Litouwen heeft als eerste land de toevoer van Russisch gas een halt toegeroepen. “Als wij het kunnen, kan de rest van Europa het ook!”

In maart maakte Litouwen zich al sterk dat het zou stoppen Russisch gas te importeren. “Het zou enkele problemen veroorzaken, maar die zouden niet kritiek zijn”, zei de Litouwse president Gitanas Nauseda daarover. Tot enkele jaren geleden haalde Litouwen nog circa 40 procent van zijn gas uit Rusland.

“Jaren geleden heeft mijn land beslissingen genomen die ons vandaag in staat stellen om zonder pijn de energiebanden met de agressor te verbreken”, zei Nauseda zaterdag op Twitter. “Als wij het kunnen, kan de rest van Europa het ook!”

Tijdige infrastructuurbeslissingen

Het land zal zijn gas nu vooral geleverd krijgen via een recent gebouwde LNG-terminal in de havenstad Klaipeda. Drie grote schepen zouden er maandelijks een lading vloeibaar aardgas afleveren.

“Voor de komende periode hebben klanten orders geplaatst voor gastransporten uitsluitend vanaf de terminal. Indien nodig kan aan Litouwen ook gas worden geleverd via de gasverbinding met Letland, en vanaf 1 mei via de gasverbinding met Polen”, aldus het Litouwse ministerie van Energie in een verklaring.

“Het einde van de invoer van Russisch gas is een keerpunt in de geschiedenis van de energieonafhankelijkheid van Litouwen”, zegt de Litouwse minister van Energie Dainius Kreivys. “Wij zijn het eerste EU-land onder de Gazprom-afnemende landen dat onafhankelijk wordt van Russische gasleveringen, en dit is het resultaat van een meerjarig coherent energiebeleid en tijdige infrastructuurbeslissingen.”

Vorige week kondigden de Europese Commissie samen met de VS een taskforce aan “om Europa’s afhankelijkheid van Russische fossiele brandstoffen te verminderen en de Europese energiezekerheid te versterken”. Europa is echter niet klaar om zich volledig te isoleren van die Russische fossiele brandstoffen, laat staan van hun gas. Ongeveer 40 procent van het gebruikte gas in Europa komt van Rusland.

De VS, die veel minder afhankelijk zijn van de Russische energie dan Europa, heeft wel al de Russische invoer van olie, gas en steenkool verboden.

NAVO

Vrijdag ontmoette Nauseda de Franse minister van Buitenlandse Zaken Jean-Yves Le Drian. Tijdens de meeting benadrukte de Litouwse president dat zijn land een EU-lidmaatschap van Oekraïne “krachtig steunt”. Volgens hem is het belangrijk een duidelijke boodschap van politieke steun aan Oekraïne te sturen en het land zo snel mogelijk de status van kandidaat-lidstaat te verlenen.

Nauseda pleitte ook voor een versterking van de oostflank van de NAVO. “De Baltische landen hebben behoefte aan geïntegreerde lucht- en raketverdedigingsmaatregelen in en om hen heen. De oorlog van Rusland en Wit-Rusland tegen Oekraïne en het verlies van de autonomie van Wit-Rusland zijn bijkomende factoren waarmee we rekening moeten houden bij het versterken van de veiligheidsarchitectuur van de regio”, zei de president.

(evb)