De Australische overheid betaalt Papoea-Nieuw-Guinea en Nauru om asielzoekers die op weg waren naar Australië op te vangen in kampen. Het land weigert zelf de asielzoekers op te nemen. Die opvangkampen liggen al jaren onder vuur van mensenrechtenorganisaties. De leefomstandigheden zijn er vaak abominabel. De ontruiming van zo’n kamp op Manus Island is nu flink fout gelopen. Onlangs onthulde documenten over de situatie in Nauru bevestigen dat de asielzoekers stelselmatig met mishandelingen en wreedheden te maken hebben.
Het asielbeleid van Australië wordt veelgeprezen door voorstanders van het sluiten van grenzen. Het fundament van het beleid is het terugsturen van vluchtelingen. Dat beleid moet voorkomen dat vluchtelingen alsnog de gevaarlijke oversteek maken, omdat ze weten dat ze toch teruggestuurd worden.
Onder Operation Sovereign Borders worden sinds vier jaar alle migrantenboten teruggestuurd naar het land van herkomst, meestal Indonesië. Migranten die toch Australië weten te bereiken, worden gearresteerd.
Zij gaan op transport naar enkele detentiecentra in het buitenland, op de eilanden Nauru en Manus.
De strenge maatregelen zijn ingevoerd door de conservatieve regering van Tony Abbott. “Het maakt niet uit wie je bent of waar je vandaan komt, je zult in Australië geen thuis vinden” is de ondubbelzinnige boodschap van Abott aan migranten die per boot het land proberen te bereiken: vestiging zal nooit een optie zijn voor iemand die illegaal reist.
Outsourcing
Australië doet dus aan outsourcing om z’n vluchtelingenprobleem op te lossen: het betaalt Papoea-Nieuw-Guinea elk jaar tientallen miljoenen euro’s om de asielzoekers daar in kampen te houden. Maar het hooggerechtshof van Papoea-Nieuw-Guinea bepaalde onlangs dat het kamp op Manus Island onwettig is, omdat vluchtelingen er tegen hun zin worden vastgehouden.
Australië bouwde het vluchtelingenkamp op Manus Island om te kunnen gebruiken als afschrikmiddel voor bootvluchtelingen die naar Australië wilden komen. De bewoners van het kamp leven onder erbarmelijke omstandigheden; het is er niet hygiënisch en ze krijgen onvoldoende medische hulp. Mensenrechtenorganisaties als Amnesty International hebben herhaaldelijk kritiek geleverd op de Australische regering.
Vlak bij het kamp zijn door Australië huizenblokken gebouwd. Het is de bedoeling dat daar nu de meeste vluchtelingen naartoe gaan, maar die weigeren dat; de afgelopen tijd zijn ze geregeld aangevallen door de lokale bevolking. De inwoners zeggen dat de vluchtelingen het beter hebben dan zij.
Geweld
De politie van Papoea-Nieuw-Guinea had alle asielzoekers in het kamp Manus Island opgedragen te vertrekken, maar van de 800 bewoners zijn er zo’n 380 achtergebleven. Vijftig politieagenten werden nu ingezet om de honderden achtergeblevenen weg te halen. Van officiële kant wordt gezegd dat dit zonder geweld gebeurt, maar de migranten filmden hoe de politie hun onderkomens en bezittingen vernielde, watertanks leegde en voedselvoorraden in beslag nam.
Op beelden van de asielzoekers is te zien dat er bewoners zijn gearresteerd, onder wie een Iraanse journalist die in het kamp verbleef en onder meer voor The Guardian bijdragen levert.
In augustus onthulde The Guardian een document waarin meer dan honderd hulpverleners, dokters, leraren en managers de noodklok luiden. “De enige manier om de veiligheid van deze vluchtelingen te garanderen is ze meteen naar Australië over te brengen” stond daarin.
Verkrachtingen
In het document staan bewijzen van de uitzichtloze, onzekere en gevaarlijke levensomstandigheden van de asielzoekers op het eiland. De bewoners zijn absoluut niet blij met de vluchtelingen en laten dat weten met hun vuisten. Veel vluchtelingen durven nauwelijks naar buiten en de kinderen van vluchtelingen gaan daardoor niet naar school.
Voorbeelden van verkrachting, mishandeling en zelfmutilatie van jongeren komen meerdere malen voor. In totaal zijn er in twee jaar tweeduizend incidenten gemeld. Twee vluchtelingen staken zichzelf in brand, een van hen overleed aan zijn verwondingen. De bewijzen zijn al die tijd genegeerd, schreven de hulpverleners.
“Binnenlandse aangelegenheid”
De Australische premier Turnbull zegt over de operatie op Papoea-Nieuw-Guinea dat het een binnenlandse aangelegenheid is. Hij zei met nadruk dat Australië zich niet onder druk laat zetten om toch asielzoekers binnen te laten. Volgens Turnbull zijn er goede alternatieve faciliteiten voor de migranten in Papoea-Nieuw-Guinea.
Vorig jaar raadde Abbott de EU-lidstaten zijn oplossing aan: alle migrantenboten tegenhouden en terugsturen. En ondanks de wereldwijde kritiek op zijn beleid, zijn er verschillende politici die zijn advies maar al te graag zouden opvolgen.
They destroying all our property.
— Walid Zazai (@ZazaiWalid) 22 november 2017
They are so angry, and telling us leave our land
First they said move to town,now more angry and telling us leave our land otherwise we will kill u.
Police commissioner Yapu said: It's an Order from Australian and PNG governments to move u out pic.twitter.com/uyA7p4wcsI
This is @PeterDutton_MP Ordered operation.
— Walid Zazai (@ZazaiWalid) 23 november 2017
The authorities trashed and destroyed our property.
They have big rods and big sticks in hands, yelling us,abusing us and use disrespectful words
We don't know if we have a future.
These might be our last days of our lives#ManusSOS pic.twitter.com/Y3K9dbhvle