De N-VA heeft Marcel Crok, een notoir klimaatscepticus, uitgenodigd voor een “tegensprekelijk” debat op haar fractiedagen. Dat is op z’n zachtst gezegd niet echt een slim signaal. 

Dat global warming echt is en dat we als mens verantwoordelijk zijn voor de snelle verandering van ons klimaat hebben de meeste mensen ondertussen wel door. Het staat ook – ondanks wat mensen als Marcel Crok verkondigen – onomstotelijk vast.

Het bewijsmateriaal is ondertussen echt overweldigend. Wat er nog niet is bij de meerderheid van de mensen is een bewustzijn van de omvang van dat probleem. Vergeleken met de opwarming van ons klimaat zijn alle andere problemen spielerei. Global warming is, heel simpelweg, de grootste uitdaging waarmee de mensheid ooit is geconfronteerd. Het gaat onze wereld over de volgende 100 jaar fundamenteel veranderen. Echt fundamenteel.

Veranderen zal het

De verandering van ons klimaat zal op termijn hoedanook leiden tot het verdwijnen van de huidige politieke stelsels. Als we de huidige koers blijven varen, zal onze maatschappij instorten, want dan gaan we naar een gemiddelde opwarming van minstens vier graden en wellicht meer. En overleven met straks tien miljard mensen in zo’n omgeving is onmogelijk. Hongersnoden, miljarden mensen op de vlucht, chaos, geweld, oorlogen en een hoop andere miserie zullen ons deel zijn.

En als we toch in actie schieten, dan zal wat er nodig is om die opwarming binnen de perken te houden niet lukken met de manier waarop ons politiek systeem in het Westen nu in elkaar zit. Dan moeten we dingen als links en rechts overstijgen, godsdienstverschillen opzijzetten, en moet er bijvoorbeeld een orgaan komen dat over de bestaande landsgrenzen heen echt kordate beslissingen kan nemen in het belang van de mensheid als een geheel. De eerste beslissing die zal moeten vallen, is dat we onmiddellijk ophouden met fossiele brandstoffen te gebruiken.

Geluk

Als we geluk hebben – en met de huidige gang van zaken is “geluk” het juiste woord – dan zullen we in de geschiedenisboeken van onze nakomelingen komen. Het zal niet meteen een mooi verhaal zijn en heel veel dingen die we doen waar we ons nu geen vragen bij stellen, zullen als misdadig bestempeld worden.

Hoe ver we momenteel in de shit zitten? Wel, zelfs met de strafste maatregelen is een opwarming van twee graden eigenlijk al niet meer te voorkomen. De inzet is nu om het niet verder en sneller te laten gaan. We weten ook dat het ijs aan de polen aan het smelten is en dat we daar het point of no return hebben bereikt. Of: al het ijs daar, wat we ook doen, zal smelten. Met een stijging van het zeeniveau van uiteindelijk meer dan 60 meter als gevolg. Of dat een scenario is dat zich over 300 jaar of over 500 jaar of meer zal voltrekken, hebben we misschien nog in de hand.

Trip

Je moet trouwens niet eens in de studies duiken. Een reisje maken is genoeg. Vorige maand was ik nog in het poolgebied, op plaatsen waar ik vijf jaar geleden ook al eens ging kijken. Gletsjers die vijf jaar geleden nog te groot waren om met mijn breedbeeldlens te fotograferen zijn ondertussen gewoon verdwenen. En terwijl vijf jaar geleden je daar nog wel eens sceptici tegenkwam, is dat nu niet meer het geval. De opwarming gaat immers sneller dan we hadden verwacht.

De meesten van ons zullen ook nog geconfronteerd worden met de gevolgen ervan. We hebben het geluk op één van de plekken te leven waar we klimatologisch pas in de latere fasen van de opwarming aan de directe gevolgen zullen worden blootgesteld. Het weer zal freakier worden, met meer stormschade als gevolg. Er zullen vaker extreme hittegolven komen, iets wat vooral onze oude van dagen en later ook onze huisdieren gaat treffen.

Vluchtelingen

Indirect is het ander verhaal. Als we het nu al moeilijk hebben met de opvang van een paar duizend vluchtelingen, wat gaat er dan gebeuren als er straks honderden miljoenen klimaatvluchtelingen op onze stoep staan? Klimaatverandering zal ons bovendien onvermijdelijk dwingen om een stap terug te zetten qua luxe en materiële welvaart. Hoe groot die stap is, hebben we alweer zelf in de hand nu, maar hoe langer we wachten met echte maatregelen, hoe groter die stap terug zal zijn.

