Hoewel het wel erg tegenstrijdig klinkt met wat zich de laatste dagen in Oekraïne afspeelt, is de Russische president Vladimir Putin genomineerd voor de Nobelprijs voor de Vrede. Enkele dagen geleden vergeleek de Amerikaanse politica Hillary Clinton zijn acties nog met die van ene Adolf Hitler, toevallig ook ooit genomineerd voor die prijs.
Het Noorse Nobelcomité presenteerde de lijst met genomineerden voor de Nobelprijs voor de Vrede. Daarop staan 278 namen, waaronder die van de Amerikaanse klokkenluider Edward Snowden en het Pakistaanse talibanslachtoffer Malala Yousafzai. Een wel erg opmerkelijke naam op de lijst is die van Vladimir Putin, de Russische president die de voorbije week fel in opspraak kwam voor zijn acties op het Oekraïense schiereiland Krim.
“Volk beschermen”
De manier waarop Putin het conflict op de Krim probeert te beïnvloeden, zijn niet bepaald vreedzaam te noemen. Hij stuurde duizenden troepen een buurland in om er naar eigen zeggen “de etnische Russen te beschermen”. Westerse mogendheden noemen het echter een schending van de Oekraïense soevereiniteit, en eisen een onmiddellijke terugtrekking. Het Kremlin blijft echter alle moeite van de wereld doen om de soldaten – die geen insignes dragen – Russisch te noemen, en van een terugtrekking is dus voorlopig geen sprake.
Voor Hillary Clinton, voormalig Amerikaans minister van Buitenlandse Zaken en naar alle waarschijnlijkheid presidentskandidate in 2016, lijken Putins acties wel erg op die van Adolf Hitler in de aanloop naar de Tweede Wereldoorlog. “Als de acties van de afgelopen dagen u bekend in de oren klinken, wel, Hitler deed het al eens voor in de jaren 30”, zo zei Hillary dinsdag in Californië, meldt de Wall Street Journal. “Mensen met Duitse voorouders die in Tsjechoslowakije en Roemenië en andere plaatsen woonden, kregen steeds van Hitler te horen dat ze niet goed werden behandeld. Ook hij zei zijn volk te willen beschermen, en dat is waarom iedereen momenteel zo nerveus is.” Ze voegde er wel aan toe dat ze Putin niet zo irrationeel aanziet als de aanstoker van WO II.
Nominatieprocedure
Hoe kan zo iemand dan genomineerd worden voor de Nobelprijs voor de Vrede, vraag je je dan af. Wereldwijd kunnen duizenden personen iemand nomineren, zoals bijvoorbeeld alle leden van eender welk nationaal parlement. En dit jaar vond iemand de rol die Vladimir Putin speelde in het Syrische conflict voldoende voor een nominatie. Toen de Verenigde Staten samen met enkele Europese bondgenoten klaar stonden om Syrië binnen te vallen na het gifgasincident, hield Rusland voet bij stuk. Barack Obama (overigens al een winnaar van de Nobelprijs) zag zo op het allerlaatste moment af van een aanval.
Met de ontwikkelingen van de recente weken in het achterhoofd, lijkt de kans onbestaande dat Putin de prijs ook echt wint. Maar er zijn wel meer genomineerden waar achteraf serieuze vragen bij gesteld kunnen worden. Wie stond er ooit nog op die nominatielijst? Wel, net voor de Tweede Wereldoorlog in 1939 pronkte daar de naam van Adolf Hitler, al was dat volgens het Zweedse parlementslid E.G.C. Brandt een satirische nominatie. Toen bleek dat het Nobelcomité er de satire niet van in zag, schreef hij snel een brief om de nominatie terug in te trekken. Sovjet-leider Joseph Stalin wist zelfs twee nominaties in de wacht te slepen: in 1945 en 1948 om die Tweede Wereldoorlog te helpen beëindigen. Pas nadien werden zijn wreedheden public knowledge.