Vlaams minister van Mobiliteit Annick De Ridder (N-VA) wil laten onderzoeken of gemeenten te veel verdienen aan trajectcontroles. In 2023 haalden Vlaamse steden en gemeenten samen 124 miljoen euro binnen via GAS-boetes voor snelheidsovertredingen, voornamelijk dankzij trajectcontroles. De minister spreekt van “ongewenste perverse effecten” en kondigt maatregelen aan.

In 2023 haalden Vlaamse gemeenten samen een recordbedrag van 124 miljoen euro op aan GAS-boetes voor snelheidsovertredingen in zones 30 en 50. Dit is drie keer zoveel als in 2019, een stijging die voornamelijk wordt toegeschreven aan de explosieve groei van trajectcontroles.

Volgens cijfers van Het Laatste Nieuws en De Morgen waren er in september 2023 al 160 camerasystemen voor trajectcontroles actief. Dat aantal is sinds de gemeenteraadsverkiezingen gegroeid naar bijna 350. Gemeentebesturen plaatsten massaal extra camera’s, wat volgens critici vooral bedoeld was om de stadskas te spijzen.

Annick De Ridder

Minister Annick De Ridder (N-VA) reageert bezorgd op de cijfers en de kritiek. In haar beleidsnota Mobiliteit, die donderdag wordt voorgesteld in het Vlaams Parlement, benadrukt ze dat handhaving in de eerste plaats de verkeersveiligheid moet dienen. “Het huidige systeem heeft ongewenste perverse effecten. Sommige gemeenten plaatsen controles niet waar de onveiligheid het grootst is, maar waar ze de meeste inkomsten kunnen genereren,” aldus haar woordvoerder in De Morgen.

De Ridder belooft strenger toezicht op de plaatsing van trajectcontroles en wil het systeem van handhaving en strafbepalingen evalueren. “Handhaving moet als rechtvaardig worden ervaren”, stelt de minister.

Controversiële trajectcontrolecontracten

Naast de gemeenten profiteren ook privébedrijven van het huidige systeem. Zeker 35 gemeenten werken met het consortium Trajectcontrole As A Service (TaaS). Dit systeem rekent een commissie per uitgeschreven boete, die in sommige gevallen oploopt tot 24 euro per boete van 53 euro. Hierdoor lopen de inkomsten van TaaS snel op, wat het debat over trajectcontroles verder aanwakkert.

Rijbewijs met punten

Verkeersexperten wijzen op een ander probleem: GAS-boetes hebben momenteel geen impact op het strafblad of het rijbewijs. “Bij het betalen van de boete wordt de straf kwijtgescholden”, zegt expert Kris Peeters in De Morgen. Dit betekent dat rechters bij latere overtredingen geen zicht hebben op eerdere feiten.

Minister De Ridder wil daarom een registratiesysteem invoeren dat gemeentelijke overtredingen koppelt aan federale systemen, zoals het rijbewijs met punten. N-VA is op federaal niveau al langer voorstander van een rijbewijs met punten. “Deze koppeling zal toelaten om recidive beter op te volgen”, zegt de minister in haar beleidsnota.