Er wordt heel erg uitgekeken naar De Dag, de nieuwe fictiereeks van Jonas Geirnaert en Julie Mahieu die eerst op Play en Play More (vanaf 26 maart) te zien zal zijn en later dit jaar ook nog eens op VIER. We hebben de twee eerste afleveringen al gezien en zijn het met Telenet eens: het is een bingewatchreeks. Ook de regisseurs zijn niet van de minsten: Gilles Coulier is bekend van Bevergem en van zijn eerste langspeelfilm Cargo, Dries Vos verdiende zijn strepen al op televisie en werkt nu aan zijn derde film Ibiza.

Ik heb nu twee afleveringen gezien en ik wil eigenlijk meteen verder kijken. De reeks wordt ook al lang gepitcht als een unieke bingereeks. Zijn jullie zelf bingers? Op één dag kan ik al jullie harde werk erdoor jagen.

Dries Vos: Ik ben wel fan van in één keer kijken. Dan blijf je in die wereld die op het scherm geschapen is en dan blijft het geheel toch harder kleven of zo.

Gilles Coulier: Wat in het geval van bingereeksen en ook De Dag wel zeker is: we hebben er heel hard voor gewaakt om niet te vroeg te pieken en tegelijkertijd de kijker wel te voeden. Ik heb ooit tien afleveringen van De Dag op één dag gezien – in totaal zijn het er twaalf – en het is wel stevig kijkvoer.

Jullie regisseren beide. Gilles doet de buitenkant, de politionele kant, Dries doet de afleveringen die zich binnen in de bank afspelen.

Dries: Dat blijft zo tot aflevering 9. De laatste vier zijn één grote trip.

Jonas en Julie hebben heel lang aan het scenario gewerkt, hoe zijn ze uiteindelijk bij jullie terecht gekomen?

Gilles: Er waren een aantal mensen die niet konden en eh… (lacht)

Dries: We waren allicht de goedkoopste. (lacht)

Gilles: Eigenlijk zou je ’t aan hen moeten vragen. Ik had net Bevergem gedraaid, maar dat was nog niet uit.

Dries: Ik was net klaar met De Biker Boys en dan zijn ze eens naar een marathon komen kijken en via Bart De Pauw die op dat moment ook wat mee aan het nadenken was over De Dag ben ik bij hen terecht gekomen. Of zij bij mij. (lacht)

Adoptiekindje

Als ik naar jullie beider cv kijk, zie ik wel een totaal ander parcours met ook een ander soort films. En Dries heeft meer televisie-ervaring en dan vooral in het komische genre: Patrouille Linkeroever, Safety First, Wat Als?, De Biker Boys: er zit een lijn in.

Dries: Voor mij is De Dag iets totaal nieuw, inderdaad. Ik denk dat elk mens een aantal facetten heeft en dat zie je ook in mij als regisseur. Ik ben iemand die graag lacht en graag met humor bezig is, maar ik heb ook een donkere kant en voor mensen is dat vaak raar omdat ik toch ook clips voor K3 heb gedraaid, bijvoorbeeld.

Gilles: Op dat vlak ben jij veel meer een kameleon dan ik ben. Jij kan je heel makkelijk aanpassen, wat een groot talent is. Ik heb daar meer moeite mee. We hebben heel lang gepraat over de stijl, de muziek, hoe we met acteurs zouden omgaan enz. En eens we dat gegeven vast hadden gezet, denk ik wel dat ik mijn stijl wat doorgedreven heb.

Dries: En ik ben in Gilles zijn wereld kunnen instappen. Wij hebben beide geen groot ego en we hadden beiden een doel voor ogen en dat was de reeks. Die reeks – die overigens briljant geschreven is – op de juiste manier vertellen stond voor ons altijd op de eerste plaats. De voorbereiding heeft heel lang geduurd, we hebben ook samen gerepeteerd waardoor ik Gilles zijn kleur wat overgenomen heb simpelweg omdat het de beste kleur was voor deze reeks.

Gilles, toen Cargo uitkwam zei je in interviews dat het meer je kindje was dan Bevergem. Hoe is het met De Dag?

Gilles: Ik beschouw mezelf ook echt als maker van De Dag. We hebben heel veel samen met Julie en Jonas gedaan en bepaald. Ik ben ook echt fan van dit project. Dit is ook een kindje. Het is misschien meer een geadopteerd kind dan Cargo was, maar ook van een geadopteerd kindje kan je onwaarschijnlijk houden. In onze carrière als regisseurs is dit ook een heel erg groot leerproces geweest. We hebben ons gedienstig opgesteld in functie van een project én we hebben er onze stempel op kunnen drukken. Dat is een moeilijk, maar interessant evenwicht.

