Populaire maatregelen om de klimaatverandering te bestrijden, zoals het planten van bomen en de productie van biobrandstoffen, kunnen in realiteit de natuur schade toebrengen en kunnen de inspanningen tegen de opwarming van de planeet ondermijnen. Dat blijkt uit een rapport van wetenschappers van het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) en het Intergovernmental Science-Policy Platform on Biodiversity and Ecosystem Services.
“Het verlies aan biodiversiteit en de klimaatverandering worden beide aangedreven door menselijke economische activiteiten en kunnen elkaar versterken”, waarschuwen de onderzoekers. “Geen van beide problemen zal echter met succes kunnen worden bestreden, tenzij ze samen worden aangepakt.”
Amazone
De onderzoekers wijzen daarbij onder meer naar bloomplantsacties. Die worden door bedrijven of overheden vaak gebruikt om de emissies van koolstofdioxide te helpen absorberen. “Dit is echter geen wondermiddel”, klinkt het bij de wetenschappers. “De juiste bomen moeten op de juiste plekken worden geplant om te vermijden dat lokale ecosystemen zouden kunnen worden beschadigd.”
“Bovendien kan de toename van extreme gebeurtenissen – zoals branden, insecten en ziekteverwekkers – ertoe leiden dat de bossen niet langer als een instrument voor de compensatie van emissies zullen kunnen worden ingezet.”
“Zelfs grote ecosystemen zoals het Amazone-regenwoud – vaak bestempeld als de longen van de planeet – verliezen geleidelijk het vermogen om grote volumes koolstofdioxide uit de atmosfeer te halen en op te slaan”, merken de onderzoekers nog op. “Het is dan ook belangrijk dat prioriteit wordt gegeven aan initiatieven die erin lukken de wereldwijde emissies te verminderen.”
“Er kan in de strijd tegen de klimaatverandering een groeiende interesse worden opgemerkt voor oplossingen, zoals boomplantingen, die door de natuur worden aangereikt. Anderzijds staat het verlies aan biodiversiteit hoog op de politieke agenda. Toch worden deze twee aspecten zelden samen bekeken, met mogelijk desastreuze gevolgen.”
Subsidiëring schade
“De teelt van gewassen voor de productie van biobrandstoffen kan voor de ecosystemen zelfs schadelijk worden indien daarvoor grote oppervlaktes landbouwgrond of bosgebied in beslag worden genomen”, zeggen de onderzoekers nog. “Toch worden deze producten ook in de plannen voor emissiereducties van belangrijke internationale organisaties – zoals het International Energy Agency – naar voor geschoven.”
De wetenschappers zeggen dat het beleid in realiteit vooral moet zorgen dat schadelijke activiteiten worden geëlimineerd. “Belangrijk is dat overheden stoppen met de subsidiëring van activiteiten – zoals ontbossing of overbevissing – die de natuur schaden”, zeggen ze.
“Daarnaast moet op internationaal niveau gestreefd worden naar een eengemaakt systeem dat de uitstootrechten – die een financiële waarde plakken op de compensaties voor de uitstoot van broeikasgassen – correcte kan evalueren.”