L’événement is de Franse titel. Happening wordt dat in het Engels. Het Voorval is de titel in het Nederlands. “Het voorval”, laat goed indringen hoe banaal het klinkt. De film loopt nu in de zalen, het boekje van amper 80 pagina’s (uit 2000) waarin Annie Ernaux beschrijft wat haar abortus met haar deed is net opnieuw uitgegeven, naar aanleiding van de verfilming. De film hebben we gezien, het boek gaan we aankopen. Want L’événement is heel erg onder onze huid gekropen.
De film neemt ons mee naar het Frankrijk van 1963. Anne (Anamaria Vartolomei) is jong, leergierig en verstandig en heeft van haar ouders de kans gekregen om verder te studeren. Ze slijt dus haar dagen aan de universiteit, wijdt haar tijd aan het bestuderen van schrijvers en het lezen van teksten en bezoekt occasioneel een feestje. Seks is voor vele meisjes van haar leeftijd pure theorie. Of zo doen ze toch uitschijnen tegenover elkaar. Maar Anne is ook mooi en trekt de aandacht van jongens. En omdat ze nieuwsgierig is, gaat ze op een avond mee met een jongeman die ze ontmoet heeft op een feestje.
Wanneer haar regels uitblijven en ze last begint te krijgen van pijn bezoekt ze haar huisarts die vaststelt dat ze zwanger is. Voor Anne is het een uitgemaakte zaak: op dit moment in haar leven een alleenstaande moeder worden is uitgesloten. In een pakkende scène zegt ze tegen haar dokter: “Ik wil ooit wel kinderen. Maar geen kind in ruil voor een leven.” Anne is zich er zeer van bewust dat het kind houden ook zou kunnen betekenen dat ze nooit van het kind zou kunnen houden omdat het symbool zou staan voor alles wat zij niet meer heeft kunnen doen in haar leven. En dus wil ze het laten weghalen.
De klok tikt
Voor Anne wordt het snel pijnlijk duidelijk dat ze er alleen voor staat. Zelfs bij haar beste vriendinnen kan ze niet terecht. Haar meest ruimdenkende vriendin Brigitte (Louise Orry-Diquéro) is duidelijk: “Het zijn onze zaken niet.”
Met eenvoudige mededelingen deelt regisseur Audrey Diwan ons het voortschrijden der weken mee. De klok tikt, maar abortus is nog illegaal, vele huisdokters willen er niet van weten of al zeker niet aan meewerken. En dus is Anne – samen met vele andere meisjes uit die tijd – gedwongen om andere oplossingen te zoeken. Een artsenkabinet of ziekenhuis is geen optie en dus probeert Anne eerst zelf om haar probleem op te lossen. Met een injectie en later zelfs met een priem.
Maar de foetus blijft zitten waar hij zit en dus gaat Anne op zoek naar andere opties. Via via hoort ze van een vrouw die tegen betaling in haar eigen living foetussen weghaalt. Het is een sterke rol van Sandrine Bonnaire die Anne duidelijk maakt dat ze van geluk mag spreken dat ze bij haar terecht gekomen is en niet bij een andere vrouw die misschien met minder kennis van zaken evenzeer aan de slag zou gaan.
De scènes waarin we de pogingen tot abortus te zien krijgen zijn expliciete scènes die ons onze adem deden inhouden en waar we nog maar net naar konden kijken. Maar eigenlijk voelde het al alsof we naar iets zaten te kijken dat we niet mochten zien. Dit is een erg dappere en intieme rol voor Anamaria Vartolomei, die genomineerd is voor een César in de categorie Most Promising Actress.
Veroordeeld tot een leven als huisvrouw
Voor Anne is haar zwangerschap vooral een lastig probleem. Een voorval waar komaf mee gemaakt moet worden. Zolang ze haar examens maar mee kan doen. Aan haar professor verklaart ze dat ze afwezig was in een aantal lessen door “een probleem waar enkel vrouwen mee te maken krijgen en dat hen veroordeelt tot een leven als huisvrouw.” En dat terwijl Anne de ambitie heeft om schrijfster te worden.
Door het thema van de film moesten we denken aan 4 Months, 3 Weeks And 2 Days (2007), de Roemeense film waar we destijds evenzeer stil van werden. L’événement deed het opnieuw. Je hoeft geen vrouw te zijn om te beseffen dat dit ‘voorval’ ook een enorme mentale impact op haar zal hebben gehad.
Doordat we weten dat de film gebaseerd is op een autobiografisch schrijfwerk van Annie Ernaux weten we dat op zijn minst dat doel behaald is. Maar dat haar abortus meer geweest is dan zomaar een voorval, weten we ook wel zeker.
Score: 8/10