Rusland maakt in Oekraïne gebruik van Shahed-136-kamikazedrones om onder meer de kuststad Odessa aan te vallen. Deze drones worden geproduceerd en geleverd door Iran. Alleen, het regime in Teheran ontkent ten stelligste dat het die drones levert aan Rusland. Wat is de waarheid?

Het conflict in Oekraïne toont het belang van drones in de hedendaagse oorlogsvoering. Niet alleen kunnen de toestellen cruciale informatie van de vijand verzamelen, zonder dat daarbij een piloot het risico loopt uit de lucht te worden geschoten. Ook drones die uitgerust zijn met wapens tonen in deze oorlog hun nut.

Kamikaze

Eén zo’n drone is de Shahed-136, gemaakt door Iran Aircraft Manufacturing Industrial Company, een bedrijf in handen van de Iraanse overheid. De drones kennen een spanwijdte van 2,5 meter en worden in zwermen gelanceerd. Dit zorgt ervoor dat het neerhalen van deze drones wordt bemoeilijkt. De Shahed’s moeten met behulp van een lanceerrek, dat gemonteerd kan worden op trucks, de lucht in worden geholpen. Eens opgestegen, neemt de ingebouwde motor het over.

Vervolgens koerst de drone met een gemiddelde snelheid van 185 kilometer per uur richting zijn doel. In tegenstelling tot onder meer de befaamde Bayraktar TB2-drone, die door Oekraïne wordt gebruikt, laat de Shahed-136 zijn munitie niet los: in ware kamikazestijl valt de drone op zijn doelwit, en ontploft mee met zijn lading.

Rusland kon zo al doelen raken in Odessa, maar ook in Bila Tserkva, een stad op 80 kilometer van de Oekraïense hoofdstad Kiev, werd schade opgemeten na een aanval met een Shahed-136-drone. Volgens Natalia Hoemenjoek, een woordvoerster van het Oekraïense leger, werden al meer dan twintig Shaheds gespot boven Oekraïne, en de helft werd al uit de lucht gehaald.

Ook grotere drones

Aangezien Iran de eigenaar is van de dronefabrikant, is het wel duidelijk dat het ze leverde aan Rusland. De Verenigde Staten waarschuwden al in juli dat Rusland naar zijn bondgenoot in het Midden-Oosten lonkte om extra materiaal aan te kopen, waarbij vooral de drones in beeld waren. Iran ontkent dat die levering ook echt is gebeurd, maar er is visueel bewijs van.

Ook zou het ook Qods Mohajer-6-drones geleverd hebben. Deze zijn, met een spanwijdte van tien meter, veel groter dan de Shahed-136’s. Deze drones zijn niet bedoeld voor kamikaze-opdrachten: onder de vleugels en in de romp is plaats voor zes geleide raketten. Daarnaast kunnen ze ook ingezet worden als scout; vijandige posities worden in kaart gebracht, om kamikazedrones er naartoe te kunnen leiden.

(lb)