Terrorisme is niet nieuw. Het lijkt voor jongere generaties een probleem dat symbolisch op 11 september 2001 is ontstaan, toen enkele vliegtuigen het hart van Amerika troffen. Maar voordien bestond terrorisme op Amerikaanse bodem ook al. Ted Kaczynski veroorzaakte heel wat onrust toen hij gedurende twee decennia zelfgemaakte bommen verstuurde. ‘Manhunt: Unabomber’ vertelt het verhaal van de jacht op de man die de bevolking angst inboezemde.
Een soort docuserie waarop Netflix de laatste jaren een patent heeft, maar dit is wel degelijk een productie van Discovery Channel. Je kan de volledige serie wel op Netflix terugvinden. Het is geen echte documentaire, maar een fictiereeks gebaseerd op de waargebeurde feiten. Ted Kaczynski was een zeer verstandig man voor hij plots van levensstijl veranderde. Hij haalde zijn doctoraat op 25 jaar en werd nadien assistent-professor aan de universiteit van Californië. Twee jaar later stapte hij abrupt op.
Bommen
Begin jaren 70 verhuisde hij naar een afgelegen hut zonder elektriciteit of water. Hij leerde er overleven en zorgde zelf voor alles wat hij nodig had. Toen de wildernis rond z’n hut vernield werd, besefte hij dat het onmogelijk was om in de natuur te leven, en hij startte een campagne die uiteindelijk uit de hand zou lopen in de vorm van z’n bomaanslagen. Zijn eerste bom stuurde hij in 1978 met de post naar een professor aan een universiteit. Die vond het verdacht en ging ermee naar de politie. Een agent opende het pakket en raakte gewond aan z’n hand.
Behalve universiteiten waren ook luchthavens een populair doelwit van Kaczynski. In 1979 faalde het mechanisme van een bom aan boord van een vliegtuig van American Airlines, maar het toestel moest door rookontwikkeling wel een noodlanding maken. Die twee doelwitten hebben hem uiteindelijk ook de naam Unabomber opgeleverd. UNABOM staat immers voor UNiversity and Airline BOMber. De FBI had geen idee wie de terrorist kon zijn, maar ze stelden wel een psychologisch profiel op dat uiteindelijk naar Kaczynski zou leiden.
3 doden, 23 gewonden
De schade was in het begin nog relatief onschuldig, maar in 1985 verloor een student vier vingers en een oog na een nieuwe aanslag. Datzelfde jaar viel ook het eerste dodelijke slachtoffer. De eigenaar van een computerwinkel stierf toen hij getroffen werd door nagels en splinters in een bom op een parking. Zes jaar lang hoorden ze niets meer van de Unabomber, tot in 1993 wanneer een bom andermaal een professor aan een universiteit kritiek verwondde. Een jaar later viel een tweede dode toen een bom naar het huis van het directielid van een bedrijf werd gestuurd.
In 1995 volgde nog een derde dode … In totaal heeft Kaczynski zo 16 bommen verstuurd, 23 mensen verwond en 3 dodelijke slachtoffers gemaakt. Het verhaal van de serie speelt zich over een uitgebreide periode af, maar richt zich eigenlijk op midden jaren 90 wanneer James Fitzgerald door de FBI wordt ingeschakeld. Het onderzoek zit muurvast, en hij hoopt nieuwe inzichten te vinden door zijn interesse in taal. Uiteindelijk stuurde de Unabomber een manifest dat hij gepubliceerd wilde zien in een grote krant. Pas dan zou hij stoppen met z’n terreur.
In de serie zie je hoe Fitzgerald op basis van de woordkeuzes en zinsconstructies probeert om een profiel van de dader op te stellen. Zo weet hij op enkele jaren na exact te bepalen hoe oud hij moet zijn. Zijn opsporingstechnieken worden echter nauwelijks serieus genomen door zijn collega’s. Voor Fitzgerald wordt de Unabomber zo een ware obsessie.
