In het kort

• Oekraïne is niet van plan kernwapens te ontwikkelen.
• NAVO-lidmaatschap is essentieel om de veiligheid van Oekraïne te waarborgen tegen Russische agressie.
• Oekraïne bevestigt zijn inzet voor nucleaire non-proliferatie en toetreding tot het Verdrag inzake de niet-verspreiding van kernwapens (NPV).

Nucleaire houding van Oekraïne

De president van Oekraïne, Volodymyr Zelensky, verduidelijkte onlangs dat Oekraïne niet van plan is kernwapens te ontwikkelen. Hij benadrukte echter het belang van het NAVO-lidmaatschap om de veiligheid te waarborgen tegen de aanhoudende Russische agressie.

Zelensky maakte deze opmerkingen tijdens een bijeenkomst met de Europese Raad en stelde dat Oekraïne zijn kernwapenarsenaal opgaf terwijl andere landen die deze wapens bezaten niet met dezelfde gevolgen werden geconfronteerd als Oekraïne. Hij benadrukte het Boedapest Memorandum van 1994, waarin Oekraïne zijn kernwapens opgaf in ruil voor veiligheidsgaranties van belangrijke kernmachten zoals de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk en Rusland.

Internationale reacties

Hij beweerde dat het overdragen van het kernwapenarsenaal een ernstige vergissing bleek te zijn, gezien de daaropvolgende schendingen van de Oekraïense soevereiniteit door Rusland. Zelensky benadrukte dat het NAVO-lidmaatschap essentieel is voor de veiligheid van Oekraïne omdat het de sterkste garantie biedt tegen verdere agressie.

Het Oekraïense ministerie van Buitenlandse Zaken legde een verklaring af waarin het zijn engagement voor nucleaire non-proliferatie en toetreding tot het Verdrag inzake de niet-verspreiding van kernwapens (NPV) herhaalde. Ze benadrukten dat Oekraïne, ondanks de Russische agressie, vastbesloten blijft om zijn internationale verplichtingen binnen het nucleaire non-proliferatieregime na te komen.

Russische reactie

Zelensky lichtte zijn verklaring toe door uit te leggen dat hij de precaire situatie illustreerde waarmee Oekraïne wordt geconfronteerd. Hij wees erop dat terwijl Rusland doorging met het ontwikkelen en moderniseren van zijn eigen nucleaire arsenaal, inclusief het testen van zijn nieuwste intercontinentale ballistische raket (ICBM), RS-28 Sarmat, bekend als “Satan II”, Oekraïne kwetsbaar was achtergelaten.

De Russische president, Vladimir Poetin, reageerde op de opmerkingen van Zelensky door te verklaren dat Moskou niet zou toestaan dat Oekraïne kernwapens zou verwerven en dat elke poging daartoe zou worden beantwoord met een resolute reactie.

Verder commentaar

Het hoofd van het kantoor van de president van Oekraïne, Andrii Yermak, verduidelijkte de verklaring van Zelensky door te benadrukken dat de beslissing van Oekraïne om afstand te doen van zijn nucleaire arsenaal in 1994 een soevereine beslissing was. Hij benadrukte dat Oekraïne veiligheidsgaranties wil zoals beschreven in het memorandum van Boedapest en niet de ontwikkeling van kernwapens.

Yermak verklaarde dat de uitkomst van het memorandum ongunstig was voor Oekraïne, maar hij verzekerde dat Kiev niet tot soortgelijke acties zou overgaan. Hij onderstreepte het grote verschil tussen de reactie van Oekraïne op het conflict en die van Rusland door te stellen dat Oekraïne, ondanks het immense lijden dat de oorlog heeft veroorzaakt, niet is vervallen in barbaarsheid.