Zo ziet sadbait eruit: Het kunnen video’s zijn die bestaan uit deprimerende filmbeelden of nieuwsfragmenten met verschillende soorten tragedies (recente voorbeelden zijn beelden van de tragische branden in Los Angeles). Sombere beelden met emotionele bijschriften of citaten. Beelden van huilende mensen. Of zelfs AI-gegenereerde content gericht op menselijke emoties. Als je het nog niet bent tegengekomen, vraag je je misschien af waarom, in een tijd waarin tragedies in de echte wereld legio zijn, mensen graag nog meer tragedies online willen zien? En waarom zouden ze verdrietig willen zijn en huilen via hun mobiele telefoon? Hoe ongelooflijk het ook lijkt, dat is precies wat miljoenen mensen willen. En dus geeft de groeiende populariteit van “sadbait”-content volgens experts niet alleen inzicht in de moeilijk te begrijpen mechanismen van sociale media-algoritmen, maar ook in de menselijke psyche…
Hoewel het in de huidige tijd lijkt alsof bijna niets meer taboe is, is het tegendeel waar. Vooral het uiten van emoties is niet erg populair – en kan in sommige situaties zelfs taboe zijn. Maar digitale media is voor veel mensen dagelijkse kost geworden en heeft hen nieuwe mogelijkheden geboden – waaronder de kans om niet alleen iets te gaan voelen, maar die emotie ook de vrije loop te laten. Aan de ene kant is er het huilen, aan de andere kant is er ook de behoefte om zich op de een of andere manier verbaal uit te drukken – wat kan in de vorm van commentaar of discussies met andere gebruikers. En aangezien sociale mediaplatforms de neiging hebben om inhoud te promoten die een hoge gebruikersbetrokkenheid genereert, is het duidelijk dat sadbait stilaan in de schijnwerpers komt te staan.
“Uitingen van elke vorm van sterke emotie – woede, verdriet, walging of zelfs lachen – zullen altijd kijkers aantrekken, ” bevestigt online media-onderzoeker Soma Basu, die werkt aan de Universiteit van Tampere in Finland. Ze voegt eraan toe dat makers van mediacontent weten dat het publiek tegenwoordig letterlijk wordt overspoeld door informatie en entertainmentcontent. Dus hoe krijg je het publiek zover dat ze kijken naar wat jij hebt gemaakt? Daar is een duidelijke en dringende emotionele oproep voor nodig. Volgens Basu heeft sadbait content echter ook het interessante vermogen om de grenzen tussen publiek en content te doen vervagen, waardoor de kans ontstaat op een speciaal soort verbinding.
Uiteindelijk lijkt sadbait veel op bijvoorbeeld boeken die je laten huilen, of films die je een heel pak tissues laten wegsnikken. Mensen zijn gefascineerd door fictieve trieste verhalen – van de tragedies van Shakespeare tot filmische weergaven van tragedie. En hoewel het paradoxaal is dat we “voor de lol” naar iets kijken dat ons verdrietig maakt in plaats van geamuseerd, geven psychologen een eenvoudige verklaring voor deze situatie. Naast het feit dat droevige media-inhoud ons in staat stelt om verdriet te ervaren zonder angst (en dus met de wetenschap dat we niet hoeven om te gaan met de gevolgen van tragedie in ons eigen leven), geeft het ons ook een gevoel van dankbaarheid voor alle goede dingen die we hebben in ons leven. Experts suggereren ook dat verdrietige verhalen ons helpen de dingen te waarderen die ons leven betekenis geven.
Uiteindelijk maakt het dus niet zoveel uit of deze content van begin tot eind op waarheid is gebaseerd of fictief is. Het belangrijkste is nog steeds emotie. Afgelopen lente namen beelden van gewonde oorlogsveteranen en verarmde kinderen de sociale netwerken over – al deze content werd gegenereerd door kunstmatige intelligentie. En de gebruikersinteractie was enorm.
Later ging in de VS een foto van vermeende slachtoffers van orkaan Helene viraal. Ook hier werd alles gecreëerd door AI. Toen deze informatie aan het licht kwam, reageerden sommige influencers, en zelfs sommige politici, nogal verrassend door te zeggen dat het niet uitmaakte dat de foto niet de werkelijkheid weergaf. Het enige dat telt, zeiden ze, is dat het resoneert met mensen. Waar het op neerkomt: mensen houden van emotie. Het maakt niet uit wat hen triggert. En zoals we weten, heiligt het doel de middelen…