De Catalanen moeten niet rekenen op veel steun of sympathie vanuit de Europese Unie: grote landen zoals Duitsland en Frankrijk steunen volop de Spaanse regering van Mariano Rajoy in z’n conflict met Catalonië. Maar er zijn andere stemmen. Slovenië is de wat onverwachte, maar waarschijnlijk grootste bondgenoot van de Catalanen. 

Echt fair loopt het niet in Europa voor de Catalanen. Dat kan ook moeilijk anders, als je geen steun krijgt van de grote machtsblokken. Frankrijk en Duitsland steunen meer dan 100 procent Madrid, met geen grammetje sympathie voor de Catalanen.

Toen de Schotten na het Brexit-referendum toch bleken voor Europa gestemd te hebben, kreeg de Schotse eerste minister, Nicola Sturgeon, een staande ovatie in het Europees parlement en werd ze met kussen overladen door Commissievoorzitter Jean-Claude Juncker. Die laatste verklaarde “dat Schotland altijd de vriend van Europa zou zijn”.

Met de Catalanen en hun premier Charles Puigdemont is dat helemaal anders: hij wordt door Juncker afgeschilderd als meer dan een halve crimineel. En de voormalige premier van Luxemburg, een land van 100.000 inwoners, bestond erin afgelopen weekend te verklaren “dat er al genoeg lidstaten zijn in Europa, en dat er geen plaats is voor nog eentje”. De Catalanen zijn met meer dan 7 miljoen.

Juncker is niet toevallig lid van de conservatieven in Europa, de EVP, de fractie waartoe ook de Spaanse premier Mariano Rajoy toe behoort. Ook Angela Merkel maakt deel uit van die politieke groep.

Maar er zijn wel degelijk Europese landen die toch vragen hebben bij die eenzijdige pro-Madrid houding. Onder meer België roept met premier Charles Michel (MR) steeds op tot dialoog, iets wat de Spaanse regering meer dan irriteert. De belangrijkste bondgenoot van Catalonië is misschien wel een land uit het voormalige Joegoslavië: Slovenië.

De Slovenen denken na over erkenning

De Slovenen hebben voor alle duidelijkheid nog steeds Catalonië niet erkend, zoals geen enkel ander land te wereld. Maar de Sloveense politiek denkt er heel ernstig over na. Barut Pahor, de Sloveense president heeft al meermaals z’n sympathie voor de Catalaanse zaak onderstreept.

De Slovenen zien zichzelf als een voorbeeld voor de Catalanen. In 1991 scheurde het land zich los van Joegoslavië in een heel kort conflict met Servië, de erfgenaam van de Balkanstaat. Omdat Kroatië tussen Servië en Slovenië lag, raakte het ex-Joegoslavische leger nooit tot bij de Slovenen. Na tien dagen was het conflict voorbij, en waren de Slovenen onafhankelijk. Een centralistisch regime, dat de lokale bevolking niet vrij laat om zelf het lot in eigen handen te nemen, dat kennen de Slovenen dus.

Puigdemont is al jaren bezig de Slovenen te bewerken: in 1991 was hij er al bij om de Slovenen te steunen. Hij gebruikt de case van Slovenië ook vaak als voorbeeld van een vreedzame methode om zich af te scheuren.

Ook in Finland steun voor de Catalanen

Uiteraard zijn er niet alleen paralellen. Het grootste verschil is dat Slovenië nauwelijks minderheden bevatte. In Catalonië had volgens cijfers uit 2013 zo’n 46 procent Spaans sprekenden, 36 procent Catalaans sprekenden en 12 procent die beide talen evenveel spreekt. Het referendum dat Puigdemont organiseerde, en dat door Madrid als ‘illegaal’ wordt bestempeld, haalde 90 procent pro-onafhankelijkheid, maar er daagde wel maar 43 procent van de bevolking op. Het is dus veel minder duidelijk dan Slovenië, waar een referendum in 1991 cijfers haalde boven de 90 procent voor onafhankelijkheid.

Hoe dan ook zijn de Slovenen nog niet over gegaan tot de Catalaanse erkenning. Maar het zet wel extra druk op Madrid. Overigens was er ook in Finland een heus debat, omdat een parlementslid daar aandringt op de erkenning van Catalonië. Maar de Finse minister van Buitenlandse Zaken drukte dat idee vrij snel de kop weer in.