3 personages om te zien
1. Ted Kaczynski (Paul Bettany)
Het is een beetje vreemd om de figuren in het verhaal personages te noemen, aangezien de meeste hoofdrolspelers gebaseerd zijn op echte mensen. Ted Kaczynski mag dan wel het grootste deel van de serie een mysterie zijn voor de speurders, hij heeft een prominente rol. Dat komt ook omdat de serie het helemaal niet lineair aanpakt. Zo worden scènes van de zoektocht afgewisseld met momenten uit de ondervragingen wanneer Kaczynski is opgepakt.
We weten uiteraard hoe het verhaal afloopt, dus de structuur van de serie stoort helemaal niet. Kaczynski werd uiteindelijk acht keer tot levenslang veroordeeld. Hij kan niet vervroegd vrijkomen, en zal zo de rest van zijn leven achter de tralies doorbrengen. Hij is intussen 75 jaar en zou naar aanleiding van een reünie op Harvard gezegd hebben dat hij zijn levenslange celstraffen als prijzen ziet.
Acteur Paul Bettany mag de verwilderde Kaczynski gestalte geven. Hem ken je zeker van een aantal beroemde films zoals A Knight’s Tale, A Beautiful Mind, The Da Vinci Code en Avengers: Age of Ultron.
2. Jim Fitzgerald (Sam Worthington)
Iedere crimineel heeft in een serie een goede speurder tegenover zich nodig. En Jim Fitzgerald was dat in het echte leven voor de Unabomber. Eén van zijn taken als speurder was het opstellen van een profiel van de verdachte waarop gejaagd werd. Zo kwam hij bij de FBI terecht en in 1995 maakte hij promotie. Hij zou vooral beroemd worden dankzij z’n inspanningen om Kaczynski op te sporen.
In een interview met Bustle zei de echte Jim Fitzgerald dat hij de overeenkomst met het personage in de serie hoog in de 80 procent geeft. Toch is de serie vooral een metafoor voor zijn echte bijdrage in het onderzoek. Er hebben uiteraard nog andere agenten aan meegewerkt. “Wanneer het over de analyse van taal gaat, dan gaat het over mij. Dat was de echte Fitz”, zegt hij.
Ook deze acteur heeft al veel naambekendheid dankzij het witte doek. Sam Worthington is een Australiër die meespeelde in Avatar, Terminator Salvation en de remake van Clash of the Titans.
3. Natalie Rogers (Lynn Collins)
Het was zeker niet gemakkelijk voor Jim om zijn visie op taal aan de rest van de speurders duidelijk te maken. Ze geloofden hem aanvankelijk niet, ook al stelde hij een duidelijk en accuraat profiel op. Hij vond steun bij Natalie Rogers, een taalkundige van Stanford University die een aantal patronen in het manifest van de Unabomber hielp te ontcijferen. Zij was op haar beurt onder de indruk van de manier waarop taalkunde gebruikt werd om een profiel van een misdadiger op te stellen.
Actrice Lynn Collins is al eens opgedoken in televisieseries zoals True Blood en Law & Order: Special Victims Unit. Maar je kan haar ook herkennen uit de films X-Men Origins: Wolverine en John Carter.
Waarom kijken?
Als je houdt van misdaaddocumentaires, dan is deze serie je op het lijf geschreven. De serie bestaat uit acht afleveringen, dus je kan de volledige reeks op een paar avonden uitkijken. De makers hebben hun best gedaan om alles accuraat te vertellen en gebruiken eerder structurele trucjes om het allemaal interessant te maken voor televisie. Slechts enkele personages springen er echt uit, zodat je ook niet veel moeite hebt om een band met hen op te bouwen.
Natuurlijk is dit verhaal ook al op andere momenten verteld, maar tegenwoordig is het belangrijker als er een goede serie aan je wordt gewijd. Mocht Discovery Channel dit niet hebben gedaan, dan was het volgens ons een kwestie van tijd geweest voor Netflix de Unabomber had opgepikt. Misschien nog een laatste leuk weetje: er speelt ook een Nederlandse actrice mee in de serie. Katja Herbers speelt de rol van Linda Kaczynski.
De serie heeft niks dan goede beoordelingen gekregen. Op IMDb staat een score van 8,2 en op Rotten Tomatoes 92 procent. Verdiend wat ons betreft, want de reeks gaat nooit echt vervelen. Andermaal het bewijs dat je een straf verhaal soms beter vertelt in een sterke tv-serie dan in een lange film.
