Harry Potter heeft een bijzondere betekenis in ons leven. Wij zijn samen met dat bijzondere drietal uit de boeken en de films groot geworden en dus zal ons hart altijd wel een sprongetje maken als we terug mogen naar dat universum van J.K. Rowling. Toch zal Fantastic Beasts nooit dezelfde magie in zich dragen als de originele filmreeks. Het goeie nieuws is wel dat dit derde deel een héél stuk beter is dan de voorgaande chaotische prent.
De derde Fantastic Beasts-film is er dan eindelijk, maar is niet ongeschonden: er is namelijk een hele controverse die vooraf is gegaan en die valt niet te negeren. We kunnen er namelijk niet omheen dat één van de hoofdrolspelers vervangen is: niet meer Johnny Depp maar Mads Mikkelsen speelt de rol van tovenaar Grindelwald. En ook schrijfster J.K. Rowling is onder vuur komen te liggen sinds de release van het vorige deel na een reeks transfobe tweets en uitspraken in 2019.
We proberen ’t van ons af te zetten bij het binnenstappen van de zaal en het goede nieuws is dat de film opent met een rustige maar mooie scène tussen Perkamentus (Jude Law) en Grindelwald (Mads Mikkelsen) waar we het meteen al voelen: de beheerste en ingetogen stijl van Mikkelsen bevalt ons een stuk meer dan die van Johnny Depp die in élk van zijn rollen een excentriekeling lijkt te willen neerzetten.
Een vol hart
Het is het begin van een film die dezelfde beheersing aan de dag zal leggen als Deathly Hollows, deel 1. Opnieuw is er een politieke ondertoon en opnieuw hangt er oorlogsdreiging in de lucht. We bevinden ons immers in het jaren dertig van de vorige eeuw en Grindelwald wil de macht grijpen om op die manier een oorlog tussen de tovenaars- en de Dreuzelwereld uit te lokken. Wie wil hoeft dus niet veel moeite te doen om parallellen te trekken tussen die geschiedenis van de tovenaarswereld en onze politieke realiteit van weleer én van de laatste tijd: ook hier gaat het om het hellend vlak die een democratie kan zijn en hoe eng het kan worden als een groep aanhangers met extreem gedachtegoed het signaal krijgen dat ze alle haat die ze voelen jegens anderen de vrije loop mogen laten.
Wanneer Perkamentus lucht krijgt van de plannen van Grindelwald, zet hij een expeditie op met een aantal mensen die hij vertrouwt: magizoöloog Newt Scamander, diens assistente en diens broer die voor de overheid werkt, professor Lally Hicks, de tovenaar Yusuf Kama en de goedhartige Dreuzelbakker Jakob Kowalsky die blij is dat hij weer iets anders om handen heeft dan rouwen om zijn geliefde Queenie die is overgelopen naar de andere zijde.
Het is die Jakob Kowalsky die film na film voor de mooiste momenten lijkt te zorgen: zowel zijn ontwapenende humor werkt, als zijn goedhartigheid. Die goedhartigheid zorgt voor het mooiste moment van de film, wanneer Perkamentus Jakob toevertrouwt dat alleen iemand die heel dapper en vol van hart is zo open en eerlijk in het leven kan staan. Het past in een rustig verder kabbelende film waarin meer plaats is voor emoties dan voor actie, waarin slimmigheid het wint van agressie en waarin de toverstokduellen kort zijn, maar waarin duidelijk ook een opzet wordt gemaakt voor wat er in de komende twee films nog staat te gebeuren.
Aanhangels
Het is dus best een aardige prent in de reeks, maar toch blijft het gevoel hangen dat het hier om aanhangsels van Harry Potter gaat. De hele Fantastic Beasts-reeks mist wat eigenheid en waar in de eerste film Newt Scamander duidelijk het hoofdpersonage was, is het nu niet meer duidelijk om wie de film nu eigenlijk draait. Dat wil niet zeggen dat er geen mooie vondsten meer inzitten – de kreeftenscène zal bijblijven en de qilin, ontleend uit de Chinese mythologie, is schattig – maar de Fantastic Beasts die zelfs in de titel niet meer van tel lijken worden al lang niet meer ten volle benut.
Hoewel we niet rouwig zouden zijn geweest als de reeks nu afgerond zou zijn, wachten er ons nog twee vervolgen. Fantastic Beasts mist nog steeds een eigen smoel, maar als we nog een vierde en een vijfde deel krijgen van het niveau van The Secrets Of Dumbledore zullen we daar niet meer over zeuren.
Score: 7/10