Wow! Geen beter programma om de essentie van Rode Neuzen Dag – de actie van onder andere VTM en Qmusic – te tonen dan ‘Over De Streep’. Heb je de uitzending gisterenavond gemist, doe dan zeker de moeite om het te herbekijken, want dit is de meest ontroerende en onthullende televisie van het jaar. Via een Amerikaanse methode leggen jongeren van bij ons hun diepste geheimen bloot. En plots blijkt dat iedereen wel met problemen zit die het dagelijkse leven erg moeilijk maken.

Rode Neuzen Dag is een actie voor alle jongeren die met psychische problemen te kampen krijgen. Tot hiertoe hoorden we altijd dat zeker één jongere op vijf hiermee te maken heeft. Maar het is het programma Over De Streep dat dit letterlijk visueel duidelijk maakt. In Amerika bestaat Challenge Day al een tijdje, bij ons is het nog vrij nieuw. De methode werd voor één keer toegepast op de leerlingen van het Stedelijk Lyceum, een school met zo’n 500 leerlingen van liefst 45 verschillende nationaliteiten.

Twee Amerikanen moesten de boel in goede banen leiden en stellen de leerlingen met wat spelletjes op hun gemak. Maar echt indrukwekkend wordt het wanneer de jongeren achter een streep plaats nemen en bij iedere vraag of opmerking naar de andere helft moeten lopen wanneer iets op hen van toepassing is. Sommige jongeren zien we bij praktisch elke situatie over de streep lopen. Het kan haast niet anders of zowat iedere kijker moest toch zeker één keer meelopen. Ook ondergetekende geeft toe dat hij niet altijd kon blijven staan. Gelukkig meestal wel, wat de problemen van sommige jongeren des te pakkender maakt.

VTM maakte in één uur tv een pak problemen bespreekbaar. Hieronder volgt een overzicht van enkele dingen die het leven van jongeren echt bemoeilijken. Hoe vaak zou jij mee over de streep moeten gaan?

Please cross the line if you have snottered a whole box of zakdoeken vol. #overdestreep

— Leila Van der Mauten (@LeilaVDM) November 24, 2015

Ze mogen da in onze school ook ke doen we #overdestreep #vtm

— lieselotte (@lotjenot) November 24, 2015

1. Gepest zijn/worden omwille van je afkomst of uiterlijk, bijvoorbeeld omdat je dik bent

Het is waarschijnlijk de meest voor de hand liggende redenen waarom kinderen en jongeren worden gepest. De tranen bij een meisje dat in het programma getuigt, bewijzen hoe hard je iemand hiermee kunt kwetsen. Zelfs zangeres Natalia – hoe hip ze nu ook is – geeft toe ooit te zijn gepest.

2. Faalangst hebben, anderen geven je het gevoel dat je niet goed genoeg bent

Een meisje moet thuis voor haar autistische broer zorgen. Op school wil ze alleen maar goede resultaten halen. “Bij één buis stopt de wereld voor mij, dan wil ik stoppen met school. Mijn broer kan het niet, dus moet ik het maar doen.” Het feit dat ze stiekem wenst dat ze liever een normale broer zou hebben, geeft haar het gevoel dat ze een slechte zus is.

Veel jongeren steken de streep over omdat iemand hen het gevoel geeft dat ze tekortschieten. De Amerikaanse begeleidster ontkracht dit probleem met een erg sterke quote: “Ik hoop dat je hen niet gelooft, want je bent altijd goed genoeg geweest.”

"I hope you didn't believe them 'cause you've always been good enough" Waw. #overdestreep Echt waw #kijktip https://t.co/ZKo20N1opL via @VTM

— Inge Ringoot (@IngeRingoot) November 25, 2015

3. Een ouder hebben met een alcoholprobleem

Het probleem ligt niet altijd bij de jongeren zelf, maar soms ook bij hun omgeving. Een jongen legt uit dat zijn vader een alcoholprobleem heeft en daardoor het leven in het gezin moeilijk maakt. Waarop een vrouw hem knuffelt en zegt dat ze ook moest samenleven met een man die verslaafd was aan alcohol. Op een dag dronk hij zich dood en hebben haar kinderen hem gevonden.

4. Autistisch zijn, in welke vorm dan ook

Autisme krijgt tegenwoordig al te vaak een negatief etiket opgekleefd. Een jongen aarzelt even om zichzelf te vergelijken met de broer van het meisje uit puntje 2. Maar zij zegt meteen: “Autisme is autisme.” De hele lagere school liep op rolletjes voor de jongen, maar in het middelbaar lukte niets meer en hij haalde alleen maar buizen. “Dat heeft ook een impact op mijn sociaal leven. Ik heb het gevoel dat mensen mij amper begrijpen.”

