Het is de derde keer sinds de start van deze rubriek dat we een reeks bespreken die uit de koker van David Simon komt. Dat zegt al iets over het talent van die man, voormalig misdaadjournalist. En om het helemaal interessant te maken gunt Simon, de bedenker van series als ‘The Wire’ en miniseries zoals ‘Generation Kill’, ‘Show Me A Hero’ en ‘The Night Of’ ons een inkijk in het ontstaan van de porno-industrie in New York.

Zelden hebben we zo’n dubbel gevoel gehad tijdens het kijken naar een reeks. Enerzijds voelt The Deuce zo perfect aan, weet je niet waar eerst te kijken en is de cast – met onder andere James Franco en Maggie Gyllenhaal – subliem. Verder lijken de dialogen niet op door een scenarist neergeschreven verzinsels, maar op echte gesprekken. Anderzijds doet het pijn om zo veel mooie personages zo ongelukkig te zien. Eén van dé series van het jaar 2017.

The Deuce begint in het jaar 1971, wanneer porno en prostitutie nog illegaal is: prostituees worden met de regelmaat van de klok opgepikt door de politie of moeten zich gaan verantwoorden in de rechtbank en pornofilms worden clandestien gedraaid en verkocht vanonder de toonbank.

Vier grote verhaallijnen kruisen zich daar: die van de barman Vincent en zijn gokverslaafde broer Frankie (allebei James Franco), de onafhankelijke prostituee Candy (Maggie Gyllenhaal) die interesse krijgt in de filmindustrie, de studente literatuur Abby (Margarita Levieva) die zich bovenal wil afzetten tegen de verwachtingen van thuis en tot slot ook nog de verhalen van de pooiers en hun prostituees die op The Deuce te vinden zijn, de buurt tussen Broadway en Times Square. We zien de evolutie van prostitutie in het openbaar, totdat de politie de prostitutie uit het straatbeeld verdwenen wil zien waardoor pooiers en hun meisjes de keuze moeten maken tussen de filmindustrie of het bordeel.

En ook nog dit: The Deuce is een reeks van David Simon en het wordt dus aangeraden om zeker tijdens de eerste aflevering een notitieboekje bij je te nemen. Heel veel personages worden in korte tijd geïntroduceerd die je later moet gebruiken om de puzzel te leggen. Als je de basis mist, zal je nooit meer mee zijn.

De kiem lag bij Treme

David Simon, een voormalig journalist, is sowieso het beste wat de televisie in het voorbije anderhalve decennium is overkomen. Zijn reeksen zijn altijd gedetailleerd tot in de perfectie en laten zich alleen maar meten met de allerbeste producties. Dat is voor The Deuce – dat rond deze tijd toch vaak terug te vinden zou moeten zijn in eindejaarslijstjes – niet anders. Met de pen en de camera van een onderzoeksjournalist trekt hij rond in The Deuce, geeft hij alle stemmen een plaats in zijn verhaal, maakt hij alle personages menselijk en hun daden aannemelijk.

De kiem voor deze reeks werd gelegd toen George Pelecanos en David Simon samen werkten aan de eveneens uitstekende HBO-reeks serie Treme (2010-2012) over het New Orleans van na orkaan Katrina toen ze in contact kwamen met een man die in het verleden in Manhattan als dekmantel voor de maffia had gewerkt en die hen kleurrijke verhalen over het misdaadmilieu van de jaren zeventig kon vertellen. Die man had zelf een aantal massagesalons gehad, net in de periode dat prostitutie gelegaliseerd werd. Op basis van die verhalen besloten Pelecanos en Simon samen een fictieserie te ontwikkelen.

Liefhebbers van The Wire gaan hier heel erg van smullen, want al is de context anders: dichter bij The Wire is David Simon sindsdien niet meer gekomen. Het gaat over een vorm van criminaliteit in een grote stad, over een corrupte politiemacht en over manieren om die criminele activiteiten zo goed mogelijk binnen de wet en uit de ogen van de politie te houden.

Als we één tip mogen geven: leg je smartphone aan de kant tijdens het kijken, tenzij voor Shazam, want de soundtrack is er eentje om je tanden in te zetten.