Crok

Soit, het is in die context dat we even de uitnodiging van de heer Marcel Crok op de fractiedagen van de N-VA moeten zien. Crok is een klimaatscepticus. Hij is geen klimaatwetenschapper, net zo min als de mensen waar hij zich mee omringt. Hij is een freelance wetenschapsjournalist met een graad in chemie. Crok verkondigt dat het niet vaststaat dat ons gebruik van fossiele brandstoffen en daaruit vloeiende broeikasgassen de voornaamste reden zijn van de opwarming van onze aarde. Hij ontkent de opwarming van ons klimaat niet, maar hij gelooft dat ze deel uitmaakt van een natuurlijke cyclus. Het heeft hem heel populair gemaakt bij klimaatontkenners. Croks “bevindingen” worden bijvoorbeeld constant aangehaald door creationisten, vooral in de VS. Echte wetenschappers hebben zijn schrijfsels en theorieën telkens makkelijk weten te doorprikken.

Loep

Vorig jaar bracht Crok met een andere dubieuze “auteur”, de zelfverklaarde wetenschapper Nic Lewis, een Engelsman met een achtergrond in de financiële sector, een rapport uit onder de paraplu van de Global Warming Policy Foundation (GWPF) en de Groene Rekenkamer. De teneur daarvan was dat “het allemaal nogal meevalt en dat al dat alarmistisch gedoe voor niks nodig is”. En uiteraard, dat fossiele brandstoffen er voor niet veel tussenzitten. De studie werd niet gepubliceerd in wetenschappelijke vakliteratuur, en met recht en rede, want ze deugt langs geen kanten.

Het is interessant om even de sponsoren van het rapport onder de loep te houden. De GWPF, die zich als een onafhankelijke denktank profileert, blijkt een lobby-bedrijf te zijn. Nigel Lawson, de grote man achter GWPF, heeft onder meer BP Amoco, Royal Dutch/Shell Group, Texaco, Total Fina Elf en een consortium van steenkoolcentrales als klanten gehad. De stichting houdt zijn financiële bronnen angstvallig verborgen. Waarom?

Straling

In Nederland werd het rapport gepromoot door de Groene Rekenkamer. De Groene Rekenkamer komt voort uit Stichting HAN, dat in 1993 werd opgericht nadat Engelse-taal-deskundige Karel Beckman het boek Het broeikaseffect bestaat niet publiceerde. De Groene Rekenkamer is met name bekend van bedenkelijke rapporten dat duurzame energie niets oplevert en kernreactoren goed zijn. De “denktank” bracht ooit een rapport uit waarin beweert werd dat radioactive straling positieve effecten heeft op de menselijke gezondheid, dat Nederland zelfs minder straling heeft dan gezond en dat kernenergie daarom een gezonde energiebron is. De Groene Rekenkamer heeft ook als standpunt dat de zon zorgt voor de opwarming van het klimaat.

Twee mogelijkheden

We hebben hier dus te maken met pseudo-wetenschappers enerzijds, die anderzijds aangestuurd en gepubliceerd worden door lobby-organen die aantoonbaar gesponsord worden door partijen die er alle belang bij hebben dat we zo veel mogelijk fossiele brandstoffen blijven gebruiken.

Er zijn nu twee mogelijkheden. Iemand bij de N-VA heeft z’n huiswerk niet gedaan, en wel, zo’n dingen gebeuren. Of, en da’s een ander paar mouwen, bij de N-VA-top zijn er blijkbaar mensen die 1) die negationistische klimaatvisie genegen zijn en/of 2) totaal geen problemen zien in het feit dat big oil, big gas en big coal op deze manier leugens verspreiden en de publieke opinie proberen te beïnvloeden.

Als dat laatste klopt, dan is er een probleem. Op de website van de partij lezen we immers dit, wat deel uitmaakte van de verkiezingsbeloftes:

“De N-VA steunt de uitbouw van een Vlaams klimaatplan. Dat moet de uitstoot van broeikasgassen flink terugdringen. Tegelijk investeren we verder in groene energie. Vlaanderen moet de Europese klimaatdoelstellingen sneller bereiken.” En elders op die site lezen we dat “De N-VA wil dringend werk maken van een globaal klimaat- en energieplan.”