5. Een ouder of een geliefde verliezen

Helaas moeten ook veel jongeren de streep oversteken omdat ze in hun nog prille levensjaren al iemand zijn verloren die ze graag zien. Sofian, een jongen die zowat iedere keer moest oversteken, verloor een week voor de opnames nog zijn beste vriendin in een verkeersongeval. Uitgerekend die ene persoon tegen wie hij over zijn problemen kon vertellen.

Een andere jongen vertelt over het moment dat hij zijn moeder in elkaar zag zakken omdat ze een hartaanval kreeg. Ze overleefde gelukkig dankzij de snelle zorgen van zijn vader, maar nu leeft hij iedere dag in angst om haar alsnog te verliezen. “Ik kan gewoon niet zonder mijn mama of papa, omdat ik zo gehecht ben aan hen.”

Er is zoveel nood aan liefde. #overdestreep pic.twitter.com/uzQkcuo7J6

— Sombrero (@ItsSombrero) November 24, 2015

Zou ik x-aantal jaren geleden ook veel aan gehad hebben…. #overdestreep @VTM. Straf!

— Nathalie Delporte (@DelporteN) November 24, 2015

6. Opgroeien zonder ouder(s) omdat ze hun kinderen in de steek laten

Heel wat jongeren moeten een ouder missen, omdat ze het gezin de rug hebben toegekeerd. Sofian – opnieuw hij – moest opgroeien zonder zijn vader. Een paar jaar geleden kreeg hij vlak voor zijn verjaardag een telefoontje van zijn papa, met de boodschap dat hij naar z’n feestje zou komen. De hele dag heeft hij zitten wachten, maar hij kwam niet. En sindsdien heeft hij er niets meer van gehoord. De groep kinderen die oversteekt, is weer pijnlijk groot.

7. Geweld in huis

Het kan samenhangen met andere problemen in dit lijstje, maar we mogen ons gelukkig prijzen als we thuis nooit met geweld te maken hebben gehad. Onder de BV’s die getuigen, verklapt Slongs Dievanongs dat ze hier zeker over de streep zou moeten lopen. Ze kreeg in haar omgeving zowel met geweld als druggebruik te maken.

8. Homoseksueel of transseksueel zijn

Jongeren ontdekken dat ze zich niet goed in hun vel voelen, omdat ze homoseksueel blijken te zijn. Of soms gaat het nog een stapje verder en merken ze dat ze in het verkeerde lichaam zitten. Een meisje getuigt dat ze liever een jongen zou zijn. Maar hoe vertel je zoiets aan je ouders zonder schrik te krijgen om te worden afgewezen? Ze heeft hier dan ook lang mee gewacht. “Ik heb het er vaak lastig mee, omdat ik nog altijd het lichaam van een meisje heb.”

Chapeau vr jongeren uit #overdestreep Eerlijkheid werkt taboedoorbrekend, zal andere jongeren helpen @rodeneuzendag pic.twitter.com/Je0emiybZm

— Jo Vandeurzen (@JoVandeurzen) November 24, 2015

Wil al die kids zo graag knuffelen… #overdestreep ❤️

— Kim Clijsters (@Clijsterskim) November 24, 2015

9. Eenzaam of bang zijn

Ergens denken we dat iedereen hierbij over de streep zou moeten gaan.

10. Zelfmoord overwogen hebben

Echt verschrikkelijk om te zien hoeveel jongeren naar de andere kant lopen. Misschien hadden ze dit voor de sessie nooit durven toegeven, maar nu zien ze dat ze niet alleen staan. De begeleidster vraagt hoe het zou zijn als één van de anderen in dit groepje er nu niet meer was geweest.

11. Steek over als je ooit een kind bent geweest

Veel getwijfel, maar uiteindelijk steekt het grootste deel van de groep over. Op een tiental jongeren na. Zij hebben vanaf hun jeugdjaren verantwoordelijkheid moeten opnemen en voor iemand moeten zorgen. Plots beseffen de anderen dat ze gelukkig toch nog even kind mochten zijn voor de problemen aan hen begonnen te knagen.

Dank jullie allen voor alle warme reacties. Ik kan enkel met veel trots en bewondering naar deze jongeren kijken! #overdestreep

— Ish Ait Hamou (@ish0) November 24, 2015

En jij?

Hoe vaak moest jij oversteken? VTM heeft z’n doel bereikt met dit programma en plots beseffen we hoe hard Rode Neuzen Dag nodig is. De slotshow op 5 december komt heel snel dichterbij. Wie nog een gift wil doen of wil meewerken aan de campagne, kan dat HIER doen.

Een kijker vroeg VTM op Facebook of hier, zoals in Nederland, nog afleveringen van Over De Streep zouden volgen. Voorlopig niet, luidde het antwoord. Maar wat ons betreft mag het hoor, VTM. Want dat ene uurtje televisie gisterenavond was achteraf bekeken eens echt verdomd goed besteed.