Paul Magnette (PS) heeft alvast één duidelijke verdienste als informateur: hij heeft de boel flink opgeschud. Bij sommigen was de paars-groene rit misschien wel wat té heftig.

Wat gebeurt er precies? Vandaag, rond 16u30, rijdt de auto van Paul Magnette (PS) de oprit van het koninklijk paleis op, en bezoekt de informateur het staatshoofd. Die ontvangt vanmorgen eerst nog even de premier, Sophie Wilmès (MR).

Achter het nieuws: Het lijkt erop dat Magnette z’n opdracht teruggeeft, dat had hij overal aangekondigd. Dan gaat één deur dicht in de Wetstraat, en opent er weer een andere. De koning moet het stokje dan doorgeven. Wat weten we zeker?

• Een doorbraak van paars-groen is er niet. Na een spannende opbouw de afgelopen weken kon de informateur niet anders dan concluderen dat z’n poging om met ‘de zes’ te vertrekken niet lukt.
• De MR gaf dit weekend een heel duidelijk signaal, via George-Louis Bouchez (MR) dat 76 zetels niet volstaan. En dat hij CD&V erbij wil, niet het cdH.
• Dat maakte dan weer dat ook Open Vld samenkwam en concludeerde dat het niet nodig was het partijbureau te verscheuren en paars-groene voorstanders tegenover paars-gele fans te zetten met getrokken messen.

De grote vraag? De koning heeft nu ruwweg twee keuzes en die zijn niet onschuldig:

• Ofwel verder bouwen op paars-groen, of logischerwijze iets breder, de regenboogcoalitie. Helemaal onlogisch zou dit niet zijn: informateur Magnette (PS) gebruikte z’n mandaat bijzonder ruim, maar bracht wel een sfeer, een dynamiek in het groepje van paars-groen om samen iets te beginnen bouwen. Hij maakte daarbij volgens verschillende onderhandelaars ‘de fout’ om CD&V eraf te rijden. Maar een Open Vld’er als Patrick Dewael kan manifest die fout proberen herstellen, en toch een regenboog maken. Ook Koen Geens (CD&V) kan dit proberen.
• Ofwel geeft de koning Bart De Wever (N-VA) de kans om voluit te proberen. Z’n openlijke sollicitatie, gisteren weer herhaald door Peter De Roover (N-VA) in de Zevende Dag, is moeilijk te negeren. Want de N-VA blijft de grootste Vlaamse partij. Alleen, dan is het werk rond paars-groen klaar voor de prullenmand, en moeten PS en N-VA weer rond de tafel. Vraag is of De Wever daarin veel kan bereiken: paars-geel lijkt verder weg dan ooit. Maar het kan wel voorgoed de perceptie wegnemen “dat de N-VA geen kans kreeg”. En dat is exact wat partijen als CD&V maar ook Open Vld nodig hebben.

Om rekening mee te houden? De mislukking van paars-groen nu laat toch behoorlijk wat schade na.

• Groen en Ecolo reageerden zeer enthousiast de afgelopen weken, eindelijk zaten ze in het spel. Het is ondertussen wel duidelijk dat bij hen er erg veel enthousiasme over regeringsdeelname is. Maar komt De Wever weer aan zet, dan is het voor hen weer terug naar af. En honderd procent zeker zijn de groenen niet dat de PS toch ooit een deal maakt met de N-VA: heel de zomer lang maakte Elio Di Rupo (PS) duidelijk dat hij niet met Ecolo wilde in zee gaan.
• De PS stond als één man achter het project van Magnette, tijdens de onderhandelingen. Dat komt ook omdat er nooit iemand anders dan Magnette zelf verscheen namens de PS. Maar de PS-voorzitter waagde zich ver, en komt wat beschadigd uit de periode: de wonderboy van de Franstalige socialisten lukte tot nu toe in bijna alles wat hij deed. Zelfs de EU kreeg hij op de knieën, in de discussie rond CETA. Nu botste hij op de woelige interne debatten bij de Vlaamse partijen.
• Ook Open Vld-voorzitter Gwendolyn Rutten waagde zich zeer ver om paars-groen te doen lukken. Daarbij werd goed en hard gewerkt aan beeldvorming. Eerst zette men het beeld alsof Open Vld ‘magistraal’ had gemanoeuvreerd in de onderhandelingen, en ‘in een zetel zat’. Daarna werd het idee van een rol voor Rutten als formateur flink aangeblazen. Alleen was dat twee keer wishfull thinking, en leidde die voluntaristische plannen tot een diepgaand conflict met het deel van de partij dat niet wilde volgen.
• George-Louis Bouchez heeft zich meteen laten opmerken. En niet alleen maar vrienden gemaakt. Bij een aantal andere paars-groene onderhandelaars keek men met grote ogen naar de manier waarop hij zich opstelde. De bijnaam ‘alfamannetje’ blijft hangen.

Waarom dit van tel is: Gekneusde zielen zijn geen goed ingrediënt om in politiek deals te maken.

• Zo speelde oude animositeit tussen MR-kopman en voormalig premier Charles Michel en de N-VA, over de val van z’n regering, duidelijk mee de afgelopen maanden.
• Maar hoe zit het met de verhouding tussen de Open Vld-voorzitter en de N-VA-voorzitter? Komt dat nog goed?
• En verteert de PS-voorzitter deze nederlaag, en de frictie die daarbij ontstond tussen PS en CD&V?
• Plus ook intern: komt het nog goed tussen de twee kampen die Open Vld verscheurden? Wat dit weekend opnieuw allemaal lekte, de interne ruzies die tot in detail beschreven worden, het verziekt de boel compleet. Een kopstuk sprak van “Volksunie-scenario’s”.

The big picture? Vandaag begint weer een nieuwe fase in de onderhandelingen voor een federale regering. De kans is groot dat we weer voor weken vertrokken zijn.

En nu? Wachten op de vorst.