Groen voelt zich zegezeker: winst in de peilingen en een maatschappelijke golf van aandacht voor de groene thema’s. Zodanig zelfs dat de onderhandelingsteams voor machtsdeelname al samengesteld zijn. Dat is eerder ongebruikelijk in de Wetstraat, of alvast toch daarover communiceren. Net als over nieuwe belastingen. Maar Groen speelt het niet conventioneel.

Kristof Calvo zal het federale team dat straks onderhandelt voor Groen leiden. Björn Rzoska zal het Vlaamse team leiden. Telkens zetelt Meyrem Almaci daarnaast, zij “houdt het overzicht”, zoals dat heet. Dat schrijft De Standaard.

Dat Groen die teams nu al bekend maakt, is opvallend. Het ligt natuurlijk bijzonder gevoelig binnen een partij: wie gaat onderhandelen, wie mag namens de partij hun trofeeën uit de brand gaan slepen? Het zegt alles over de pikorde binnen die partij, over wie uiteindelijk mee speelt voor de knikkers. Bij de andere partijen is het vaak wat minder helder wie in de delegaties terechtkomt, daar houden de voorzitter de kaarten toch in elk geval wat meer op de borst.

Dat Groen dat nu al zo helder bekend maakt, versterkt meteen het beeld van een partij die wel met bijzonder veel zelfvertrouwen naar de verkiezingen stapt, en dat ook allerminst wegsteekt. Groen zit goed in de peilingen: al maanden peilen ze als grootste linkse partij, ver boven sp.a. En dat geldt niet alleen voor de Vlaamse groenen, ook aan de andere kant van de taalgrens is Ecolo de grote winnaar van de gemeenteraadsverkiezingen geworden, en surft het in de peilingen naar hoge scores.

Groene eerste minister?

Dat maakt dat Groen en Ecolo samen misschien wel de grootste politieke familie in de Kamer zouden worden. Bij Groen dromen ze dus al voorzichtig van het premierschap. Dat zou dan in de schoot van Calvo vallen, zo lijkt. Want die wordt federaal de delegatieleider, net zoals z’n evenknie in het Vlaams parlement Rzoska. Daarnaast schuiven dus zoals gezegd voorzitter Almaci en dan telkens een specialist aan. Overigens is dat ook de uitgesproken ambitie: samen met Ecolo de grootste politieke formatie van het land worden.

Zelfs over het (in)formateurschap heeft Groen al ideeën. Daarover gaan ze altijd ook Ecolo aftoetsen. Dat zoiets uitgesproken wordt, is ook wat verrassend. In principe is het, volgens de gebruiken dan toch, aan de koning om die persoon aan te duiden. Hij doet dat in praktijk wel op voorspraak van de voorzitter wiens partij de verkiezingen gewonnen heeft. Maar Groen gooit die kwestie nu al zonder schroom op tafel.

Ook inhoudelijk speelt Groen het niet voorspelbaar of conventioneel. Want ze leggen zonder er veel doekjes om te winden nieuwe belastingen op tafel. Die moeten vooral uit vermogen komen, niet uit arbeid. De sleutel daartoe is een volwaardig vermogensregister: een systeem waarbij de belastingdiensten alles in kaart brengen dat Belgische burgers bezitten. Want enkel dan kan de overheid de (inkomsten uit) bezittingen ook belasten.

In de Verenigde Staten is dat bijvoorbeeld het geval: de IRS weet daar perfect van iedereen wat ze bezitten, en belast ook inkomsten uit aandelen en ander kapitaal. Het hoeft dus niet per se zo te zijn dat een register automatisch leidt tot nieuwe, of hogere belastingen. Alleen lijkt dat er in praktijk wel heel sterk op.

Want dat is wel expliciet wat Groen van plan is: ze willen een veel grotere tax shift doen dan de vorige regering, waarbij arbeid minder belast wordt, en waarbij al wie een vermogen heeft dat groter is dan 1 miljoen euro een serieuze belasting gaat betalen. De socialisten dromen al jaren van zo’n register, het is wel degelijk de sleutel tot een systeem om vermogens veel meer te gaan belasten. Maar de liberalen liggen al evenveel jaar compleet dwars, net omdat ze als de dood zijn voor nieuwe belastingen.

Meer dan 1 miljoen euro: dan ga je betalen

Kristof Calvo was op een persmoment van de partij maandag duidelijk: “Al wie een netto vermogen heeft van meer dan 1 miljoen euro, zal meer gaan betalen”. Daarbij telt ook de eigen woning mee, om dat vermogen te bepalen. Het wordt dan meer dan waarschijnlijk een vermogenswinstbelasting. Al kunnen ook inkomsten uit het verhuren van gebouwen, zoals de socialisten willen, straks een deel van de vermogensbelasting vormen.

Links loopt dus warm voor meer taksen op vermogens. Nochtans is het niet zo dat vermogens in België niet belast worden: we zitten permanent in de top tien van meeste belaste vermogens in Europa. Als het gaat om lasten op arbeid staan we zelfs op de tweede plek, na Frankrijk. Dat verklaart meteen waarom partijen als Open Vld en N-VA absoluut niet happig zijn om een nieuwe tak van belastingen via een vermogensregister te gaan uitrollen. Toch sluit Groen zelf geen enkele coalitieformule uit, behalve met Vlaams Belang is het met iedereen mogelijk.