Een film beoordelen zal nooit een exacte wetenschap worden en gelukkig maar. Een film is geslaagd als hij iets met je doet. Niets is erger dan onverschilligheid. Een vriend zei ons onlangs: “kippenvel en tranen, dat zijn dé criteria.” Wel, aangezien She Said ons tot tranen toe bewogen heeft is dit voor ons één van de strafste films van het jaar.
She Said verbeeldt het onderzoek van Megan Twohey (Carey Mulligan) en Jodi Kantor (Zoe Kazan), de twee journalisten van The New York Times die de eerste verhalen rond het seksueel misbruik van Harvey Weinstein in 2017 naar buiten brachten. Het verhaal start wanneer Megan in 2016 aan een stuk rond seksueel overschrijdend gedrag van Donald Trump werkt. Ze blijft gedesillusioneerd achter wanneer Trump even later toch doodleuk tot president verkozen wordt en vraagt zich af of haar werk nog wel zin heeft.
Ze vindt een nieuw doel aan de zijde van Jodi Kantor. Kantor heeft eerder al meermaals verslag uitgebracht over seksueel overschrijdend gedrag op de werkplek en wanneer ze het verhaal van actrice Rose McGowan (Keilly McQuail) op het spoor komt blijkt dat het begin van een hele zwijgcultuur die rond het gedrag van de machtige Hollywoodproducer Harvey Weinstein hangt. Megan en Jodi slaan aan het graven en komen een heel netwerk van manieren van toedekking op het spoor: geheimhoudingsverklaringen, schadevergoedingen waar wurgcontracten aan vasthangen, vliegensvlug vernietigde klachten, verdwenen e-mails en carrières die vroegtijdig in de kiem zijn gesmoord.
Levens verwoest
Dat Harvey Weinstein een zwijn is, daar zijn we het ondertussen met z’n allen over eens. In 2020 werd hij in New York al veroordeeld tot 23 jaar gevangenisstraf voor onder andere verkrachting. Nog meer rechtszaken – in Los Angeles en Londen – hangen ‘m boven het hoofd, wat zijn gevangenisstraf nog aanzienlijk zou kunnen doen oplopen.
Wat She Said onmisbaar maakt is dat de film het verhaal van enkele van de slachtoffers vertelt zodat het ook mensen bereikt die geen tijd of zin hebben om paginalange onderzoeksjournalistieke stukken te lezen. De grootste kippenvelmomenten in de film zijn die scènes waarin de slachtoffers van Weinstein hun verhaal doen aan de journalistes omdat je dan voelt wat de persoonlijke kost van het verwerpelijke gedrag van een producer is.
Dan denken we aan Zelda (Samantha Morton) die vertelt over een gebeurtenis op het filmfestival van Venetië, maar die het woord “verkrachting” niet over haar lippen krijgt. Het verhaal van Laura (Jennifer Ehle) die vertelt hoe de wandaden van de producer haar zodanig getraumatiseerd hebben dat elke beslissing in haar verdere leven erdoor beïnvloed werd. En aan Rowena (Angela Yeoh) die nergens anders in de filmindustrie nog een job kon krijgen nadat ze haar ontslag had ingediend bij Miramax, met hangende pootjes terugging en vluchtte naar de vestiging in Hongkong, maar er een leven in isolement leidde.
Het zijn maar enkele van de verhalen, maar ze doen je de grootsheid beseffen van wat er decennialang gaande was in de filmindustrie in het algemeen en de kantoren van Miramax in het bijzonder. Hoe systematisch het was en hoe iedereen zweeg, uit angst dat het hen hun carrière zou kosten. De verhalen die we hierboven hebben toegelicht zijn niet die van bekende actrices, maar die van jonge assistentes die aan het begin van een veelbelovende carrière stonden. Carrières die in de kiem werd gesmoord, levens die werden verwoest.
Geen paranoiathriller
Het zijn Carey Mulligan en Zoe Kazan – kunnen we ze allebei nomineren voor een Oscar, alsjeblieft? – die de film dragen en vaart geven. We zien twee journalisten die sterk zijn in hun vak, die nog wat te leren hebben over een goeie work-life balance en die regelmatig al bellend met een koffie in de hand over de straten van New York lopen. Maar de twee hebben het hart op de juiste plaats en willen strijden voor een betere toekomst.
Het gevoel van strijd zit voelbaar in She Said. De idee dat je met goeie, menselijke en diepgravende journalistiek een steen in de rivier kan verleggen en de wereld net dat beetje beter kan maken, zelfs als dat wil zeggen dat hun eigen leven er (tijdelijk) wat onaangenamer door wordt. Het is zoals Megan aan de telefoon zegt: “We kunnen niet veranderen wat er met jou gebeurd is, maar samen kunnen we misschien wel toekomstige slachtoffers beschermen.”
De geloofwaardigheid van hun personages zit ‘m in kleine acties: Zoe Kazan die vleitig zit te noteren tijdens een digitaal interview. De twee die in de lach schieten wanneer ze voor een werkbezoek een gelijkaardige witte jurk dragen. Megan die de telefoon opneemt met “Are you OK?” wanneer Jodi onverwacht belt. Jodi die even schichtig achter zich kijkt wanneer een donkere auto ’s avonds laat net iets te lang achter haar aan blijft rijden.
Toch is She Said geen paranoiathriller. De hierboven beschreven momenten nemen enkele seconden van het geheel in beslag. In verschillende reviews wordt She Said vergeleken met All The President’s Men (1976), de paranoiathriller over het Watergateonderzoek, maar die vergelijking is te makkelijk en oneerlijk. Op geen enkel moment heeft She Said de ambitie om een paranoiathriller te zijn, het gaat filmmamaker Maria Schrader (van Ich Bin Dein Mensch en Netflixreeks Unorthodox) veel meer om het raken van de juiste emotionele snaar. En die is geraakt.
Ashley Judd
Nog een paar weetjes die een uitstekende film nog beter maken: enkele actrices spelen zichzelf. Ashley Judd – de eerste actrice die on the record ging – doet dat zeer symbolisch in beeld, Gwyneth Paltrow en Judith Godrèche off-screen in een telefoongesprek. De redactiekantoren zijn trouwens écht die van The New York Times en het is de allereerste keer dat die ter beschikking werden gesteld voor filmopnames.
She Said heeft het in zijn openingsweekend jammer genoeg niet zo goed gedaan. De opbrengst in Canada en de Verenigde Staten, waar de film op ruim 2.000 schermen opende, werd vooraf geschat op 3 tot 5 miljoen dollar, waar er werd afgeklopt op 2.2 miljoen dollar. Deadline had het over een flop en meent dat de doorsnee bioscoopbezoeker niet (meer) zit te wachten op zware emotionele drama’s. Een andere reden zou kunnen zijn dat het hele schandaal rond Weinstein nog te vers aanvoelt.
Dat zijn allemaal factoren die kunnen meespelen, maar dat neemt niet weg dat wij ruim twee uur werden meegesleept en dat we écht voelden tijdens de film. Hopelijk is het feit dat She Said gemaakt kon worden in datzelfde Hollywood dan waar de schandalen plaatsvonden een eerste teken van genezing en verandering. En als je op zoek bent naar een echt goeie film, geef She Said dan eens een kans.
Score: 9/10