Door een vrachtschip in de Rode Zee aan te vallen, hebben de Jemenitische rebellen een nieuwe bedreiging gecreëerd voor het vrachtvervoer over zee. Schepen keren nu al om. Dit kanaal vervoert 40 procent van alle vracht ter wereld en leidt naar het beroemde Suezkanaal.

Context: De Houthi-rebellen die een deel van Jemen controleren, hebben zondag een schip gekaapt.

Een vrachtschip dat niets met Israël te maken heeft

Het schip wordt door de kapers, die voornamelijk uit sjiieten bestaan en een link met Iran hebben, beschouwd als een Israëlisch schip en is daarom, in hun ogen, een “legitiem doelwit” omdat ze de kant van Hamas hebben gekozen in haar nieuwe oorlog tegen de Joodse staat. “We behandelen de bemanning van het schip in overeenstemming met islamitische principes en waarden”, zei een woordvoerder van de groep.

Israël ontkende echter banden te hebben met het schip, genaamd Galaxy Leader. Het is een vrachtschip dat eigendom is van het Verenigd Koninkrijk en wordt geëxploiteerd door Japan via Nippon Yusen, een in Tokio gevestigde rederij.

• De Japanse regering eiste onmiddellijk de terugkeer van het schip en de vrijlating van de bemanning, en riep de hulp in van de Saoedische, Omaanse en Iraanse autoriteiten.
• Ondertussen hebben twee schepen van dezelfde scheepvaartgroep rechtsomkeer gemaakt bij de ingang van de Rode Zee, volgens scheepvaartgegevens en het Britse maritieme veiligheidsbedrijf Ambrey. Ten minste een van hen heeft aangekondigd terug te keren naar zijn vorige bestemming, de Filipijnen, volgens het persagentschap Reuters.

De Rode Zee, een maritieme snelweg

Wat staat er op het spel? Dit kan leiden tot een Suez-crisis, maar erger.

• In maart 2021 blokkeerde het vrachtschip Ever Given het Suezkanaal. Zes dagen lang werd het verkeer onderbroken in dit kanaal dat de Middellandse Zee met de Rode Zee verbindt, waardoor al het wereldwijde vrachtvervoer werd verstoord.
• 422 schepen geladen met 26 miljoen ton goederen werden geblokkeerd in het kanaal, wat een verlies van 6 tot 10 miljard dollar per dag betekende voor de wereldhandel.
• Nu er een gewapende dreiging op dezelfde route ligt, kunnen we een verdere verstoring van de vrachtmarkt verwachten.
• Vorige week verklaarden de Houthi-leiders dat hun strijdkrachten verdere aanvallen op Israël zouden uitvoeren. En dat ze Israëlische schepen in de Rode Zee en de Straat Bab al-Mandeb zouden aanvallen. Intussen hebben ze dus actie ondernomen, via een helikopter (zie afbeelding).
• Maar ze lijken een zeer brede definitie te hebben van wat een Israëlisch schip is. Hun actie is dus niet zozeer een uitbreiding van het conflict als wel een uitbreiding van de dreiging van piraterij in de Rode Zee. Dit zal waarschijnlijk de scheepvaartverzekeringssector ontwrichten, en daarmee de hele scheepvaart. Zoals het Franse ministerie van Defensie in 2018 aangaf, “ligt de Rode Zee in het hart van een van de drie grote ‘snelwegen van de zee’, de Euraziatische route, die goed is voor 40 procent van de internationale maritieme handel.”