Alweer nieuwe elementen: Tunesische terrorist stond bij Interpol met ‘Red Notice’ geseind sinds juli 2022, maar bij Verlinden weert men zich, “geen smoking gun voor politie”

Op 1 juli 2022 stuurde Interpol een zogenaamde ‘Red Notice’ rond, over de Tunesiër Abdesalem Lassoued. Zo’n internationale seining is niet min: het houdt in dat wereldwijd politiediensten wordt gevraagd om een persoon te lokaliseren en voorlopig te arresteren, gebaseerd op een vraag om uitlevering. Dit betekent dat ook de politiediensten op de hoogte waren van een internationale seining, al één jaar voor het drama. Een feit dat haaks staat op de verklaringen “dat hij niet op de radar stond”. Maar in kringen rond de bevoegde minister van Binnenlandse Zaken, Annelies Verlinden (cd&v) legt men het uit: “De Red Notice was niet goed opgemaakt, er stond alleen “ontsnapping” op de documenten. De politie hier vroeg dan aan de Tunesiërs dat aan te passen, en vervolgens stuurden ze dus een uitleveringsverzoek naar Justitie.” Het was dat verzoek dat bleef liggen, en waarover minister van Justitie Vincent Van Quickenborne ontslag nam. Bij cd&v klinkt het dat “Open Vld dit nu zit te pushen, ze proberen maar”. Alleen, gerechtelijke bronnen wijzen erop dat de politie ook het adres van Lassoued in Schaarbeek wel degelijk kende. Zo dreigt de zaak binnen Vivaldi te blijven etteren, met ministers en ex-ministers lijnrecht tegenover elkaar.

In het nieuws: De zaak van de Tunesiër breidt nog uit.

De details: Interpol stuurde al meer dan een jaar geleden een Red Notice-bericht. Maar de Tunesiërs waren niet precies genoeg om een Belgische politieactie te verkrijgen. Vervolgens kwam die vraag vreemd genoeg ook niet in de politiedatabanken terecht.

Het blijft stormen in de nasleep van de dodelijke aanslag in Brussel. De hele week herhaalde de federale ploeg “dat de man niet op de radar van de diensten stond”. Daarbij kantelde het debat ook richting de problematiek van uitgeprocedeerde asielzoekers, die maar moeilijk door landen van herkomst, in casu Tunesië, worden teruggenomen.
Nu blijkt dat er toch bijzonder veel vragen opduiken over de aanpak van politie en Justitie, een week nadat er eerst door federaal procureur Frédéric Van Leeuw werd verklaard aan de pers “dat er geen fouten zijn gemaakt”, al meteen na de aanslagen, op de persconferentie.
Gisteren leidde de vaststelling, dat er wel degelijk een vraag om uitlevering vanuit Tunesië was, tot het ontslag van Vincent Van Quickenborne (Open Vld), minister van Justitie. Abdesalem Lassoued ontsnapte daar uit de gevangenis, en moest een celstraf van 26 jaar uitzitten.
Tunesië vroeg zijn uitlevering, het dossier kwam via de FOD Justitie naar ons land, en bleef vervolgens liggen op het bureau van een magistraat, volgens bronnen Dirk M. Die man deed niets met het dossier.
Hoewel hem of zijn kabinet niets concreet qua fout verweten kon worden, verklaarde de minister wel een hele week lang “dat hij niet op de radar van de diensten stond”. Dat bleek dus manifest onzin. Dat de bewuste magistraat bovendien een hoogst bedenkelijke reputatie heeft (hij werd nadrukkelijk genoemd in een zaak van afpersing rond lobbyist Koen Blijweert, met wiens creditcard hij prostituees in Amsterdam betaalde), maakte de hele affaire bijzonder moeilijk.
Maar tegelijk draait de molen nu verder. Verschillende gerechtelijke bronnen bevestigen nu dat er al sinds 1 juli 2022 ook een zogenaamde ‘Red Notice’ door Interpol werd gestuurd over de man. Ook het kabinet Verlinden bevestigt het bestaan van die Red Notice.
Zo’n verzoek is niet niks: de internationale politieorganisatie vraagt dan dat wereldwijd politiediensten een bewuste persoon lokaliseren en voorlopig te arresteren, gebaseerd op een vraag om uitlevering. “Het is dus onzin dat de politiediensten hem niet ‘op de radar’ hadden. En erger, ze wisten bovendien zijn adres, in de Huart Hamoirlaan in Schaarbeek”, zo stelt een gerechtelijke bron.
Ook zou het hier binnen de politiediensten al over gedaverd hebben. Want hoe kon het dat men zo’n Red Notice heeft gemist? Of dat bij de omstandige opsomming van het aantal keer dat de Tunesiër voorkwam in de politiedatabanken in België, men het telkens had over “5 meldingen”?

