Komt er een vierde seizoen van ‘Reizen Waes’? Tom Waes zelf lijkt er niet weigerachtig tegenover te staan, en ook de VRT zal na het succes van de voorbije reeks vermoedelijk wel het licht op groen zetten. Enige probleem misschien: waar moeten ze nog naartoe gaan? Wij verdiepten ons even in de wereldkaart en kwamen op 13 prachtige, maar niet vanzelfsprekende bestemmingen uit.
Ja, Syrië zou spectaculair zijn. Irak ook wel. Maar momenteel zien we Tom liever nog niet naar die door oorlog verscheurde landen trekken. Misschien in een vijfde of zesde seizoen, als het ooit zover zou komen, wanneer de situatie daar hopelijk gestabiliseerd is. Ieder seizoen van Reizen Waes is een mengeling van licht gevaarlijke, avontuurlijke, straatarme en door natuurgeweld geteisterde landen geweest. En zo zijn er nog wel wat. Tom Waes heeft maar acht of negen landen nodig voor een reeks, maar hier zijn er alvast dertien waar hij nu of hopelijk in de toekomst naartoe zou kunnen gaan. Voorlopig heeft hij nog een drukke agenda met andere bezigheden, maar in 2018 of 2019 kan hij misschien weer zijn koffers pakken.
1. Oekraïne
Reisadvies: verhoogde waakzaamheid, reizen naar Donetsk of de Krim afgeraden
Misschien zou dit in 2017 nog een te gevaarlijke bestemming zijn, maar we kunnen alleen maar hopen dat de situatie over een tweetal jaar toch verbeterd is. Buitenlandse Zaken staat reizen naar Oekraïne nog wel toe, maar het land is dan ook groot en in het westen zit je nog redelijk veilig. Anders zou het Eurovisie Songfestival straks ook onmogelijk in Kiev kunnen doorgaan.
Maar voor Reizen Waes zou Tom zeker naar Donetsk moeten, een stad die nu al jaren door oorlog wordt getekend. En naar de Krim, het schiereiland dat de Russen hebben opgeëist en waar het dispuut voor een groot stuk rond draait.
Momenteel worden reizen naar Donetsk of de Krim afgeraden. Enkele jaren geleden kon je nog gerust televisie maken in deze delen van Oekraïne. Hopelijk gaat het geweld er snel liggen en kan Tom als pionier de terugkeer van het toerisme inluiden. Als we de beelden mogen geloven bevinden de mooiste stukjes Oekraïne zich ook in de zwaar getroffen delen van het land.
2. Zimbabwe
Reisadvies: mits veiligheidsmaatregelen is reizen naar Zimbabwe veilig
We waren onder de indruk van de toestand in Venezuela, maar ook in Afrika is er een land waar de bevolking door een economische crisis straatarm is. Vreemd aangezien hun president het breed laat hangen en van extravagante feestjes houdt. Robert Mugabe is intussen 93 jaar en is zonder twijfel één van de meest omstreden leiders ter wereld.
Door de armoede zoeken veel mensen hun toevlucht tot criminaliteit. Wie naar de hoofdstad Harare gaat of andere toeristische gebieden bezoekt moet op z’n hoede zijn, staat in het advies van Buitenlandse Zaken. Dat de bevolking in opstand komt is normaal als je weet dat Mugabe onlangs 1,9 miljoen euro heeft uitgegeven aan zijn verjaardagsfeestje. Iets wat hij intussen jaar na jaar herhaalt. Alle infrastructuur in het land is belabberd en de burgers kunnen nauwelijks in hun basisbehoeften voorzien. Volgend jaar zijn het opnieuw verkiezingen, als de uitslag daarvan tenminste niet op voorhand vastligt.
Zimbabwe is voorts wel een prachtig land. Net boven Zuid-Afrika gelegen, naast Botswana en Zambia. Vooral met de gigantische Victoriawatervallen op de Zambiaanse grens mogen ze zeker uitpakken. En misschien kan toerisme het land er weer bovenop helpen.
