Vlaams minister van Justitie Zuhal Demir (N-VA) wil de komende 2,5 jaar 4.000 veroordeelde daders onder elektronisch toezicht plaatsen. Deze maatregel is bedoeld om de overbevolking in de Belgische gevangenissen aan te pakken. Federaal minister van Justitie Annelies Verlinden (cd&v) reageert positief op het voorstel.

Op dit moment is er in de Belgische gevangenissen plaats voor ongeveer 11.000 gevangenen, terwijl er meer dan 16.000 veroordeelden zijn. Van hen zitten er ongeveer 13.500 daadwerkelijk in de gevangenis, wat leidt tot grote capaciteitsproblemen. Vorige week uitte de Federatie van Vlaamse Gevangenisdirecteurs hierover nog hun bezorgdheid in een open brief aan minister Verlinden.

Daarnaast wachten zo’n 3.400 veroordeelden met een straf van minder dan drie jaar op de uitvoering van hun straf, simpelweg omdat er geen plaats is. Verwacht wordt dat dit aantal tegen de zomer zelfs zal oplopen tot 6.400. Verlinden wil hier iets aan doen door kortgestraften vaker onder elektronisch toezicht te plaatsen, maar dat is een bevoegdheid van de deelstaten. Na aanvankelijk terughoudend te zijn, heeft Demir nu toch beslist om hierop in te gaan.

4.000 enkelbanden

Minister Demir wil specifiek 4.000 veroordeelden in Vlaanderen een enkelband geven. “Dit is een zware operatie, maar we moeten dit tijdelijk doen voor de veiligheid van Vlaanderen”, verklaarde ze.

Er worden wel strenge voorwaarden gesteld aan wie in aanmerking komt voor elektronisch toezicht. Personen die eerder de voorwaarden schonden, zoals het doorknippen van hun enkelband, komen niet opnieuw in aanmerking. Ook het type misdrijf speelt een rol: daders van huiselijk geweld mogen hun straf niet thuis uitzitten.

Tijdelijke oplossing met federale steun

Naast de selectiecriteria stelt Demir ook voorwaarden aan de federale overheid. Zo moet de financiering, hoewel elektronisch toezicht een Vlaamse bevoegdheid is, door de federale regering worden gedragen. Dit gebeurt via prefinanciering, maar volgens Demir verloopt de betaling hiervan de laatste jaren moeizaam.

Tot slot benadrukt de minister dat het gaat om een tijdelijke maatregel. Vlaanderen zal deze extra inspanning leveren tot 2027, zodat Justitie de tijd krijgt om de gevangeniscapaciteit uit te breiden en illegale gevangenen terug te sturen. “Het is een Belgische ziekte dat tijdelijke maatregelen de neiging hebben om permanent te worden”, waarschuwt Demir.