In een zwaarbeveiligd laboratorium in Sydney, waar een selecte groep onderzoekers tot het uiterste gaat om te werken met bloedmonsters en wattenstaafjes die besmet zijn met Covid-19, vond viroloog Stuart Turville wat hij ‘een prachtige, immunologische eenhoorn’ noemt. Een 50-jarige man met een hele bijzondere, vooralsnog mysterieuze immuunreactie op het coronavirus.

Turville, universitair hoofddocent bij het Kirby Institute aan de universiteit van New South Wales, vond hem toen hij monsters van de Rode Kruis-bloedbank analyseerde van mensen die Covid hebben gehad.

De eenhoorn is een 50-jarige vader van drie kinderen genaamd Damian die aan de Central Coast in New South Wales in Australië woont. In maart ontwikkelde hij symptomen van Covid-19. Die waren ernstig genoeg om hem naar de spoedafdeling van het ziekenhuis te brengen, maar nadat hij zuurstof had gekregen, werd Damian dezelfde dag naar huis gestuurd. Vreemd genoeg bleef het laboratorium, toen hij op het virus werd getest met het gouden standaard PCR-neusuitstrijkje, een negatief resultaat voor Covid-19 retourneren.

“De meest verbazingwekkende immuunrespons”

“Toen ze hem aanvankelijk diagnosticeerden, konden ze geen virus vinden in zijn nasopharyngeale gebied (het bovenste deel van de keel achter de neus, red.)”, vertelde Turville aan Guardian Australia. “Dus bleven ze proberen, maar ze konden het niet vinden. Damian bleef tegen hen zeggen: ‘Kijk, ik ben ziek, mijn zoon heeft het, ik moet het hebben’. En het was pas toen ze naar zijn bloed keken, zijn serum, dat ze de meest verbazingwekkende immuunrespons ontdekten.”

De meeste mensen met Covid-19 ontwikkelen een behoorlijke immuunrespons. Maar volgens Turville is de reactie van Damian 100 tot 1.000 keer zo groot. Het is bijna een jaar geleden sinds Damian besmet werd en hij staat nog steeds in de top 1 procent van de respondenten. “Misschien zullen we na ongeveer twee jaar misschien wat responsverval zien”, gelooft Turville. “Maar wat dit betekent is dat als we ooit een vaccin zouden kunnen bottelen dat zijn reactie zou kunnen nabootsen, je dat zeker zou willen doen”, gelooft Turville.

Waarom ontsnapte Damian aan de cytokinestorm?

Patiënten die een bijzonder robuuste immuunrespons op Covid-19 vertonen, belanden meestal op een intensivecareafdeling. Bij veel van deze ernstig zieke patiënten reageert het immuunsysteem overdreven en ontstaat er wat een ‘cytokinestorm’ wordt genoemd. Cytokinen zijn eiwitten die een ontstekingsreactie kunnen veroorzaken die zo agressief is dat niet alleen viruscellen worden aangevallen, maar ook cellen in de bloedvaten, urinewegen, organen en bloedvaten. En dat leidt tot orgaanfalen en soms de dood.

Om de een of andere reden veroorzaakte Damians reactie, hoewel enorm krachtig, niet zo’n agressieve storm. Waarom, dat proberen wetenschappers nu te achterhalen.

Al meer dan 15 keer bloed en plasma gedoneerd

Damians immuunrespons is niet alleen blijvend, maar het is in de loop van de tijd niet veel verzwakt en biedt een sterke voortdurende bescherming tegen het virus, wat hem zo uniek maakt. Uit een studie bleek dat hoewel de meeste mensen met het virus gedurende ten minste vijf maanden beschermd zijn tegen herinfectie, sommigen opnieuw besmet geraken. En zelfs asymptomatische mensen kunnen hoge niveaus van het virus in hun neus en mond hebben, en daarom het risico lopen het door te geven op anderen.

Na te zijn verteld over zijn eenhoornstatus, bood Damian zichzelf aan voor medisch onderzoek. Turville schat dat Damian meer dan 15 keer bloed en plasma heeft gedoneerd. Sommige van de bevindingen over Damian zijn gepubliceerd in een pre-print paper over ‘elite responders’.