In de Amerikaanse staat Texas is een dierentuin er voor het eerst in geslaagd om een przewalskipaard te klonen. Deze dieren komen nog maar amper voor in het wild. Wetenschappers bestempelen deze prestatie dan ook van een belangrijke stap voor kweekprogramma’s van bedreigde diersoorten. Het genetisch materiaal waaruit het dier gekloond is, was maar liefst 40 jaar ingevroren. 

Het przewalskipaard is vernoemd naar de Russische militair Nikolaj Przjevalski, die de diersoort ontdekte in de 19de eeuw. De paarden kwamen oorspronkelijk in het wild voor in Europa en Azië. Door de veranderingen in zijn habitat, menselijke aanwezigheid en natuurlijke factoren daalde de populatie van de przewalskipaarden snel. Sinds de jaren ’60 is het dier zo goed als uitgestorven in het wild. In dierentuinen en andere parken overleven de dieren wel nog. Ondertussen zijn er in China en Mongolië weer enkele wilde kuddes, maar de diersoort blijft uitzonderlijk kwetsbaar met nog geen 2.000 exemplaren wereldwijd.

Amerikaanse wetenschappers zijn nu in geslaagd om voor het eerst een przewalskipaard succesvol te klonen. Het project is een samenwerking tussen de San Diego Zoo, de natuurbehoudsorganisatie Revive & Restore en het bedrijf ViaGen Equine. Het veulen, een hengst, zag op 6 augustus het levenslicht, maar het nieuws werd nu pas wereldkundig gemaakt.

(Kitten ernstig mishandeld in Mol: besmeurd met lijm, in plastic zak gestoken en ondervoed.)

40 jaar ingevroren

Het genetische materiaal waaruit het dier gekloond is, werd in 1980 bij een hengst afgenomen. Dat dier was in 1975 geboren in het Verenigd Koninkrijk en werd in 978 naar de VS verscheept. Het ingevroren genetisch materiaal werd dit jaar ingebracht bij een donoreicel van een merrie. Die beviel in augustus van een gezond veulentje, genaamd Kurt.

(Alarmerend WWF-rapport: 68 procent van onderzochte dieren verdwenen sinds 1970.)

Bevroren materiaal

De wetenschappers stellen dat deze prestatie een belangrijke stap is voor de kweekprogramma’s van bedreigde diersoorten. Door te klonen zou er namelijk meer genetische diversiteit gebracht kunnen worden in de bestaande, schaarse populaties.

“Geavanceerde voortplantingstechnologie, zoals klonen, kan diersoorten redden door de genetische diversiteit te herstellen die anders verloren zou gaan”, laat Ryan Phelan, directeur bij Revive & Restore, weten aan de Amerikaanse omroep CNN.

De San Diego Global Frozen Zoo, waar het genetische materiaal van het przewalskipaard 40 jaar lang werd bewaard, is een soort “bevroren dierentuin”. Het genetisch materiaal van een duizendtal diersoorten ligt er opgeslagen. Ook van andere bedreigde diersoorten zoals przewalski’s, reuzenpanda’s en het jachtluipaard, en zelfs van een uitgestorven vogelsoort, de po’ou, ligt er genetisch materiaal. In 2003 werd al eens een banteng, een wild rund, gekloond.

Een van de stichters van die “Frozen Zoo” was Kurt Benirschke, naar wie het veulen vernoemd is. Het dier verblijft momenteel bij zijn draagmoeder in de zoo. Zodra het dier oud genoeg is, gaat het naar de San Diego Zoo. Het is de bedoeling dat hij daar over 5 tot 10 jaar wordt ingezet voor het kweekprogramma.

(Kolibries hebben opvallend nachtleven: dagelijkse “mini-winterslaap”.)