In het kort

• Een ineenstorting van de Atlantische Meridionale Overturning Circulatie (AMOC) zou kunnen leiden tot catastrofale veranderingen in weerpatronen, ecosystemen en menselijke bestaansmiddelen.
• De ineenstorting van de AMOC zou vooral verwoestend zijn voor Scandinavische landen, hun klimaat kunnen veranderen en aanzienlijke risico’s met zich meebrengen voor Arctische gemeenschappen.
• Wereldwijde reducties van broeikasgasemissies zijn dringend nodig om de ineenstorting van de AMOC te voorkomen, waarbij de voortdurende afhankelijkheid van fossiele brandstoffen deze crisis nog verergert.

Meer dan veertig klimaatwetenschappers waarschuwen de Scandinavische ministers voor de mogelijkheid van catastrofale veranderingen in het stromingssysteem van de Atlantische Oceaan. Ze beweren dat niets doen aan de opwarming van de aarde kan leiden tot een ineenstorting van de Atlantische Meridionale Overturning Circulatie (AMOC), met verstrekkende gevolgen voor weerpatronen, ecosystemen en de bestaansmiddelen van mensen over de hele wereld.

De wetenschappers benadrukken tegenover Reuters dat een dergelijke verschuiving vooral verwoestend zou zijn voor Scandinavische landen, omdat het klimaat er mogelijk zou veranderen en er aanzienlijke risico’s zouden ontstaan voor Arctische gemeenschappen. Ze benadrukken dat er dringend actie moet worden ondernomen en dringen er bij de Noordse Raad van Ministers op aan om prioriteit te geven aan de wereldwijde reductie van broeikasgasemissies.

Waarschuwingstekens

Recente studies suggereren dat het risico van een ineenstorting van de AMOC aanzienlijk onderschat is, waarbij sommige experts waarschuwen dat het omslagpunt binnen tientallen jaren bereikt zou kunnen worden. Professor Peter Ditlevsen van de Universiteit van Kopenhagen, een van de ondertekenaars van de brief, benadrukt de ernst van deze situatie en stelt dat de gevolgen van een dergelijke verschuiving ingrijpend en moeilijk aan te passen zouden zijn.

Mondiale gevolgen

Een ineenstorting van de AMOC zou wereldwijde gevolgen hebben, die zouden leiden tot meer afkoeling op het noordelijk halfrond, een stijging van de Atlantische zeespiegel, minder neerslag in Europa en Noord-Amerika en verschuivingen in moessonpatronen in Zuid-Amerika en Afrika. De voortdurende afhankelijkheid van fossiele brandstoffen, met wereldwijde subsidies die in 2022 een recordbedrag van bijna 6,5 biljoen euro zullen bereiken, verergert deze crisis nog verder. Professor Stefan Rahmstorf van het Potsdam Institute for Climate Impact Research bekritiseert het gebrek aan substantiële inspanningen om een dergelijke catastrofale klimaatgebeurtenis te voorkomen.