In 90% van water dat verkocht wordt in plastic flessen zitten ook effectief microscopisch kleine stukjes plastic die we dus opdrinken. En er zitten zelfs meer microplastics in dan in kraantjeswater. Tot twee keer meer.

Dat blijkt uit een analyse van 259 flesjes water van 11 verschillende merken (de populairste in de wereld) in negen landen van de State University of New York in Fredonia. Gemiddeld zaten er 325 stukjes plastic in een liter van dat flessenwater.

In sommige flessen werd zelfs een concentratie van 10.000 stukjes microplastic gevonden per liter. Van de 259 geteste flessen waren er slechts 17 waarin de onderzoekers geen plastic vonden.

Volgens de wetenschappers gaat het om “ongeveer twee keer zoveel plastic deeltjes in flessenwater vergeleken met eerdere studies van leidingwater”.

Het meest voorkomende type gevonden plastic fragment was polypropyleen – hetzelfde type plastic gebruikt om de doppen van de flesjes te maken. De geanalyseerde flessen werden gekocht in de VS, China, Brazilië, India, Indonesië, Mexico, Libanon, Kenia en Thailand.

Welke?

De geteste merken zijn de grootste wereldwijd genomen: Aqua (Danone), Aquafina (PepsiCo), Bisleri (Bisleri International), Dasani (Coca-Cola), Epura (PepsiCo), Evian (Danone), Gerolsteiner (Gerolsteiner Brunnen), Minalba (Grupo Edson Queiroz), Nestlé Pure Life (Nestlé), San Pellegrino (Nestlé) and Wahaha (Hangzhou Wahaha Group).

Een tweede, niet-gerelateerde analyse die net is vrijgegeven, werd uitgevoerd in opdracht van de campagnegroep Story of Stuff en onderzocht 19 flessen watermerken voor consumenten in de Verenigde Staten. Ook daar vonden ze plastic microvezels.

Het merk Boxed Water bevatte gemiddeld 58,6 plastic vezels per liter. Ozarka en Ice Mountain, beide eigendom van Nestlé, hadden concentraties van respectievelijk 15 en 11 stuks per liter. Het luxemerk Fiji Water – dat in de markt wordt gezet als “untouched by man” – had 12 plastic vezels per liter.

Producenten reageren

Volgens is de techniek die werd gebruikt om het plastic op te sporen omstreden (de Nile red technique) en kan die “valse positieve resultaten” opleveren. De uitvinder ervan, professor Andrew Mayes, zegt echter dat wat hem betreft de methode correct is toegepast.

Ook Danone trekt de gebruikte techniek in twijfel.

Coca-Cola vertelde de BBC dat het strikte filtratiemethoden heeft, maar erkende dat door “de alomtegenwoordigheid van kunststoffen in de omgeving dat plastic vezels op minieme niveaus kunnen worden gevonden, zelfs in sterk behandelde producten”.

Een woordvoerder van Gerolsteiner zei dat het bedrijf ook niet kon uitsluiten dat plastic in flessenwater terechtkwam. Maar de woordvoerder zei dat de concentraties van kunststoffen in water uit eigen analyses “lager waren dan die in farmaceutische producten zijn toegelaten”.

Kraantjeswater

In september raakte bekend dat 83% van het “drinkbaar” kraantjeswater in de wereld is besmet met microplastics. In Europa zitten per halve liter kraantjeswater dat je drinkt gemiddeld 2 stukjes van plastic bleek uit dat onderzoek.

Microplastics zijn kleine deeltjes plastic die in het milieu terechtkomen. De afmeting van de deeltjes is niet gedefinieerd maar ze kunnen op microscopisch niveau voorkomen.

De deeltjes zijn afkomstig van slijtage van synthetische kleding tijdens wasbeurten maar worden ook toegevoegd aan peelings, tandpasta en cosmetica. Een deel van de in het milieu aanwezige microplastics zijn afkomstig van slijtage, met name van autobanden en het uiteenvallen van grotere stukken plasticafval door middel van golfslag en fotochemische processen in onze oceanen.

Als vissen de deeltjes inslikken komen de microplastics in de voedselketen terecht. Zeker één op drie vissen die je eet, hebben plastic in hun lijf, en dat plastic werken we zelf dus ook naar binnen. De microplastics worden ook opgenomen door organismen die water filteren zoals oesters en mosselen.

Hoe gevaarlijk?

Er is nog maar amper onderzoek gedaan naar het effect van het binnenspelen van die microplastics. Eén onderzoek toonde aan dat de blootstelling van oesters aan microscopische bolletjes polystyreen de opname van voedsel wijzigt en de voortplanting verstoort. Hierdoor kregen de oesters minder en kleinere nakomelingen. Andere onderzoeken op dieren wijzen in dezelfde richting.

Microplastics zitten ondertussen ook al in onder meer suiker en honing, en een recente Duitse studie vond ze in de 24 meest populaire bieren van dat land. Een Franse studie uit 2015 concludeerde dat de kleine deeltjes zelfs in de lucht zitten. Ze berekenden dat het in Parijs bijvoorbeeld jaarlijks 10 ton aan microplastics “regent” en ze ontdekten dat de microplastics ook in de lucht zitten van onze huiskamers.