Drie personages om te zien:

1. Vincent & Frankie Martino (James Franco)

De hardst werkende man op de set van The Deuce was ongetwijfeld James Franco. Hij speelt een tweeling, waardoor de scènes waar beide broers in te zien zijn dus twee keer moesten worden opgenomen. Alsof dat nog niet genoeg was, regisseerde hij ook nog eens twee afleveringen.

Het fijne aan Vincent en Frankie – de twee broers – is dat de ene zo geheel anders is dan de andere. Vincent heeft de grootste rol in The Deuce en is de verantwoordelijke van de twee. In het begin van de reeks werkt hij zeven dagen per week om rond te komen, in twee verschillende bars. Hij heeft twee kinderen en heeft huwelijksproblemen met zijn vrouw Andrea die meer wil dan altijd maar thuis zitten. Maar Vincent is ambitieus en hij klimt stilaan op. Hij krijgt eerst één bar toegewezen. Daarna twee. Dat hij daardoor ook met de maffia te maken krijgt, neemt hij er dan maar gewoon bij. En hoewel hij zichzelf altijd wijsmaakt dat hij niks met de maffia te maken heeft, zit hij er toch een stuk dieper in dan hij aan zichzelf wil toegeven.

Anderzijds is er Frankie. Frankie is een gokverslaafde levensgenieter en loopt eigenlijk alleen nog maar rond omdat zijn broer hem de hand boven het hoofd houdt bij zijn schuldeisers. Frankie is gokverslaafd en net zoals elke gokverslaafde denkt hij bij elke meevaller dat het geluk hem toelacht en bij elke tegenvaller dat tegenslag niet kan blijven duren. Later in de reeks zal hij meer zijn nut gaan bewijzen, maar Frankie blijft wel het ongeleide projectiel.

2. Eileen “Candy” Merrell (Maggie Gyllenhaal)

Candy heet eigenlijk Eileen en heeft een zoon en een moeder die niet bepaald trots op haar is. Zelf bekijkt Candy haar carrière als prostituee zoals iedere andere job: een manier om de kost te verdienen. Binnen die realiteit wil ze wel onafhankelijk blijven. Ze wil zich aan geen van de pooiers die The Deuce beheren binden.“Ik ben de enige die geld verdient met mijn poes”, zegt zij. Dat maakt dat ze een beetje sterker moet zijn dan alle andere meisjes en een beetje voorzichtiger, maar ook dat ze er een beetje meer aan overhoudt. Stilaan wordt haar interesse gewekt door de opkomende pornofilm-industrie. In het begin van The Deuce is die nog marginaal, maar tegen het einde is die met de première van Deep Throat helemaal open gebloeid. En Candy erbij..

3. Abby Parker (Margarita Levieva)

Eén van de meest interessante personages uit de reeks is Abby. Abby is een slimme studente Engelse Literatuur aan de universiteit die slaapt met één van haar professoren, maar niet omdat ze dat nodig heeft om haar resultaten op te krikken.

Op een dag besluit Abby gewoon om niet naar haar examen economie te gaan en besluit ze dat ze iets anders wil met haar leven. Wat, dat weet ze nog niet goed, maar baantjes zijn er voor iedereen. Uiteindelijk wordt ze serveerster bij Vince, een job waarvoor ze haar principes opzij moet zetten, maar die haar wel goed af gaat.

Hoewel Abby’s schoonheid door iedereen opgemerkt en benoemd wordt, is ze op geen enkel moment geneigd om ook de prostitutie in te stappen. Ze is zich bewust van haar effect op mannen, maar gebruikt dat alleen wanneer ze het wil gebruiken.

Waarom kijken?

David Simon kon het moeilijk voorzien, maar The Deuce is weer één van die series geworden die bijna bij toeval de tijdsgeest perfect heeft weten te vatten. In een jaar waarin elke #MeToo-stem tot persoon van het jaar werd gekroond door het magazine Time is The Deuce misschien wel de meest relevante reeks van het jaar. Ja, The Deuce is vrouwonvriendelijk, maar dat is precies de bedoeling. Simon en zijn trawanten laten op een pijnlijke manier zien hoe meisjes met dromen en/of kwetsbare, kansarme meisjes systematisch konden worden ingezet in een seksindustrie, met drugs en geweld als onderdrukkingsmiddelen. Een industrie waarin de waarde van een individu wordt uitgedrukt in geld.