Dries: In het buitenland werken ze ook vaak met meerdere regisseurs, maar daar moet je als regisseur veel meer gewoon doen wat de producenten zeggen dat je moet doen. Hier hebben wij zelf ook veel kunnen bepalen.

Gilles: Julie en Jonas hebben ons vertrouwen gegeven. Ze hebben op een bepaald moment hun kindje ter adoptie afgestaan aan ons. Ze waren altijd aanwezig op de set, ze hebben erover gewaakt dat alles inhoudelijk klopt omdat het een verschrikkelijk moeilijke puzzel is om te leggen, maar ze hebben ons ook onze vrijheid gegeven.

Dries: Ook hier: de balans is belangrijk. Julie en Jonas waren de showrunners, maar wel op een andere manier dan in Amerika. Een showrunner in Hollywood is iemand die alles te zeggen heeft, zo hebben Jonas en Julie zich niet opgesteld.

Gilles: Ik denk niet dat Dries of ik in een project gestapt waren als we er niets over te zeggen zouden hebben. Wij waren eindverantwoordelijke en dat is voor mij een voorwaarde om 100% te kunnen gaan voor een project. Julie en Jonas zijn ook gewoon twee superfijne mensen om mee te werken, dat wil ik toch nog eens benadrukken.

Dries: Ik ook. Ik kan daar niks aan toevoegen.

Liever de underdog

Dries, jij zinspeelde net al even over je zelf geschreven sitcom waarvoor je nu in Amerika een pilootaflevering hebt gedraaid. Het is ongeveer tien jaar geleden dat je die hebt geschreven. Gilles, aan Cargo en Bevergem is kei lang gewerkt. Nu ook weer met De Dag: er zijn jaren ingekropen. Film en televisie zijn twee trage media als je iets goed wil maken. Zijn jullie zelf geduldig?

Dries: Die sitcom, jongens (lachen) Als ik daarover ga beginnen zitten we hier morgen nog. Het geduld hoort erbij, maar het gekke is dat ik dat niet heb. Vaak zit je in het enthousiasme van een project, van een ding, en dan wil je dat gewoon maken. Tegelijkertijd weet je rationeel wel dat het interessanter is en beter voor het eindresultaat als je dat proces langer laat duren. Ik merk dat de projecten waar ik in heb gezeten die langer hebben geduurd, dat die toch iets méér hebben.

Gilles: Wij spreken in termen van drie, vier jaar en iedereen vindt dat lang, maar eigenlijk is dat ook niet zo gek lang. Dat is zo voorbij. Op dat vlak ben ik geduldig. Ik ben een veel ongeduldiger mens in mijn privéleven, eigenlijk. (lacht)

Dries: Voor je aan een film begint moet je kunnen beslissen dat je er een paar jaar van je leven aan wil geven. Het project moet de moeite waard zijn.

Gilles: Toen ik dit las heb ik heel lang getwijfeld of ik erin zou stappen. Niet omdat ik de inhoud niet goed vond – laat dat duidelijk zijn –, wél omdat ik wist dat het veel werk zou vergen. En mijn afweging was: kan ik dit maken tegenover de mensen bij mij thuis, tegenover mijn vrienden en tegenover de collega’s bij De Wereldvrede, mijn productiehuis. Maar ik zou een idioot geweest zijn als ik dit zou hebben laten passeren. Iemand die hier nee op zegt, is een domme kloot.

Dries: Dit soort scenario’s kom je maar eens om de vijf of tien jaar tegen. Zeker wat mij betreft. (lacht)

Ik heb het nog eens nagekeken, al in oktober 2016 werd De Dag in een persbericht “ongeziene televisie in Vlaanderen” genoemd. Dat is anderhalf jaar geleden. De lat is wel meteen hoog gelegd.

Dries: Dat is gevaarlijk.

Ja, dat dacht ik dus ook. Anderzijds: ik heb de twee eerste afleveringen nu gezien, ze zijn effectief heel sterk. Maar hoge bomen vangen wel veel wind.

Gilles: Jonas en Julie zijn op een bepaald moment afgekomen met de idee om De Dag “Deens” te draaien. Ik heb daar altijd erg terughoudend op gereageerd, want Deense reeksen vind ik gewoon een categorisering voor reeksen die naturel en realistisch gedraaid zijn. Dit moest zo gedraaid worden, het kon niet anders. En daarin hebben ze gelijk: dit is in Vlaanderen nog niet zo vaak gedaan. Maar wat het echte straffe is van De Dag is dat we vertrekken van het diepmenselijke en het spektakel is dienend. En dat is voor mij de factor die maakt dat het veeleer internationaal aanvoelt, meer dan Vlaams. Met daarbij aanvullend: het kleurpatroon, de cast die heel evenwichtig is en de filmische look waarvoor we gekozen hebben.