3. Afghanistan
Reisadvies: volledig afgeraden, indien toch Belgische ambassade op de hoogte brengen
Reizen naar Afghanistan is nog altijd niet eenvoudig. Echt oorlog is er niet meer, maar aanslagen blijven in het onstabiele land nog steeds dagelijkse kost. Buitenlandse Zaken raadt daarom alle reizen naar Afghanistan af, en wie toch gaat moet de Belgische ambassade in Islamabad in Pakistan advies vragen. België heeft geen ambassade in Afghanistan en dus is de ambassade in Islamabad verantwoordelijk voor Afghanistan. Ook alle verplaatsingen moeten aan hen meegedeeld worden, zodat ze weten waar je bent.
Tom Waes vertelde newsmonkey onlangs dat Afghanistan al drie seizoenen op het verlanglijstje staat, maar dat ze niet mogen gaan. Ze hebben nochtans een mooi verhaal in de bergen van het land zitten, verklapte Tom ons. “Het stond ook ingepland voor dit seizoen, maar voor we moesten vertrekken was er weer een bomaanslag in Kabul. Dan hebben de Afghaanse autoriteiten ons zelf gebeld om te zeggen dat ons reisvisum was ingetrokken”, zegt Tom. Naast de aanslagen is toenemend geweld tegen buitenlanders ook een probleem.
Over twee jaar nog eens proberen? Afghanistan moet een ongelooflijk mooi land zijn. De bergen waar Tom het over heeft zien er nog ongerept uit. En het zijn landschappen waarvan je nooit had verwacht dat ze als verborgen schatten al eeuwen rustig in zo’n gevaarlijk land liggen.
4. Bolivia
Reisadvies: waakzaam zijn en de nodige veiligheidsmaatregelen treffen
Je kan nog wel naar Bolivia, maar de toestand begint er steeds meer op die van landen als Venezuela en Colombia te lijken. Dat betekent dat geweld en criminaliteit er toenemen. Vooral in de grote steden moet je daarvoor opletten, La Paz in het bijzonder. Onlangs was Bolivia nog boos omdat een computerspel het land in het midden van een oorlog tegen een drugsbaron à la Pablo Escobar plaatste, maar helaas gaat het er wel steeds meer die richting uit. Ook hier zou Tom waarschijnlijk overal strikt begeleid moeten worden.
Een ander probleem is de opkomst van het zikavirus, waardoor je bij terugkeer naar België wordt afgeraden om gedurende twee maanden onbeschermd seksueel contact te hebben. Maar een acuter probleem is het watertekort waardoor zelfs de noodtoestand is uitgeroepen. Er heerst ook politieke onrust in het land, waardoor Bolivianen regelmatig op straat komen om te protesteren. En soms gaat die woede ver, want vorige zomer zou de viceminister voor Binnenlandse Zaken ontvoerd en doodgemarteld zijn door boze mijnwerkers.
Spijtig alweer, want qua natuur heeft Bolivia ook trekpleisters die je nergens anders in de wereld kunt vinden. Behalve de knappe natuurgebieden zouden de zoutvlakten de moeite zijn: ruim 7.000 vierkante kilometer is alles om je heen wit. Het is één van de weinige plaatsen op onze planeet waar je de kromming van de aarde kunt zien en dus met eigen ogen kunt vaststellen dat de aarde niet plat is.
5. Congo
Reisadvies: alle niet-essentiële reizen worden momenteel afgeraden
De voormalige Belgische kolonie zou toch ook eens op de agenda van Reizen Waes moeten staan. Helaas zou het op dit moment moeilijk zijn, omdat de situatie in de Democratische Republiek Congo erg onstabiel is na het uitstellen van de verkiezingen. Tientallen doden zijn al gevallen bij protesten in het land. Uiteindelijk werd een akkoord bereikt, zodat er eind 2017 toch verkiezingen zouden komen, maar het zal er dus zeker een heel jaar nog onrustig blijven.