De uitleg: “Het zijn de politiediensten zelf, in België, die dit in gang hebben gezet.”

In kringen rond Verlinden wordt niet ontkend dat die ‘Red Notice’ er is. Maar men doet het af als “Open Vld die nu aan het pushen zijn”, in de richting van de minister van Binnenlandse Zaken.
Want ten gronde is er volgens hen geen fout gebeurd. Het is immers de Brusselse politiezone West die vorig jaar informatie krijgt over Abdesalem Lassoued: die zou in Tunesië veroordeeld zijn voor terroristische activiteiten, horen ze als tip. De politie doet navraag bij Tunesië, en die reageren: er komt zo’n ‘Red Notice’ vanuit Tunesië via Interpol binnen.
Alleen: daarop stond enkel het feit ‘évasion’, of wel ‘ontsnapping’: de vermelding dat hij ontsnapt was uit de cel in Tunesië. “En dat is op zich niet genoeg voor de politie om hem te arresteren hier. De politiediensten hebben dus gevraagd om die ‘Red Notice’ aan te passen, of uit te breiden met andere feiten, zodat men hier meer kon doen”, zo is te horen.
“Vervolgens hebben de Tunesiërs beslist om niet meer via Interpol te gaan, maar met een internationaal uitleveringsverzoek te werken. En zo kwam het bij de FOD Justitie”, zo is de uitleg. Dat dossier bleef dus liggen op het bureau van een magistraat, en leidde een jaar later tot de exit van Van Quickenborne.
Toch blijft ook voor politie en Binnenlandse Zaken de zaak wrang smaken: waarom stond dan niets van die ‘Red Notice’ in de politiedatabanken? “Het is justitiële informatie”, zo is te horen. Een toch wat ongemakkelijke vaststelling, zeker omdat in de Kamer “alle transparantie” beloofd was, aan de Parlementsleden, de bevolking en de slachtoffers. En over dit hele aspect kwam niets naar buiten, tot het ontslag van Van Quickenborne gisterenavond.
“Er is geen smoking gun voor de politie, maar wij zijn ook maar de puzzelstukjes nog aan het leggen”, zo is bij Verlinden te horen.

Wat nu? Dit krijgt zonder twijfel een heftig politiek gevolg.

Het nieuws zet de hele regering Vivaldi voor een groot probleem: wat een hele week lang verklaard is, in persconferenties, in de Kamer, in de interviews, blijkt toch meer en meer op los zand gebaseerd. En zeker omdat Van Quickenborne nu het voorbeeld gegeven heeft van “politieke verantwoordelijkheid”, schept dat toch een vervelend precedent. Logischerwijze kijkt men in de richting van de minister die de politiediensten onder zich heeft: Annelies Verlinden. Daar duwt men terug, richting liberalen.
Bij de premier zit men hoogst verveeld met de zaak, en reageert men ook niet. Maar in de loop van de dag zou wel communicatie volgen.
De oppositie ruikt hoe dan ook bloed. Gisteren al duwden zowel Vlaams Belang als N-VA op de verantwoordelijkheid van meer dan enkel Van Quickenborne, en eisten zowel Theo Francken (N-VA) als Tom Van Grieken (Vlaams Belang) dat ook andere ministers zouden gaan. Met de nieuwe elementen die nu naar boven komen, lijkt die druk nog te gaan toenemen.
De Kamer roert zich hoe dan ook: gisteren al liet Kristien Van Vaerenbergh (N-VA), de voorzitter van de commissie Justitie in de Kamer weten dat ze zo snel mogelijk tekst en uitleg wil van de regering aan het Parlement. Dat was toen na het ontslag van Van Quickenborne, vandaag zal de roep alleen maar groter worden.
Als na Van Quickenborne nog ministers moeten gaan, brengt dat meteen de hele stabiliteit van de ploeg in gevaar. Want naast de minister van Justitie zaten ook Verlinden, en Nicole de Moor (cd&v), de staatssecretaris voor Asiel en Migratie, telkens mee op de communicaties en in de hoorzitting in de Kamer. Maar meest nadrukkelijk zat daar natuurlijk ook de premier zelf.