De Netflix-documentaire ‘The Social Dilemma’ (2020) belicht de schaduwkanten van Big Tech. Het meest interessante deel van deze nogal dramatische documentaire zit helemaal aan het einde: wanneer de ontwikkelaars eerlijk toegeven dat ze hun kinderen strenge voorwaarden voor technologiegebruik opleggen. Ze blijken zelf allemaal ‘low-tech parents’.
Hoewel ze er baat bij hebben als wij, de gebruikers, veel privégegevens met hen delen, blijft het privégedrag van sleutelfiguren achter Big Tech vaak nog een ‘black box’ voor ons. Maar als er hier en daar een tipje van de sluier wordt gelicht, legt dit interessante informatie bloot.
Zo reageerde een journalist van The New York Times stomverbaasd toen Steve Jobs, nadat die gevraagd werd wat zijn kinderen van de iPad vonden, antwoordde dat ze die niet mochten gebruiken. Jobs hield zijn kroost zoveel mogelijk weg van zijn eigen creaties. Volgens Walter Isaacson, die een biografie over hem schreef, verkoos Jobs om ‘s avonds met zijn kinderen te eten en te discussiëren, zonder (Apple-)schermen in de buurt.
“Dynamische sociale norm“
Mark Zuckerberg noemde privacy in 2010 een “dynamische sociale norm” en draaide vervolgens die definitie in zijn voordeel door te beklemtonen dat mensen zich er steeds comfortabeler bij voelen om informatie met elkaar te delen. Diezelfde Mark Zuckerberg kocht in 2013 de vier aanpalende huizen van zijn woning, zodat hij en zijn gezin van meer privacy konden genieten. Zo comfortabel voelde hij zich er dus zelf niet bij, maar voor Facebook was het nu eenmaal strategisch interessanter om andere accenten te leggen.
Het gedrag dat ze van ons verlangen, passen ze zelf, binnen hun vier muren, dus niet per se toe. Hun privégedrag legt interessantere patronen bloot dan wat ze ons in hun publieke uitingen willen voorspiegelen. De “valse schijn boeit de toeschouwers”, stelde de zotheid in Erasmus zijn ‘Lof der zotheid’, maar af en toe een inkijk krijgen in de coulissen kan ontnuchterend werken. (lb)
De auteur Katleen Gabriels is moraalfilosofe, gespecialiseerd in computerethiek. Ze werkt als universitair docent aan de universiteit van Maastricht.