzoekers van St George’s, University of London echter dat dit fenomeen niet alleen beperkt is tot mannen van middelbare leeftijd. De studie, die is gepubliceerd in JAMA Cardiology, onderzocht plotselinge hartdood in 6.847 gevallen tussen januari 1994 en augustus 2020. Hiervan traden er 17 (0,2%) op tijdens of binnen een uur na seksuele activiteit. De gemiddelde leeftijd van overlijden was 38 jaar en 35% van de gevallen deed zich voor bij vrouwen, wat hoger is dan in eerdere onderzoeken.

Deze sterfgevallen werden meestal niet veroorzaakt door hartaanvallen, zoals gezien bij oudere mannen. In de helft van de gevallen (53%) bleek de doodsoorzaak het nog altijd redelijk mysterieuze Sudden Arrhythmic Death Syndrome (SADS of plotseling aritmische dood). Aortadissectie was de op één na grootste oorzaak (12%). Een aortadissectie is een aandoening waarbij de binnenwand van de aorta zodanig beschadigd is dat zich bloed tussen de binnen- en buitenwand ophoopt.

Andere oorzaken

De overige gevallen waren te wijten aan structurele anomalieën zoals cardiomyopathie (een ziekte van de hartspier die het voor het hart moeilijker maakt om bloed naar de rest van het lichaam te pompen), of door een zeldzame groep genetische aandoeningen die bekend staat als kanalopathieën, wanneer de ionkanalen die natrium en kalium in en uit de cellen in de hartspier laten, niet goed werken. De verandering in natrium en kalium in de cellen kan de elektrische stroom door de hartspier veranderen en de manier waarop deze klopt veranderen. Een veranderd hartritme kan zuurstofgebrek veroorzaken (myocardischemie) en kan leiden tot een plotselinge hartstilstand waarbij het hart stopt met kloppen.

(kg)