Wie vandaag nog indruk wil maken met een sciencefictionserie die zich in een dystopische wereld afspeelt moet zijn best doen. Dat het Vlaams-Nederlandse publiek niet bijster onder de indruk was van Arcadia toont dat aan. Het is een genre waarmee we zowat plat zijn geslagen in de afgelopen jaren. We denken voor de vuist weg aan Black Mirror (Netflix), 3% (Netflix), The Handmaid’s Tale (Prime Video), The Leftovers (Streamz), Raised By Wolves (Streamz) en Snowpiercer (film en serie). Aanvankelijk liepen we dus niet heel erg warm voor Silo, maar de reeks weet zich – ongetwijfeld met een veelvoud van het budget van Arcadia – moeiteloos te onderscheiden.

Score: 8/10

Het startpunt klinkt nochtans niet anders dan die van de andere series. Silo dropt ons in een wereld waar wie nog overblijft zich schuilhoudt in een gigantische ondergrondse silo. Tienduizenden mensen zijn er verspreid over 144 verdiepingen, in een Boven, Midden en Beneden. Het leven in de silo wordt strikt gereguleerd door een rechter, een juridische dienst, een sherrif en een burgermeester.

Het meest interessante aan Silo is de collectieve obsessie met het verleden. Of het ontbreken ervan. De mensen in de silo zien de Rebellion van 140 jaar geleden vooral als een nieuw begin en refereren aan die bewuste dag als Freedom Day. Het opmerkelijke is dat niemand van de mensen die in de silo leven een idee heeft van wat er 140 jaar geleden precies gebeurd is, laat staan van hoe de wereld er voor die tijd uitzag. Over geschiedschrijving beschikken de mensen niet. De basis blijft dezelfde: niemand van de mensen die in de silo leven weet waarom ze dat doen, waar ze van gevlucht zijn, wie de silo gebouwd heeft of hoe de wereld er buiten uitziet.  

Het staat iedereen op ieder moment vrij om te vertrekken uit de silo, maar terugkeren is dan onmogelijk. Vertrekkers krijgen de vraag mee om te ‘poetsen’, maar aangezien vertrekkers definitief uit de maatschappij verwijderd worden, is het onmogelijk om die taak af te dwingen. Een vertrekker zorgt telkens voor een groot evenement dat door de bewoners op grote schermen gevolgd kan worden. Op datzelfde scherm blijven de dode lichamen van dappere voorgangers zichtbaar telkens de bewoners in de kantine hun lunch komen eten.

Baby’s maken onder tijdsdruk

Als een gevolg van een geschiedkundig bewustzijn wordt er zeer krampachtig omgegaan met de geschiedenis. Enkele van de bewoners hebben een buitengewone interesse voor alles wat ouder is dan hun tijd, maar de overheid waakt wel over welke van die voorwerpen de maatschappij mogen instromen. Zo draagt Juliette (Rebecca Ferguson) een horloge van de vroegere tijd, maar heeft ze die wel eerst moeten laten goedkeuren. Andere voorwerpen staan op een zwarte lijst.

Maar het gaat ook verder dan dat: er wordt ook gereguleerd wie er kinderen mag maken en de uitverkorenen die zich mogen proberen voortplanten krijgen daarvoor exact één jaar de tijd. In de eerste aflevering zijn het Allison Becker (Rashida Jones) en sherrif Holston (David Oyelowo) die uitverkoren worden om een kind te proberen maken. Het is voor hen al de derde kans, en allicht ook de laatste.

Sherrif Holston doet zijn uiterste best om de orde in de silo te bewaren, met alle bijhorende regeltjes, maar zijn vrouw Allison is van het meer rebelse type. Ze werkt op de IT-dienst en wordt op Freedom Day voor een technisch probleem opgeroepen door George (Ferdinand Kingsley), een man die de reputatie heeft een zonderling te zijn die zich vooral in zijn eigen kamertje bezighoudt met technologie.

George toont Allison een Reliek, een harde schijf die dateert van voor de Rebellion, een opstand van 140 jaar geleden die jaarlijks herdacht wordt als Freedom Day. Het lijkt op heel wat fictie die we ooit al gezien hebben: enkele dissidenten kleuren buiten de lijntjes in een strak gereguleerde maatschappij. Maar voor Silo ligt hier niet het eindpunt, maar het begin. George die een harde schijf aan Allison toont lijkt op zich onbeduidend, maar zet een hoop gebeurtenissen in gang. Het is immers meer dan opmerkelijk dat het hoofdpersonage van de reeks, het gezicht dat ook op alle affiches van Silo prominent afgebeeld staat, in de eerste aflevering pas helemaal op het einde eventjes te zien is.

Kleine gewrongen wereld

Het leven in de silo is letterlijk grijs en donker, maar het is de makers wel gelukt om die omgeving tot leven te brengen. Zo krijgen we te zien en te horen dat de burgermeester (Geraldine James) op een dagenlange trektocht moet vertrekken als ze van de bovenverdieping naar de benedenverdieping van de silo wil, en dat Juliette’s vader (Iain Glen), die dokter is, haar al een hele tijd niet meer gezien heeft omdat de tocht van zijn kabinet naar de machinekamer waar zij werkt meer dan zijn ene vrije dag per week zou innemen. Het zijn details die de omvang van de silo voelbaar maken en die ook meteen voelbaar maken hoe klein de wereld is waarin de personages die in Silo rondlopen gewrongen zitten.

Het getuigt ook van durf dat de makers ervoor kiezen om een hele aflevering (E03: Machines) te laten draaien rond de herstelling van een gigantische generator. Het getuigt van groot talent dat ze dat gegeven ook een uur lang interessant kunnen blijven houden.  Wie nog bewijzen nodig had omtrent de onschatbare waarde van goeie scenaristen nu die aan het staken zijn geslagen omdat ze vaak maar belabberd betaald worden: in dit geval is het Ingrid Escajeda die ze levert.

Verrassend sterke cast

Ook goeie acteurs zijn onmisbaar en daar heeft Silo er best wat van rondlopen. Dat ook Rashida Jones een rol in de reeks had, was ons in aanloop naar de reeks ontgaan. En ook David Oyelowo en Tim Robbins zijn bekende namen die een bescheiden maar belangrijke bijdrage leveren aan de reeks. Daarnaast willen we ook nog de namen van Geraldine James (burgermeester Jahns), Ferdinand Kingsley (George) en Will Patton (hulpsherrif Marnes) noemen: het zijn mensen die ook bij ons niet meteen op de radar staan, maar die hier wel stuk voor stuk een goeie prestatie neerzetten.

Na drie afleveringen zijn we helemaal verknocht aan Silo en we twijfelen er niet aan dat de serie nog heel wat verrassingen voor ons in petto heeft. De boekenreeks van Hugh Howey bevat drie delen, wij hopen dus nu al op drie seizoenen van deze reeks.

Silo is te zien op Apple TV+. Elke week wordt een nieuwe aflevering toegevoegd.