De Russische invasie van Oekraïne en de ongerechtvaardigde agressie van het Kremlin heeft de angst flink doen toenemen voor een nieuw leven ingeblazen Russisch rijk en zelfs een nieuwe wereldoorlog. Daar is alvast één sector een pak geld door aan het verdienen: de 450 miljard grote defensie-industrie die de wapens aan beide kanten levert.

Het conflict heeft nu al voor een enorme groei aan de defensie-uitgaven gezorgd. De EU kondigde aan dat ze voor 450 miljoen euro aan wapens zou kopen en leveren aan Oekraïne, terwijl de VS al goed was meer dan 90 ton aan militaire voorraden (voor 650 miljoen dollar) de jongste maanden. Alles bij elkaar heeft dit ertoe geleid dat de VS en de NAVO bijvoorbeeld 17.000 antitankwapens en 2.000 Stinger luchtafweerraketten hebben gestuurd. Een internationale coalitie van landen bewapent ook gewillig het Oekraïense verzet, waaronder het VK, Australië, Turkije en Canada.

En dat is nog maar het begin. Afgelopen nacht keurde het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden 13,6 miljard dollar aan hulp aan Oekraïne en zijn Europese bondgenoten goed. De helft daarvan, 6,5 miljard, in de vorm van troepen en wapens.

Voor de oorlog begon informeerden grote wapenbedrijven investeerders al over mogelijke verhoging van hun winst

Dit is een grote zegen voor ’s werelds grootste defensieaannemers. Om maar een paar voorbeelden te geven: Raytheon maakt de Stinger-raketten en samen met Lockheed Martin de Javelin-antitankraketten die worden geleverd door onder meer de VS en Estland. De aandelen van Lockheed Martin en Raytheon zijn sinds de invasie met respectievelijk ongeveer 16 procent en 3 procent gestegen, tegen een daling van 1 procent van de S&P 500 in dezelfde periode. BAE Systems, de grootste speler in het VK en Europa, is met 26 procent gestegen. Van de vijf grootste militaire spelers ter wereld naar omzet is alleen Boeing gedaald, onder meer vanwege de negatieve invloed van de oorlog op luchtvaartmaatschappijen.

Voor de oorlog begon in Oekraïne informeerden grote westerse wapenbedrijven investeerders al over een mogelijke verhoging van hun winst. Gregory Hayes, de chief executive van de Amerikaanse defensiegigant Raytheon, verklaarde op 25 januari: “De spanningen in Oost-Europa, de spanningen in de Zuid-Chinese Zee, al die dingen zetten een deel van de defensie-uitgaven onder druk. Dus ik verwacht volledig dat we er enig voordeel uit zullen halen.”

Jim Taiclet, de CEO van Lockheed Martin, zei op dezelfde dag: “Als je kijkt naar het evoluerende dreigingsniveau en de benadering die sommige landen volgen, vooral Rusland vandaag, is er een hernieuwde grote machtsconcurrentie die nationale defensie en bedreigingen omvat.” Deze “grote machtsconcurrentie”, stelde hij aan investeerders, “belooft meer zaken voor het bedrijf”.

Het grootste risico voor investeerders? Dat Rusland instort als een kaartenhuis en de dreiging verdwijnt

Zelfs voor Poetin Oekraïne daadwerkelijk binnenviel, werd voorspeld dat de wereldwijde defensie-industrie in 2022 met 7 procent zou stijgen. Het grootste risico voor investeerders, zoals uitgelegd door Richard Aboulafia, directeur van het Amerikaanse defensieadviesbureau AeroDynamic Advisory, is dat “Rusland instort als een kaartenhuis en de dreiging verdwijnt”.

Zonder tekenen dat dat gebeurt, profiteren defensiebedrijven op verschillende manieren. Naast het rechtstreeks verkopen van wapens aan de strijdende partijen en het leveren van andere landen die wapens aan Oekraïne doneren, zullen ze een extra vraag zien van landen als Duitsland en Denemarken, die hebben gezegd dat ze hun defensie-uitgaven zullen verhogen.

De totale wapenindustrie is mondiaal van omvang. De VS is gemakkelijk de wereldleider, met 37 procent van alle wapenverkopen van 2016-2020. Daarna volgt Rusland met 20 procent, gevolgd door Frankrijk (8 procent), Duitsland (6 procent) en China (5 procent).

Als de op een na grootste wapenexporteur heeft Rusland zich gericht op een reeks internationale klanten

Naast de top vijf exporteurs zijn er ook vele andere potentiële begunstigden in deze oorlog. Turkije negeerde Russische waarschuwingen en stond erop Oekraïne wapens te leveren, waaronder hi-tech drones – een grote zegen voor zijn eigen defensie-industrie, die bijna 1 procent van de wereldmarkt bevoorraadt. De wapenindustrie van Israël, goed voor ongeveer 3 procent van de wereldwijde wapenverkoop, is een andere vroege winnaar. De koers van het aandeel van een van de topspelers, Elbit Systems, is al 18 procent gestegen.

Rusland heeft zijn eigen industrie opgebouwd als reactie op westerse sancties die teruggaan tot 2014. De regering heeft een grootschalig importsubstitutieprogramma ingesteld om de afhankelijkheid van buitenlandse wapens en expertise te verminderen en om de buitenlandse verkoop te vergroten.

Als de op een na grootste wapenexporteur heeft Rusland zich gericht op een reeks internationale klanten. De wapenexport daalde tussen 2016 en 2020 weliswaar met 22 procent, maar dit was voornamelijk te wijten aan een daling van de verkoop aan India met 53 procent. Tegelijkertijd verhoogde het zijn verkoop aan landen als China, Algerije en Egypte drastisch.

En zoals gezegd, we staan nog maar aan het begin. Er zijn enkele pogingen ondernomen om de situatie te de-escaleren, waarbij de NAVO bijvoorbeeld heel openlijk het verzoek van de Oekraïense president Volodymyr Zelensky om een ​​vliegverbod in te stellen afwees. Maar deze inspanningen worden ondermijnd door de enorme financiële prikkels aan beide kanten om het wapenniveau te verhogen.

(am)