In het kort

• Een op de drie kinderen wereldwijd is momenteel bijziend.
• Bijzienheid komt steeds vaker voor, met maar liefst 36 procent wereldwijd en vooral uitgesproken na de Covidpandemie.
• Dagelijks minstens twee uur buiten zijn, wordt aanbevolen om het risico op bijziendheid te verminderen.

Een recente wereldwijde analyse suggereert een zorgwekkende trend: een op de drie kinderen is momenteel bijziend, wat betekent dat ze moeite hebben om objecten in de verte duidelijk te zien. Deze alarmerende toename van bijziendheid wordt gedeeltelijk toegeschreven aan de impact van de Covid lockdowns, waarbij kinderen meer schermtijd kregen en minder buiten actief waren.

Het onderzoek, gepubliceerd in het British Journal of Ophthalmology, analyseerde gegevens van meer dan vijf miljoen kinderen en tieners in 50 landen op zes continenten. De bevindingen onthulden een dramatische verdrievoudiging van bijziendheid tussen 1990 en 2023, tot maar liefst 36 procent. Deze stijging was vooral uitgesproken na de Covid pandemie.

Factoren die bijdragen aan bijziendheid

Hoewel bijziendheid meestal begint tijdens de basisschoolleeftijd en zich ontwikkelt tot ongeveer de leeftijd van 20 jaar, dragen verschillende factoren bij aan de prevalentie ervan. Geografische locatie speelt een belangrijke rol, waarbij Oost-Azië de hoogste percentages kent. Genetica heeft ook een grote invloed op de gevoeligheid, net als vroeg onderwijs. Als kinderen op jonge leeftijd naar school gaan, zoals in landen als Singapore en Hongkong, worden ze blootgesteld aan lange perioden van visuele taken van dichtbij, waardoor de oogspieren worden belast en het risico op bijziendheid toeneemt.

In gebieden zoals Afrika, waar het onderwijs later begint (rond de leeftijd van zes tot acht jaar), is het risico op bijziendheid aanzienlijk lager. De lockdowns van Covid verergerden het probleem nog meer, omdat langdurige opsluiting binnen bijdroeg aan de achteruitgang van het gezichtsvermogen onder jongeren.

Projecties en preventieve maatregelen

Volgens projecties, via BBC, zou in 2050 meer dan de helft van de tieners wereldwijd bijziend zijn. Deze trend kan meisjes en jonge vrouwen onevenredig hard treffen door factoren als minder buitenactiviteiten en een vroeger begin van de puberteit, waardoor bijziendheid op jongere leeftijd kan ontstaan.

Ondanks de sombere vooruitzichten benadrukken experts het belang van buiten zijn voor de gezondheid van de ogen van kinderen. Het wordt aanbevolen om dagelijks minstens twee uur buiten te zijn, vooral tussen zeven en negen jaar, om het risico op bijziendheid te verkleinen. Hoewel de exacte mechanismen nog onduidelijk zijn, denken onderzoekers dat een combinatie van natuurlijk zonlicht, lichaamsbeweging en het focussen op objecten in de verte bijdraagt aan de beschermende effecten.

Beheersing van bijziendheid

Bijziendheid is weliswaar niet te genezen, maar kan wel effectief worden behandeld met corrigerende brillenglazen of contactlenzen. Er zijn speciale lenzen verkrijgbaar die de ontwikkeling van bijziendheid bij jonge kinderen vertragen door het groeipatroon van de ogen te veranderen, maar daar zijn hoge kosten aan verbonden.