De onderhandelingen rond de tax shift zijn afgelopen, maar ze blijven de federale regering bezig houden. Met name de lekken naar newsmonkey, de dag na het akkoord, zetten nog steeds kwaad bloed bij vicepremier Kris Peeters (CD&V). Die haalt openlijk uit naar z’n coalitiepartners, specifiek Open Vld, over het lekken van de ‘horrorlijst’, een overzicht van de CD&V-standpunten. De aanval komt als een verrassing voor andere regeringsleden.

Het gebeurt wel vaker dat ministers een telefoontje plegen waarin ze hun ongenoegen uiten bij een journalist. Zo ook de ochtend van de deal over de tax shift, toen Kris Peeters (CD&V) belde.

Nog voor de persconferentie van de regering, met daarin de positieve boodschap van een deal, lekten al relatief veel details uit over de onderhandelingen op newsmonkey. Met name de mogelijke maatregelen die CD&V op tafel had gelegd om de vermogens meer aan te spreken, en meer inkomsten te gaan halen uit die tak van de fiscaliteit.

Die voorstellen van CD&V kwamen in de dagen van de onderhandelingen in stukjes en brokjes tot bij de coalitiepartners N-VA en Open Vld, en leidden tot heel wat frustratie en ongeloof. Enerzijds omdat ze het er (ideologisch) niet mee eens waren, anderzijds omdat ze telkens maar een deeltje te zien kregen, en nooit de hele eisenbundel. In het jargon van de onderhandelaars, bij N-VA en Open Vld, ontstond zo de term ‘de horrorlijst van Kris’, of ook we de ‘shit list‘ genoemd. Die lijst was een wedersamenstelling van CD&V-standpunten door N-VA en Open Vld, en is nooit in z’n geheel vanuit CD&V op tafel gekomen.

Een grote of kleine tax shift

Uiteindelijk stootten de eisen van CD&V tijdens de onderhandelingen over de tax shift op een ‘njet’ van Jan Jambon (N-VA) en Alexander De Croo (Open Vld), omdat die in ruil eisten dat de werkloosheidsuitkeringen beperkt zouden worden in de tijd. Dat kon Peeters niet aanvaarden, en daarop klokte de regering af op een ‘kleine tax shift’. Die was nog steeds goed voor miljarden euro’s, maar had dus nog groter kunnen zijn, met meer impact op vermogens én op de arbeidsmarkt.

Alleen, Peeters was in die uren na het akkoord ‘not amused‘ over het feit dat zo veel details over de onderhandelingspositie van CD&V lekten, en liet dat ook weten aan onze redactie. Die had in de ochtend al contact gehad met het kabinet Peeters, zonder dat daarbij details waren gegeven over het akkoord. Maar bij verschillende regeringspartners had newsmonkey wel degelijk inzage gekregen in die details, plus bevestiging van details van andere partijen. En zo belandden ook grote delen van wat de onderhandelaars zelf “de fameuze ‘horrorlijst'” noemden bij de redactie en dat leidde uiteindelijk tot het stuk dat die ochtend online ging.

Aan de telefoon de ochtend van de deal was vicepremier Peeters er al vast van overtuigd dat het lek kwam van Open Vld en hun vicepremier, dat verwoordde hij met de nodige kracht. Zonder het bronnengeheim te schenden, wees ondergetekende er hem verschillende keren op dat ‘de lijst’, of de hele reeks maatregelen van CD&V, van verschillende bronnen binnen verschillende partijen kwam. Zowel Peeters als z’n kabinet bevestigden overigens het bestaan van die maatregelen, en gaven zelfs nog in detail commentaar op sommige voorstellen. Het was een ‘bewijs’ dat CD&V wel degelijk had gevochten voor een tax shift die meer de nadruk legde op vermogens aanspreken.

Het lek die dag van de deal werd door Peeters gezien als een poging om het akkoord al heel snel te ‘framen‘, en hem in een negatief daglicht te stellen. Die mening verwoordde hij al in de wandelgangen, meteen na het akkoord en ook in de dagen en weken nadien. Maar dit weekend verbaasde hij toch een pak mensen in regeringskringen, door openlijk in Le Soir uit te halen naar z’n coalitiepartners. Opvallend daarbij: hij viseert expliciet niet N-VA, maar ziet het lek van de fameuze ‘horrorlijst’ als afkomstig van Open Vld.

“Inderdaad opvallend dat nu Open Vld en De Croo worden geviseerd”, zo stelt ook een regeringsbron. De afgelopen maanden knetterde het immers veelvuldig tussen N-VA en CD&V, waarbij Peeters regelmatig in het midden van de discussie stond. Open Vld koos er toen bewust voor om niet in discussie te gaan. De Croo zelf wil overigens niet reageren op de beschuldiging, zo maakte hij aan Le Soir al duidelijk dit weekend.

Maar de onderhandelingen over de tax shift brachten Peeters en De Croo wel op ramkoers. Niet onlogisch gezien de sociaal-economische standpunten van beiden behoorlijk ver uiteen liggen. Alleen waren de botsingen bepaald heftig. Nu leeft de vrees dat het persoonlijk zou worden, iets wat onder meer premier Charles Michel (MR) absoluut wil vermijden. Een goed gesprek tussen de kopstukken van de federale regering kan daarbij wonderen doen. Maar voorlopig is dat er nog niet geweest.