Ook criminaliteit en geweld vormen een probleem in Congo. Vaak is dat vooral tegen de expats gericht. Het probleem beperkt zich niet tot de steden, want Buitenlandse Zaken raadt momenteel zelfs een bezoek aan nationale parken af. Er bevinden zich immers gewapende groeperingen, waardoor het er niet overal veilig is. Vraag dat maar aan onze landgenoot prins Emmanuel de Merode die drie jaar geleden het slachtoffer van een aanslag werd.
Het Virungapark zou echter wel de moeite waard zijn voor een reisreportage, en hopelijk zou dat mits de nodige beveiliging en begeleiding toch mogelijk moeten zijn voor Tom en co. Emmanuel de Merode keerde na zijn herstel terug naar het natuurgebied, waar hij zich inzet voor de bescherming van vele bedreigde diersoorten, in het bijzonder de zeldzame berggorilla’s.
6. Koeweit
Reisadvies: veilig, maar verhoogde waakzaamheid door verhoogde terreurdreiging
Misschien de vreemde eend in dit lijstje, maar het moet niet altijd gevaarlijk zijn natuurlijk. We zochten even op welke landen opmerkelijk weinig toeristen over de vloer krijgen en dan was Koeweit één van de koplopers. Wie naar de oliestaten in het Midden-Oosten trekt, kiest vooral voor Dubai en de Verenigde Arabische Emiraten. Nochtans is alles dat ons daar aantrekt ook aanwezig in Koeweit.
Het kan natuurlijk wel zijn dat Tom hier weinig boeiends gaat beleven en snel gaat begrijpen waarom zo weinig toeristen naar Koeweit afzakken. Al kunnen we ons niet inbeelden dat het enkel olie is wat de klok slaat en dat de natuur er niks te bieden heeft. Bovendien zou het de ideale uitvalsbasis kunnen zijn om in twee andere niet vanzelfsprekende landen een kijkje te gaan nemen: Irak en Saoedi-Arabië omsluiten immers Koeweit. Door de nabijheid van de Islamitische Staat is de terreurdreiging in het land wel verhoogd. Vermoedelijk zal het dus niet zo eenvoudig zijn om even over de grens te gaan piepen.7. Antarctica
Geen reisadvies nodig voor Antarctica, maar wel veel geld. Steeds meer toeristen trekken naar het continent dat ooit het leven van menig ontdekkingsreiziger heeft geëist. België heeft zelfs een basis op de zuidpool, al is die recent niet zo positief in het nieuws gekomen. De klimaatverandering speelt natuurlijk een grote rol op Antarctica, iets wat in verschillende afleveringen van Reizen Waes al aan bod is gekomen.Reken maar dat Antarctica op Toms bucket list voor een vierde seizoen zal staan. Daar staat de zuidpool al lang, zo vertelde hij in een interview met newsmonkey. “Het boeit mij op de een of andere manier gewoon. Vooral de mensen die daar zitten. Het zit daar vol met wetenschappers. Wat doen die daar de hele dag? Het is daar ongetwijfeld ook enorm mooi, maar het is toch vooral voor de mensen. Die zitten daar de hele tijd weg van alles … Maar ja, het is gewoon te duur …”
Misschien moet Tom hopen dat het budget voor een volgende reeks stijgt door het enorme kijkcijfersucces. Bij Djoser vonden we een achttien dagen durende rondreis voor een kleine 9.000 euro per persoon. Maar bij een tv-programma komt natuurlijk ook veel organisatie kijken. In elk geval is het een locatie die wij als kijker meer dan welke andere bestemming haast zeker nooit zullen bezoeken, dus heeft Tom een grondige reden om er eens langs te gaan. Fingers crossed!
8. Libië
Reisadvies: formeel afgeraden
Hoewel de onrust normaal al enkele jaren bekoeld zou moeten zijn, is Libië zeker nog geen land waar toeristen rustig op vakantie kunnen gaan. In tegenstelling tot buurland Tunesië dat voor de Arabische Lente al erg afhankelijk was van toerisme. Tientallen jaren was Libië geen echt toeristisch land, maar nu proberen ze toch vooral toeristen uit het westen te lokken.
