Ook de vierde grootste democratie ter wereld, Brazilië, krijgt een erg radicale figuur als president. De rechts-populistische Jair Bolsonaro heeft de presidentsverkiezingen daar gewonnen. Hij haalde 55% van de stemmen. Bolsonaro gelooft niet in klimaatverandering en wil zijn land terugtrekken uit het klimaatakkoord van Parijs. Hij zou liever een dode zoon hebben dan een homoseksuele vertelde hij in het verleden, en hij wil uiteraard de wapenwetten versoepelen.
Jair Bolsonaro haalde het van de Fernando Haddad van de linkse Arbeiderspartij, die strandde op 45% van de stemmen. In totaal mochten ongeveer 147 miljoen Brazilianen een stem uitbrengen, en dat maakt van Brazilië, na India, de VS en Indonesië de grootste democratie ter wereld.
Bolsonaro won drie weken geleden ook de eerste ronde van de verkiezingen, maar behaalde toen niet de benodigde meerderheid. Hij kreeg toen 46% van de stemmen, waardoor een tweede ronde nodig was.
De verkiezingscampagne in Brazilië was bijzonder heftig. Zo werd Bolsonaro begin september tijdens het campagne voeren neergestoken door een verwarde, linkse man. Hij herstelde van die steekpartij en zijn populariteit groeide.
De 63-jarige Bolsonaro is een oud-militair. Hij koos na een aanvaring met de top van het leger voor een carrière in de politiek en was bijna dertig jaar lid van het Congres. Bolsonaro staat bekend om zijn omstreden uitspraken. Zo sprak hij zijn bewondering uit voor de militaire dictatuur in Brazilië (1964-1985) en deed hij racistische en homofobe uitspraken.
Wapens voor de burgers
De populistische politicus staat niet welwillend tegenover de LHBT-gemeenschap. Hij zou liever een dode zoon hebben dan een homoseksuele, vertelde hij in het verleden, en wat hem betreft is homoseksualiteit een gevolg van het feit dat kinderen niet genoeg worden geslagen. “Ik ben geen homofoob, maar als ik twee mannen op straat zie kussen, krijgen ze klappen van me”, zei hij onlangs. Over donker gekleurde mensen zei hij: “Zwarten zijn dom en lui.”
Hij is echter populair onder veel kiezers vanwege zijn beloftes en anti-establishment-houding. Hij belooft orde op zaken te stellen in het land, dat wordt geteisterd door geweld, corruptie en economische chaos.
Bolsonaro is van plan de criminaliteit hard aan te pakken, wil staatsbedrijven privatiseren en de bureaucratie in het land aanpakken. Minder strenge wapenwetten moeten er daarnaast voor zorgen dat elke Braziliaan een vuurwapen kan kopen om zich tegen criminelen te beschermen.
Bolsonaro belooft dat de politie – die in Brazilië al niet bekendstaat als vredelievend – nog vaker op criminelen zal schieten. “De enige goede crimineel is een dode crimineel”, is een van zijn motto’s, als ook: “Een politieman die niemand doodt, is geen politieman”.
In tegenstelling tot zo’n driekwart van zijn collega-parlementariërs wordt Bolsonaro niet verdacht van betrokkenheid bij het enorme corruptieschandaal dat de Braziliaanse politiek al jaren in haar greep houdt. Hij belooft de politieke corruptie hard te zullen aanpakken, onder meer door militairen te benoemen in zijn kabinet en het aantal ministeries en parlementariërs te verminderen.
Minderheidsgroepen moeten sowieso niet denken dat ze nog aanspraak kunnen maken op speciale behandeling, vindt Bolsonaro. Dat geldt ook voor vrouwen, mensenrechten- en milieuactivisten, kritische journalisten en mensen in de culturele sector, zoals kunstenaars. “Dit land is van ons, niet van hen”, zei hij daarover, waarmee hij doelde op de meerderheid van “normale Brazilianen” die hij zegt te vertegenwoordigen.
Klimaatontkenner
De nieuwe president heeft tijdens zijn campagne meermaals gezegd met weemoed terug te denken aan de militaire dictatuur.
Bolsonaro gelooft niet in klimaatverandering en wil zijn land terugtrekken uit het klimaatakkoord van Parijs. Milieuwetgeving in het algemeen is ook niet belangrijk, meent hij. Het ministerie van Milieu moet onder zijn regering opgaan in het ministerie van Landbouw. Bedrijven zullen voortaan toestemming krijgen om economische activiteiten te ontplooien zoals houtkap en mijnbouw in gebieden in het Amazonegebied die nu nog worden beschermd. De inheemse volken die daar wonen, moeten verkassen, vindt Bolsonaro.
De denkbeelden van Bolsonaro hebben hem al de bijnaam “De Tropische Trump” opgeleverd. Hij wordt ook vergeleken met de Filipijnse president Rodrigo Duterte.
God! God! God!
Na het bekend worden van de uitslag verzamelden duizenden aanhangers van Bolsonaro zich op het Copacabana-strand in Rio de Janeiro om feest te vieren. Ook in Sao Paulo, de grootste stad van het land, ging zijn aanhang de straat op, maar er waren ook berichten over botsingen tussen aanhangers en tegenstanders.
Bolsonaro bedankte in een toespraak bij zijn huis de Brazilianen voor de steun. Ook beloofde hij de grondwet en individuele vrijheden te respecteren. “Dat is een belofte, niet van een partij, niet het ijdele woord van een man. Het is een belofte aan God.”
“Brazilië!”, schrijft de nieuwe president op Twitter, gevolgd door een emoticon van de Braziliaanse vlag en een duimpje. “Vanaf nu wordt niet meer geflirt met socialisme, communisme, populisme en links-extremisme. Nu zullen we leiden met God'” zei hij in een boodschap op zijn Facebookaccount. “We wisten waar Brazilië naar op weg was en nu weten we waar we naartoe willen.”
BRASIL! ????
— Jair Bolsonaro 1️⃣7️⃣ (@jairbolsonaro) 28 oktober 2018