Een bijzonder onfraai verhaal, waarbij de grootste banken ter wereld de wisselkoersen jarenlang manipuleerden om zo geld te verdienen, zal hen nu zwaar kosten. Na de Amerikanen gaat nu Europa een monsterboete opleggen, van zo’n 2 miljard euro. De Europese Commissie is klaar om dat te beslissen.
Illegale kartels aanpakken, de markt eerlijker maken voor concurrentie en zorgen dat de Europese consument niet te veel betaalt voor een product of service: het is een van de meest concrete zaken die de Europese Unie goed doet. De echte economische macht van de EU wordt zo gebruikt om onder meer Google of Microsoft aan te pakken, en iedereen die het systeem manipuleert moet vrezen voor een stevige boete. Het is Margrethe Vestager, de machtige commissaris voor Mededinging, die het voortouw neemt.
De volgende groep die er zit aan te komen zijn de grootbanken UBS, Royal Bank of Scotland, JPMorgan Chase, Citigroup, Barclays, HSBC, die jarenlang de markt van de wisselkoersen als een kartel bespeelden. Dat maakte dat die markt gemanipuleerd werd voor de astronomische som van 5,3 triljoen dollar. Dat schrijft de Financial Times.
Het systeem van verklikker werkt: de eerste die komt biechten krijgt een lagere boete
Het misbruik was zo groot en zo complex dat zelfs de meest gespecialiseerde ambtenaren in Brussel er hun tanden op dreigden stuk te bijten. Maar de Europese Commissie is niet de eerste die het kartel aanpakt. Eerder waren er onderzoeken van de Amerikanen, de Zwitsers en de Britten, die samen al meer dan 10 miljard dollar aan boetes gaven voor dit dossier. De 2 miljard van de Europese Commissie is een dading die de banken dus waarschijnlijk wel zullen sluiten: op die manier zijn ze ook van het onderzoek af.
De EU gebruikt ook het principe van de ‘verklikker’ belonen: wie als eerst komt vertellen hoe het kartel in mekaar steekt, krijgt een serieus lagere boete. Onder meer Barclays en UBS deden dat. Maar ook de topmensen van de banken blijven niet buiten schot. Zo veroordeelde het Amerikaanse gerecht Mark Johnson, de vroegere baas van de wisselkoers-afdeling van HSBC vorige maand wegens fraude. En z’n voormalige collega Stuart Scott dreigt uitgeleverd te worden aan de UK, waar een proces wacht.