Dries: Anderhalf jaar geleden toen we begonnen draaien zei John Porter van Telenet al: “Dit is televisie heruitgevonden.” Cool hé, dat hij zo geloofde in het project, maar pas er mee op, alsjeblieft.

Gilles: We zijn er trots op, sowieso. Maar ik vertrek wel liever uit de underdogpositie.

Dries: Dat gezegd zijnde: het is wél altijd de ambitie geweest om iets te maken dat toch iets specialer is dan datgene dat we al gezien hebben. Ik zou zelf heel graag naar deze reeks kijken en dat is omdat er een altijd niet-geformatteerde keuzes zijn gemaakt.

De muziek is bijvoorbeeld ook heel belangrijk. Cedric Engels heeft die met zijn muziekproductiehuis speciaal gecomponeerd samen met David Martijn van Goose als hoofdcomponist. Hij mocht vooraf scenario’s lezen bijvoorbeeld. De muziek die er al was konden we bij de acteurs tijdens het spelen via een oortje laten horen. Kleine dingen, maar het maakt allemaal een verschil.

Gilles: Ik heb onlangs ook gehoord dat er zo’n 4.800 visual effects in de reeks zitten. Maar je gaat ze niet zien. Opnieuw: ze zijn gedienstig aan het geheel.

Groot scherm

Ik ben blij dat ik de eerste afleveringen op een groot scherm gezien heb.

Gilles: Ik hoop ook echt wel dat er in oktober of september wat festivals zijn die een binge willen doen. Dit is gedraaid en afgewerkt als een film, het leent zich daartoe. David Williamson en Brecht Goyvaerts waren onze DOP’s (cameramannen): dat zijn filmmannen. Of in Brecht zijn geval: als hij voor tv werkt is het voor nieuwe en heel ambitieuze reeksen als Chausée d’Amour of Tabula Rasa.

Dries: Eigenlijk is de samenvatting: niemand zag De Dag als iets waarin zij eens solo zouden gaan scoren of waarin één iemand eens ging laten zien wat hij of zij kon. En daarom klopt het groepsgeheel.

Gilles, je zei daarstraks al dat je eigenlijk geen ego hebt. Voor Cargo heb je in 2017 de Jo Röpcke Award gewonnen van Knack Focus voor Cargo. Je reageerde toen heel bescheiden: “Ik zie mezelf nog steeds als een beginnend regisseur. Misschien is het zelfs te veel eer.”

Gilles: Jaja, dat was toen. (lacht) Nee, ik ben altijd nog beginnend regisseur, ik ben 31.

Dries: Ik doe ook nog maar een jaar of tien fictie. Dan ben je pas begonnen in onze branche.

Gilles: Wat het toen was: natuurlijk was ik heel trots op Cargo, maar het was wel nog maar mijn eerste langspeelfilm hé.

Dries: Je moet geloven in jezelf, want anders begin je nergens aan, maar eerlijk: ik heb in mijn broek gescheten voor dit project. De Dag is iets niet van mij, het kan niet verder afstaan van wat ik voordien deed.

Het kan het begin zijn van een nieuwe weg die je inslaat.

Dries: Absoluut ja, en dat voel ik wel.

Gilles: Ik begrijp wat je zegt, maar op de set mag een regisseur niet twijfelen. Als je begint te twijfelen over de grootte van het project dan ben je eraan. Je komt op de set en je draait die dag drie scènes. Je denkt: hoe gaan we dat aanpakken. En daarna ga je verder. Stap voor stap. En op die manier is een serie draaien exact hetzelfde als een kortfilm.

Belgische regisseurs doen het de laatste tijd heel goed in het buitenland. Felix Van Groeningen is er een film aan het draaien, Roskam heeft het al gedaan. Jakob Verbruggen zet zich achter indrukwekkende series. Adil en Bilall zijn er aan vanalles bezig. En Tim Mielants is misschien een minder bekende naam, maar hij heeft wel al een heel seizoen van Peaky Blinders geregisseerd en hij werkt mee aan Legion, de serie van de bedenker van Fargo. Wat maakt de Belgen zo aantrekkelijk?

Gilles: Tim is voor mij een groot voorbeeld omdat hij op zijn eigen manier met zijn eigen stempel en zijn eigen arrogantie het daar eens efkes gaat doen. En mensen luisteren naar hem. Dat heeft heel erg te maken met een eigenheid.

Dries: Het is het evenwicht tussen eigenheid en gedienstigheid, maar ook omdat we zijn opgegroeid in een klimaat waarin een maker geen geforceerde formats krijgt opgedrongen. We zijn hier gewoon goed bezig en ik denk dat dat allemaal samen stilaan een handelsmerk aan het worden is.

Alle twaalf afleveringen van De Dag zijn vanaf 26 maart te bekijken via Play More van Telenet. Ergens later dit jaar is de reeks ook nog op VIER te zien.