Ierland stemt vandaag in een referendum over de abortuswetgeving. Als de meerderheid in dit referendum kiest voor de afschaffing van de huidige wetgeving zal Ierland als een van de laatste landen van Europa een tolerant abortusbeleid hebben. Al zijn er dus nog steeds een aantal landen waar abortus niet simpel is of zelfs verboden.
Dat abortus een heikel punt is, blijkt natuurlijk al uit de geschiedenis van ons eigen land. In 1990 werd onze huidige koning Boudewijn 36 uur uit z’n functie ontheven omdat hij zich fel verzette tegen een versoepeling van de abortuswet. Maar die kwam er dus wel, waardoor abortus in ons land volledig gelegaliseerd werd tot op twaalf weken en na twaalf weken onder bepaalde voorwaarden nog steeds mogelijk is.
Ierland
In Ierland wordt vandaag een referendum gehouden over het achtste amendement. Daarin staat vermeld dat abortus enkel en alleen toegelaten is wanneer het leven van de moeder in gevaar is. Een illegale abortus kan in Ierland leiden tot een gevangenisstraf van maar liefst veertien jaar.
Als de meerderheid van de Ierse stemmers vandaag tegen het amendement stemt, zal de Ierse wetgeving versoepelen. Al moeten we versoepelen hier ook met een korreltje zout nemen. Want volgens die nieuwe wetgeving zou abortus nog steeds enkel onder zeer strenge voorwaarden toegelaten worden: wanneer de zwangerschap het leven van de vrouw of het kind in gevaar brengt en dat enkel in de eerste twaalf weken van de zwangerschap.
Malta
In Malta gaat het verbod op abortus nog een stapje verder. Het is daar namelijk volledig verboden om voor welke reden dan ook een zwangerschap voortijdig stop te zetten. Doe je dit toch, dan loop je in het strikt katholieke land het risico op een gevangenisstraf van achttien maanden tot drie jaar.
Malta is zo het enige land in de Europese Unie waar abortus volledig verboden is en zelfs niet toegelaten wordt wanneer het leven van de moeder in gevaar komt bij het verderzetten van de zwangerschap.
Vaticaanstad
Ook in Vaticaanstad is abortus volledig verboden. Net als in Malta ligt het strenge katholieke geloof hier aan de basis.
Vaticaanstad is namelijk het centrum van het katholieke geloof en de paus, die in Vaticaanstad zetelt, sprak zich al meermaals fel uit tegen abortus.
San Marino
In San Marino is abortus eveneens illegaal. Al is er wel sprake van een gedoogbeleid wanneer het leven van de zwangere vrouw in gevaar komt. Maar volgens de Verenigde Naties is het voor vrouwen uit San Marino ook niet moeilijk om een abortus te krijgen in Italië.
Andorra
Een volgend land met een strenge abortuswetgeving is Andorra. De wetgeving is daar vergelijkbaar met die van Ierland. In Andorra is abortus namelijk enkel toegelaten wanneer het leven van de vrouw in gevaar is.
De strafmaten in Andorra zijn ook niet van de minste. Een vrouw die zelf abortus toepast op zichzelf of toestemming geeft om een abortus te plegen, kan een gevangenisstraf van dertig maanden krijgen. Wie de abortus met toestemming uitvoert, loopt het risico om vier jaar achter de tralies te gaan. Als deze persoon een dokter is, krijgt de dokter een straf die kan oplopen tot zes jaar. Onvrijwillige abortussen worden bestraft met een gevangenisstraf van tien jaar. Sterft de vrouw tijdens de abortus dan loopt de straf op tot twaalf jaar.
Liechtenstein
En ook in Liechtenstein, de volgende dwergstaat van Europa, is abortus verboden, met straffen voor zowel de vrouw als voor de persoon die de abortus uitvoert. De vrouw kan een gevangenisstraf tot een jaar krijgen, de dokter drie jaar.
In Liechtenstein is abortus toegestaan als dit het leven van de vrouw in kwestie zou redden. Maar ook wanneer de vrouw jonger dan veertien jaar oud is op het moment van de bevruchting en niet getrouwd is met de vader is abortus legaal.
Er werd al tot twee keer toe een referendum gehouden in Liechtenstein om abortus verder te legaliseren. Maar twee keer won het ‘pro-life’ team. In 2005 stemde 81 procent tegen, in 2011 wilde nog steeds 52,3 procent de abortuswet behouden.
Polen
Tot slot is abortus in Polen ook enorm sterk beperkt. Daar is het enkel mogelijk wanneer gevreesd wordt voor het leven van de moeder of wanneer de foetus ernstig vervormd is. Verder is het ook toegelaten wanneer de vrouw zwanger werd als gevolg van incest of verkrachting.
Maar in 2016 wilde de streng conservatieve Partij voor Gerechtigheid en Recht (kortweg PiS, we verzinnen dit niet) de wet verder verstrengen, waardoor het niet langer legaal was en zowel de vrouw als de arts een gevangenisstraf zouden riskeren. 30.000 vrouwen kwamen op straat als protest tegen deze plannen, waardoor de plannen drie dagen later van tafel werden geveegd.
Zuid-Amerika, Afrika en Azië
In Europa zijn landen waar abortus illegaal is dus een uitzondering, maar wereldwijd zijn er nog heel wat landen waar het strikt verboden is om een zwangerschap vroegtijdig te beëindigen.
In Zuid-Amerika, Afrika en Azië is het nagenoeg overal verboden om een abortus te plegen.
Deze kaart geeft een overzicht waar ter wereld abortus illegaal is en waar niet:
In landen in het groen is abortus volledig legaal. In landen in het rood is het illegaal of enkel mogelijk wanneer het leven van de vrouw in gevaar komt. Landen die op de kaart oranje of geel gekleurd zijn hebben (strenge) bepalingen met betrekking tot abortus.Power to these women ✊
— Fotis Filippou (@Fotis_Filippou) 24 maart 2018
Some of my photos from the #czarnypiatek protest in London. #SolidarityWithPolishWomen #StopTheBan #CzarnyProtest pic.twitter.com/718F3HcTW4