De Montenegrijnse premier Milojko Spajic heeft zichzelf een opvallend doel gesteld: zijn land moet tegen 2028 toetreden tot zowel de Europese Unie als de eurozone. Dat is bijzonder ambitieus, maar past binnen de hernieuwde Europese drang naar uitbreiding, zeker nu de spanningen tussen Rusland en Oekraïne hoog blijven.

Volgens Spajic kan Montenegro eind volgend jaar voldoen aan de resterende voorwaarden van de Europese Commissie. Die hebben vooral te maken met institutionele hervormingen en de opbouw van een sterke rechtsstaat. Daarmee zou de weg openliggen voor het land om in 2027 de toetredingsonderhandelingen officieel af te ronden.

Uiteindelijk moeten alle 27 huidige EU-lidstaten groen licht geven voor het lidmaatschap.

Economische horde

Om ook deel te worden van de eurozone, moet Montenegro voldoen aan strikte eisen rond inflatie en langetermijnrente. Ondanks een stevige economische groei – het bbp steeg van 4,2 miljard euro in 2020 naar 7,8 miljard euro in 2024 – blijft de inflatie hoger dan het Europese gemiddelde.

Groei versus stabiliteit

Spajic wijst op positieve trends zoals de verdubbeling van het nettoloon, grotendeels dankzij belastingverlagingen. Toch blijft de centrale bank kritisch: zij waarschuwt voor te optimistische ramingen van inkomsten en schuld.

De premier, die vroeger analist was bij Goldman Sachs, benadrukt dat zijn regering verantwoordelijk begrotingsbeleid voert. Hij wijst daarbij op een tekort van slechts 1 procent in de eerste acht maanden van dit jaar als bewijs dat economische groei en stabiliteit wel degelijk hand in hand kunnen gaan.