Wie aan complotdenken doet in de Wetstraat, kwam met een opvallend interview van voormalig minister en sp.a-kopstuk Johan Vande Lanotte flink aan z’n trekken. De sp.a’er haalt keihard uit naar Groen, die hij “asociaal” noemt, en verwijt een “pestbeleid” te willen voeren. En minstens even opvallend, hij heeft lof voor Theo Francken (N-VA) : “Ik waardeer zijn werk”. 

Johan Vande Lanotte (sp.a) mag dan ‘gewoon lijstduwer’ zijn, en ook niet langer burgemeester van Oostende, hij blijft één van de weinige echt bekende koppen bij de sp.a. Zeker nu de socialisten hun lijsten drastisch vernieuwd hebben en overal nieuwkomers en jonkies de topplaatsen krijgen, weegt de stem van Vande Lanotte door.

De Oostendenaar geeft nu een interview aan De Zondag, en zet daarbij opvallend duidelijk de lijnen uit voor de komende campagne. Enerzijds plaatst hij een verschroeiend harde aanval tegen Groen, dat alle hoeken van de kamer ziet. En anderzijds krijgt zowaar Theo Francken (N-VA) lof van van Vande Lanotte.

De combinatie van die twee fenomenen, Groen aanvallen en N-VA paaien, is meteen weer koren op de molen van diegenen die een alliantie zien tussen sp.a en N-VA, als deel van de zogenaamde ‘Bourgondische coalitie’. In Antwerpen sloten Bart De Wever (N-VA) en de lokale socialisten na de gemeenteraadsverkiezingen een coalitie in de stad, aangevuld met Open Vld. Zowel CD&V als MR zijn ervan overtuigd dat daar in Antwerpen de kiem is gelegd voor meer: ze wijzen op een geheim voorakkoord dat zou gemaakt zijn tussen die partijen.

Bourgondisch voorakkoord?

‘Klopt niet”, ontkennen beide partijen. Maar wat ze wel off the record toegeven: ze delen op dit moment een afkeer voor de manier waarop Groen zich opstelt. En daar laat Vande Lanotte in z’n interview geen twijfel over. Hij beschuldigt Groen van ‘pestbeleid’: “Een lage emissiezone invoeren over héél Vlaanderen. Wie zich moet verplaatsen voor zijn werk, geen openbaar vervoer kan nemen en een oudere auto heeft, zal dat voelen in zijn portemonnee. Dat zal de ongelijkheid vergroten. Ik noem dat een blinde maatregel.”

Ook over het voorstel van Groen om de salariswagen af te schaffen is hij vernietigend: “Als je dat loonverlies niet compenseert, is dat geen goede maatregel. Groen is dat blijkbaar niet van plan. Ook de middenklasse rijdt met een salariswagen, hè. Je kan die mensen toch geen 600 euro per maand afpakken. Wie dat doet, maakt klimaatbeleid onmogelijk.”

En even opvallend in het gesprek, is het moment waarop Vande Lanotte met lof strooit voor de N-VA. “Ik waardeer het werk van Theo Francken”, zegt Vande Lanotte over het Asiel- en Migratiebeleid van de voormalige staatssecretaris. “Alleen heeft hij te veel gepolariseerd door zijn getwitter.” Het is niet alleen lof, hij onderstreept wel dat er een kloof is tussen hen en N-VA: “N-VA gelooft in kernenergie. Wij niet. Dat is een essentieel verschil.”

Dat er sprake zou zijn van een toenadering, en zelfs een voorakkoord, zoals premier Charles Michel (MR) insinueerde, dat wuift Vande Lanotte weg: “Triest, toch? Wie na vijf jaar premierschap dit moet uitkramen, weet echt niet van welk hout pijlen te maken. Die man heeft blijkbaar weinig te vertellen.”

Toch zal het interview niet veel gedaan hebben om de vermoedens van de andere partijen dat ze bij sp.a en N-VA zoete broodjes aan het bakken zijn, weg te nemen. Integendeel: het gebeurt uiterst zelden dat Francken lof krijgt van andere partijen. Vande Lanotte neemt natuurlijk een speciale plek in: als oud-minister en éminence grise van sp.a hoeft hij met niemand rekening te houden. Maar zeker in tactische spelletjes is hij altijd een meester geweest.