Alleen komt dat toerisme dus niet van de grond, en worden reizen volledig afgeraden. Buitenlandse Zaken vraagt Belgen die in Libië verblijven zelfs het land zo snel mogelijk te verlaten. Eén oorzaak is de politieke onrust die ook na het afzetten en doden van de voormalige Libische dictator Moammar Kadhafi gebleven is. Daarnaast neemt het geweld tegen buitenlanders toe en ’s nachts is het ronduit gevaarlijk om je te verplaatsen. Er is tot slot ook de factor IS die in Libië eveneens aanwezig is.
Voorlopig raden we ook Tom dus af om naar Libië te gaan, al is dit zo’n land waarvan we vermoeden dat het snel kan gaan als de rust er ooit weerkeert. Libië heeft dan ook heel wat te bieden, van strand, zee en woestijn tot indrukwekkende archeologische sites.
9. Tibet
Reisadvies: veilig
Officieel ben je in TIbet op Chinees grondgebied, dus krijgt de regio een gunstig reisadvies. Toch geraakte Tom er tijdens zijn reis door China niet binnen. Hij moest zelfs z’n route aanpassen. Uiteindelijk kregen we een Tibetaans klooster van op afstand te zien, meer niet. Nochtans liepen er wel degelijk toeristen rond, waardoor je er dus toch op bezoek moet kunnen gaan.
Tibet heeft zichzelf ooit onafhankelijk verklaard en het mag duidelijk zijn dat de spanningen blijven. Er zijn dan ook wat voorwaarden verbonden aan een reis naar Tibet. Je moet een Alien’s Travel Permit van het Tibetaanse Bureau voor Toerisme hebben. En de reis moet voorts georganiseerd worden door een reisagentschap uit Tibet.
Dat doet vermoeden dat het voor Tom Waes onmogelijk is om ooit een deftige reportage in Tibet te draaien. Er zal altijd iemand verbonden aan de autoriteiten op z’n vingers kijken en de camera op tijd terugfluiten. Maar wie niet waagt, niet wint. Uiteindelijk is hij toch ooit zelfs in Noord-Korea binnengeraakt.
10. Siberië
Rusland zouden we meermaals in deze lijst kunnen zetten. We hebben het land al enigszins vermeld toen het over Oekraïne ging, maar er zijn nog genoeg plaatsen waar Tom Waes vreemde dingen zou tegenkomen. Al is er één specifiek gebied dat om iets anders dan politieke redenen bijzonder is. Siberië omvat enkele van de koudste bewoonde plaatsen op onze planeet.Vermoedelijk staat dit niet op het lijstje van Tom, omdat de VRT er een paar jaar geleden al is geweest dankzij Jeroen Meus en zijn mooie programma Goed Volk – binnenkort overigens ook weer op tv te zien. En toch zou een reisje door Siberië met Tom Waes echt sterke televisie kunnen opleveren. Jeroen zat in het dorp Ojmjakon, officieel het koudste dorp ter wereld. In januari is het er gemiddeld -50 graden. Er is ooit een temperatuur van -67,7 graden gemeten, al zou een oud record zelfs -71,2 graden aangeven. En een niet-officieel record spreekt van liefst -81,2 graden.
Als Tom hierheen gaat, dan willen we hem dat wel in ‘putteke’ winter zien doen. In de zomer klimt het kwik regelmatig over de kaap van 30 graden, waardoor een verschil van 100 graden hier dus niet vreemd is. Geef toe, op zo’n bijzondere plek moet Reizen Waes toch eens geweest zijn?
11. Oost-Timor
Je kent de naam Oost-Timor waarschijnlijk wel uit de nieuwsberichten, ook al was dat eerder een ver-van-ons-bed-show. Het is een klein landje dat sinds 2002 onafhankelijk is na een zware strijd met buurland Indonesië. Dat laatste land heeft Oost-Timor tientallen jaren bezet. Daardoor is het land nog steeds bezig om te herstellen. De oorlog woog zwaar op de economie en Oost-Timor is zo één van de armste landen ter wereld geworden.
