De onderhandelingen voor een nieuwe Vlaamse regering zitten in een cruciale fase. Vlaams formateur Matthias Diependaele (N-VA) heeft laten weten dat zijn partij bereid is tot inhoudelijke toegevingen, in een laatste poging om tot een akkoord te komen met beoogde coalitiepartners Vooruit en cd&v.

Matthias Diependaele, de Vlaamse formateur van N-VA, heeft aangekondigd dat hij met een nieuwe nota zal komen om de onderhandelingen voor een Vlaamse regering vlot te trekken. Na overleg met N-VA-kopstukken zoals Ben Weyts, Zuhal Demir en Annick De Ridder, werd besloten om extra toegevingen te doen aan cd&v en Vooruit. De eerste versie van de landingsnota werd door beide partijen als “onaanvaardbaar” bestempeld.

“We zitten in de laatste fase van deze onderhandelingen”, klinkt het binnen de N-VA aan De Morgen. Diependaele zal beide partijen dinsdag individueel ontmoeten in een poging om hen over de streep te trekken. “Het is nu of nooit”, zegt een bron binnen de partij.

Begroting en investeringen als struikelblok

Een van de grootste knelpunten in de onderhandelingen is de Vlaamse begroting. N-VA wil een begrotingsevenwicht bereiken tegen 2027, terwijl zowel Vooruit als cd&v vragen om dat doel naar 2029 te verschuiven om ruimte te creëren voor extra investeringen. Beide partijen stellen dat er minstens drie miljard euro nodig is voor nieuwe beleidsmaatregelen, vooral in welzijn, onderwijs en openbaar vervoer. Dat meldt De Standaard.

Vooruit pleit voor een duidelijke breuk met het beleid van de vorige Vlaamse regering, die volgens hen vooral bespaard heeft. Ook cd&v zet in op extra investeringen, met name in de zorg, en wil dat het omstreden stikstofakkoord herbekeken wordt, onder druk van de Boerenbond. Voorzitter Sammy Mahdi heeft daarnaast fel kritiek geuit op het plan van N-VA om kleine gemeenten te verplichten tot fusies.

Hoe ver zal N-VA gaan?

N-VA lijkt bereid om toegevingen te doen, maar de vraag is in welke dossiers. Er zijn al raakvlakken tussen N-VA en Vooruit, met name op vlak van onderwijs en bepaalde stikstofmaatregelen. De uitdaging voor Diependaele is om een evenwicht te vinden tussen de eisen van beide partijen zonder dat er één uit de boot valt.

Als N-VA cd&v tegemoetkomt op het stikstofdossier, riskeert Vooruit de onderhandelingen te verlaten. Anderzijds, als er te veel toegegeven wordt aan Vooruit, kan cd&v afhaken. Diependaele moet daarom eerst met de partijen apart praten om een werkbaar compromis te vinden.

Deadline

De onderhandelingen lopen tegen een harde deadline: de Septemberverklaring, op 23 september. Het wordt steeds onwaarschijnlijker dat tegen die tijd een akkoord bereikt zal worden. Toch lijkt geen van de drie partijen bereid om de gesprekken definitief te laten mislukken, gezien de complexiteit van alternatieve coalities.