Na onder meer Bruce Springsteen, Bob Dylan en de erfgenamen van David Bowie heeft nu ook Justin Bieber de rechten van zijn muziek verkocht. Emmanuel Verraes, advocaat bij Indie Law, legt het effect hiervan op de muzieksector uit op Business AM Radio.
Beluister hier het interview met advocaat Emmanuel Verraes.
Waarom is dit belangrijk?
Het verdienmodel van muziek ondergaat een transformatie. Artiesten zoeken hoe ze hun stukje van de taart kunnen verzilveren.
Muziek is een brede term die kan worden opgedeeld in de verschillende fases van de totstandkoming. “Enerzijds heb je de liedjesschrijver die een muziekwerk maakt. Dat wordt vervolgens uitgevoerd door een artiest. Dat hoeft niet per se dezelfde persoon te zijn”, zegt Verraes. “Die uitvoering wordt dan vastgelegd op een opname die geëxploiteerd wordt. Daarvoor krijgen artiesten royalty’s.”
“Justin Bieber zou naast zijn artiesten royalty’s die hij in de toekomst van Universal zou krijgen voor de exploitatie van zijn opnames, ook zijn auteursrechten in het onderliggende oeuvre hebben verkocht”, verklaart Verraes. “Dat laatste vertegenwoordigt een bredere inkomstenstroom, want bijvoorbeeld ook de live opvoeringen op concerten en covers genereren inkomsten voor de oorspronkelijke schrijver”.
Volgens Verraes zou het geen effect hebben op de exploitatie. “Alleen de begunstigden van de toekomstig gegenereerde rechten wijzigen. Justin Bieber kiest eigenlijk eieren voor zijn geld.”
Er is een verschil als een oudere artiest overgaat tot dergelijke operaties, met zicht op zijn nalatenschap. Een twintiger doet dit wellicht om andere redenen.
“Wie weet is dat eigenlijk een onzekerheid over de toekomst van het verdienmodel van muziek. We weten niet op welke manier de inkomsten van muziek in de toekomst zullen worden verdeeld. Wie had tien jaar geleden gedacht dat het volledige businessmodel doorheen zou worden geschud door het streamingsmodel waar Spotify mee op de markt is gekomen?”
Contracten
Justin Bieber moet nog niet zelf betalen om zijn muziek op het podium te brengen.
“De organisator of promotor van dat optreden betaalt rechten aan de beheersvennootschappen, in België is dit Sabam, en die worden berekend op basis van inkomsten, prijs, grootte van het publiek… Eens een muziekwerk openbaar is gemaakt kan de auteur het verdere leven van dat werk niet meer tegengaan”, zegt Verraes.
Er is ook het delicate domein van morele rechten. Artiesten die niet willen dat hun muziek gebruikt wordt voor bepaalde politieke of reclamecampagnes moeten dit contractueel vastleggen.
Verraes haalde Morrissey aan als voorbeeld. De artiest is een notoir veganist. Hij wilde niet dat er vlees werd verkocht op het terrein van de Lokerse Feesten. Voor hem zou het rampzalig zijn moest hij zijn rechten verkopen en zijn muziek gebruikt worden voor vleesreclames.
“Hij verkoopt de toekomstige inkomsten uit zijn rechten. Dat wil niet zeggen dat de modaliteiten en synchronisatierechten komen te vervallen. Als er gestipuleerd staat dat Universal de toestemming nodig heeft van Justin voor het gebruik in film of reclame, dan zal dat in de toekomst ook netjes zo worden uitgevoerd.”