Bijna 70 procent van de infrastructuur van Oost-Timor was vernield door de oorlog met Indonesië. Dan zou je gaan denken dat er voor toeristen niet veel meer te zien is, maar het blijft vooral dankzij de natuur een prachtig land. Alleen moet je er geraken. De hoofdstad Dili is vrij klein, en daarbuiten zijn er amper deftige wegen om op te rijden. Vooral in het regenseizoen kan je beter wegblijven. Er is nauwelijks straatverlichting, de elektriciteit valt regelmatig uit en vooral na zonsondergang is er veel criminaliteit.
Een tijdje geleden kreeg Oost-Timor nog een negatief reisadvies. Zo waren er aanslagen en moest de president een avondklok instellen. Intussen is het er veel rustiger geworden, al blijft de situatie er toch nog onstabiel. Oost-Timor zou een toeristische boost wel kunnen gebruiken, dus misschien moet Tom Waes dan maar opnieuw als pionier een kijkje gaan nemen.
12. Somalië
Reisadvies: volkomen afgeraden
Voorlopig is dit geen realistische bestemming voor Tom Waes. Buitenlandse Zaken geeft een negatief reisadvies, specifiek voor Belgen, omdat in ons land een Somalische piratenleider tot een zware celstraf is veroordeeld. Daardoor wordt gevreesd dat Belgen in Somalië ontvoerd kunnen worden. Nochtans zijn er redenen genoeg om Somalië eens in beeld te brengen. De belangrijkste: de hongersnood.
Dezer dagen horen en zien we regelmatig een reclamespotje waarin wordt opgeroepen geld te doneren om de honger in Afrika te bestrijden. Eén van de landen op de agenda van dat programma is Somalië. Maar misschien moet Reizen Waes daarvoor eens naar een ander land gaan, want Somalië lijkt er voorlopig niet in te zitten. Op zee is er de piraterij, maar ook op het land zijn er constant aanslagen. Er heerst dan ook nog steeds een burgeroorlog.
Daarnaast is er ook veel terrorisme door de aanwezigheid van de milities van Al Shabaab. Somalië heeft echter wel het potentieel om een toeristisch land te zijn. Dat was het ook voor de burgeroorlog er in de jaren 90 uitbrak. Met historische sites, stranden, watervallen en bergen was er veel te zien. Helaas blijft dat nu allemaal verborgen voor de buitenwereld. Maar wie weet kan het ooit wel in een latere editie van Reizen Waes.
13. Salomonseilanden
Reisadvies: veilig, maar waakzaam zijn
Ieder seizoen bezoekt Tom Waes wel een land dat met de klimaatverandering te maken krijgt. Dat probleem leidt immers tot meer vluchtelingen dan oorlogen. Eilandjes genoeg in de oceaan om te tonen wat er aan de hand is. Voorlopig althans, want die eilanden verdwijnen aan een hoog tempo onder de zeespiegel. Vorig jaar maakten onderzoekers nog bekend dat ze op satellietfoto’s hebben gezien dat vijf eilandjes van de Salomonseilanden verdwenen zijn.
De overige zes eilanden wacht vroeg of laat hetzelfde lot. De voormalige secretaris-generaal van de VN, Ban Ki-Moon, wees bij een bezoek in 2014 nog op de problemen: “Ik sprak met een jongen die ’s nachts niet durfde te slapen, uit schrik voor de zee. In mijn hotelkamer hangen de zwemvesten al klaar.” De Salomonseilanden komen dan ook vooral in het nieuws wanneer er een natuurramp is gebeurd. En daarvoor zijn de eilanden erg gevoelig. De voorbije jaren hebben orkanen en aardbevingen het gebied geteisterd.
In 2007 was er zelfs een tsunami die metershoge golven over de eilanden stuurde. Daarbij kwam tientallen mensen om het leven. Door de klimaatverandering worden dit soort rampen frequenter en erger. Tom Waes is zelf iemand die zich de klimaatverandering aantrekt, dus hij zal er volgens ons niets op tegen hebben om nog een keer naar zo’n zinkend land te gaan. Het is immers nu of nooit.