Ervan uitgaan dat The Deuce dan wel een speeltje voor mannen zal zijn, is te makkelijk. Er is ook het personage Candy (Maggie Gyllenhaal) dat duidelijk van zich afbijt (“Ik ben de enige die geld verdient met mijn poes”) en helemaal onafhankelijk wil blijven in een prostitutie-industrie die gerund wordt door mannelijke pooiers. Voor Candy (die eigenlijk Eileen heet) is de prostitutie een job en de seks een transactie. Na haar nachttaak gaat Candy naar huis, waar haar zoon en moeder op haar wachten.

Gyllenhaal is trouwens meer dan actrice alleen, ze is als producer ook een soort waakhond die in het ootje hield dat er niet té veel seks en bloot in The Deuce te zien zou zijn. Door als producer de garantie te hebben dat ze een vinger in de pap te brokken had, was ze er zeker van dat ze achter het eindproduct zou kunnen staan. In interviews zei ze dat ze tegen de verwachtingen in de makers soms nog in de andere richting moest duwen omdat ze té voorzichtig wilden zijn.

Brussel-Noord

Knap aan The Deuce is dat er nergens een oordeel wordt geveld over de mannen die hun bevrediging gaan zoeken bij een prostituee. Zo is er eentje die nogal gewelddadig is, maar zich nadien meteen verontschuldigt, zegt dat hij zich wat had laten gaan en 20 dollar meer betaalt. Een andere, timide, jongen krijgt op zijn verjaardag een bezoek aan een prostituee cadeau van zijn vrienden. En nog een ander wil gewoon gezelschap om samen naar een film te kijken. Redenen om naar een prostitutie te trekken zullen er altijd zijn, zo zegt The Deuce, en dat is op zich geen probleem. Het is de uitbuiting van de vrouwen in de industrie die het probleem vormen.

Wat de meisjes betreft: de vraag waarom meisjes de prostitutie instappen wordt vaak gesteld, maar nooit beantwoord. Het antwoord is allicht dat er velerlei redenen kunnen zijn. Geen familie. Of geen middelen. Of gewoon: nieuwsgierigheid. In het geval van Lori (Emily Meade) is het duidelijk die laatste factor. Ze heeft het naar haar zin en heeft zelfs een goeie band met haar pooier C.C. (Gary Carr). “Ik heb een pooier nodig”, zegt Lori, “anders word ik lui.”

Vrouwen worden in The Deuce geobjectiveerd, zoals Abby het pijnlijk benoemt in de pilootaflevering, maar dan wel op zo’n pijnlijke manier dat geen enkele man die dit ziet zou kunnen goedkeuren. De seksindustrie is geen aanlokkelijke werkplek. Een schimmige achterafbuurt waar iedereen die er niet echt moet zijn liefst wegblijft. Een verfoeilijke buurt. En toch gebeurt het nog elke dag en niet eens zo heel ver weg van ons bed. In Antwerpen schieten de massagesalons als paddenstoelen uit de grond en het valt op dat het New York van de vroege jaren zeventig amper verschilt van de stationsbuurt Brussel-Noord vandaag. En misschien is dat wel het meest pijnlijke.

Nee, Simon en co steken hier geen monologen af over hoe verfoeilijk alles is wat we te zien krijgen. We moeten kijken en onze eigen conclusies trekken.

Geen glijmiddel

The Deuce is zeker geen lichte reeks, maar ook geen zware reeks. Het is een reeks die vertrekt vanuit zijn personages en die elk van zijn personages menselijk en begrijpbaar maakt. Af en toe valt er zelfs te lachen. Met de nuchterheid waarmee Candy over haar job praat (“Op m’n rug of op m’n knieën, het komt op hetzelfde neer”) of met een scène waarin één van de pooiers ongemakkelijk wordt van enkele prostituees die praten over wat ze doen wanneer ze hun regels hebben (“Ik neuk graag als ik ongesteld ben. Dan heb ik geen glijmiddel nodig”).

In acht afleveringen hebben we al veel informatie over ons heen gekregen. Toch hebben we het gevoel dat dit nog maar het begin is en dat David Simon alleen nog maar zijn eerste pionnen heeft uitgezet. The Deuce is door HBO alvast vernieuwd voor een tweede seizoen.