Een leuk wist-je-datje om mee uit te pakken op een familiefeestje: UPS-trucks slaan nooit linksaf, tenzij het niet anders kan. De Amerikaanse koerierdienst bespaart daarmee, naar eigen zeggen, 280 tot 375 miljoen euro per jaar. Waarom? Wel, dat ligt eigenlijk voor de hand.
Waarom?
Op wegen waar er rechts wordt gereden, zou links afslaan gevaarlijker zijn en meer verbruiken. Op wegen waar er links moet worden gereden, is dat uiteraard net andersom. “Links afslaan betekent dat je meestal tegen een stroom aan aankomende voertuigen moet inslaan”, zegt Tom Vanderbilt, auteur van het boek “Traffic: Why we drive the way we do”. “Dat is niet alleen gevaarlijker,” gaat hij verder, “maar stokt ook het verkeer op.”
Een studie naar de redenen achter ongelukken op kruispunten in de Verenigde Staten toont aan dat links afslaan een van de belangrijkste aanleidingen is voor ongevallen. Meer dan 60% van ongevallen op een kruispunt is te wijten aan links afslaan, wat in groot contrast staat met de luttele 3,1% van rechts afslaan. De kans dat je een voetganger aanrijdt, zou ook drie keer zo groot zijn bij bochten naar links als bij bochten naar rechts.
“Links afslaan is ook minder brandstofefficiënt, want je staat langer stil” zegt Jack Levis, Senior Director of Process Management bij UPS.
Hele dagen rondjes rijden
“We slaan wel linksaf”, zegt Levis, “maar enkel en alleen als het noodzakelijk is. We gaan niet hele dagen in rondjes rijden om absoluut enkel naar rechts af te slaan. We hebben een systeem dat het aantal linkse bochten berekent voor elke route en kijkt welke niet nodig zijn.”
En dat systeem is echt fenomenaal. UPS heeft zijn eigen kaarten gemaakt die, zo zeggen ze zelf, accurater zijn dan diegenen die op de markt beschikbaar zijn. Het rekent voor een onnodige linkse bocht een extra 20 seconden aan reistijd aan. Soms zal dan het blokje om rijden die 20 seconden compenseren.
Trager is sneller
Een langere route, maar tegelijkertijd toch tijd en brandstof sparen, het lijkt te mooi voor woorden. Maar het is zo. “Veel chauffeurs dachten dat het nieuwe systeem hun route langer maakte. Maar dat bleek achteraf niet zo te zijn” zegt Vanderbilt. “Het verkeer is zeer complex. Als individu zie je niet altijd de efficiëntie in van het systeem. Het ’trager is sneller’-effect is zoiets dat onlogisch lijkt op het eerste gezicht, maar wel zo is in de praktijk.”
UPS is al sinds de jaren 70 bezig met het mijden van links afslaan. Het ontwikkelde zo de ‘loop dispatch’-methode, waarbij leveringen gebeuren in een rechtse loop. In 2008 lanceerden ze hun routing software Orion. “Het duurde tien jaar om het op punt te stellen. Het moeilijkste was om het systeem als een chauffeur te laten denken en niet langer als een computer” zegt de onderzoeker.
21.000 auto’s minder
Orion analyseert 250 miljoen adressen per dag en optimaliseert zo 30.000 routes per minuut. Als je weet dat UPS dagelijks 18 miljoen leveringen doet in de Verenigde Staten, dan is dat echt enorm veel. Daardoor bespaart UPS ook jaarlijks 300 tot 400 miljoen dollar (280 tot 375 miljoen euro) aan brandstof, lonen en voertuigen. Door Orion wordt er 380 miljoen liter brandstof minder gebruikt en wordt er per route 10 tot 13 km minder gereden. Dit leidt ook allemaal tot een verlaging in CO2-uitstoot van 100.000 ton per jaar. Die verlaging kan je vergelijken met ongeveer 21.000 auto’s die van de weg zouden worden genomen.
We zien jullie al denken “als het zo besparend is, dan gaan wij dat ook doen!”. Maar dat moet toch even worden genuanceerd. De meesten van ons moeten niet dagelijks naar meerdere verschillende adressen zoals een koerierdienst. Onze dagelijkse route verandert bijna nooit. “Het is dan ook de kunst om die ene route te optimaliseren. Niet meer links afslaan, zou daarom ook contraproductief kunnen zijn.” zegt Wayne Gerdes, die het geniale wereldrecord houdt voor brandstofefficiënt rijden. Het is dus niet meteen iets waar we zelf een voordeel uit gaan halen, maar het is wel eens een leuke uitdaging om te doen!