Fietsen en wandelen zijn gezond en milieuvriendelijk, maar ook levensgevaarlijk in veel steden wereldwijd. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) wil daar met een nieuwe toolkit verandering in brengen.

Jaarlijks vallen wereldwijd zo’n 1,2 miljoen doden door verkeersongevallen. Dat cijfer op zich is al hallucinant, maar wat het nog schrijnender maakt: meer dan een kwart van de slachtoffers zijn voetgangers of fietsers. Met andere woorden: mensen die kiezen voor gezonde én duurzame mobiliteit, betalen daar vaak een zware prijs voor.

Nochtans is de infrastructuur in veel steden daar nog altijd niet op aangepast. Veilige fietspaden en degelijke voetpaden ontbreken vaak, oversteekplaatsen zijn onduidelijk of levensgevaarlijk, en snelheidslimieten worden niet gehandhaafd. En dat terwijl steden wereldwijd net inzetten op meer actieve mobiliteit om klimaatdoelen te halen en de volksgezondheid te verbeteren.

WHO lanceert toolkit voor veilige mobiliteit

Tijdens de 8e Wereldwijde Verkeersveiligheidsweek van de Verenigde Naties lanceerde de WHO daarom een nieuwe campagne: Make walking and cycling safe. Centraal in die campagne staat de Active Mobility Toolkit, een uitgebreide gids voor beleidsmakers, stedenbouwkundigen, gezondheidsprofessionals en ngo’s.

Die toolkit moet helpen om nationale en lokale strategieën uit te werken voor veiligere, toegankelijke en duurzamere vervoerssystemen. Enkele concrete aanbevelingen:

• Zorg voor veilige voetpaden, beschermde fietspaden en duidelijke oversteekplaatsen
• Neem wandelen en fietsen op in beleid rond mobiliteit, gezondheid, milieu en onderwijs
• Voer en handhaaf snelheidslimieten
• Zet in op sensibilisering rond verkeersveiligheid
• Bied financiële stimulansen voor wie kiest voor actief vervoer

Fietsers en voetgangers nog steeds te vaak slachtoffer

Hoewel het aantal dodelijke ongevallen bij voetgangers en fietsers wereldwijd tussen 2011 en 2021 licht daalde of stabiel bleef, is het beeld niet overal positief. In sommige regio’s is de situatie zelfs verergerd:

• In Zuidoost-Azië steeg het aantal dodelijke voetgangers met 42 procent
• In Europa nam het aantal fietsdoden toe met 50 procent
• In de regio Western Pacific was er zelfs een stijging van 88 procent onder fietsers

Deze regionale verschillen tonen aan dat er geen one-size-fits-all oplossing is. De WHO hoopt dat landen de toolkit gebruiken om op maat gemaakte strategieën te ontwikkelen die inspelen op hun eigen verkeersproblemen.

Gezonde keuzes mogen geen risico inhouden

“Wie kiest voor wandelen of fietsen, doet iets goeds voor zijn gezondheid en voor het klimaat”, stelt de WHO. “Maar dat mag geen risicovolle keuze zijn. Het is tijd dat steden en overheden hun verantwoordelijkheid nemen en zorgen voor veilige infrastructuur.”