De economische impact van de oorlog in Oekraïne en het groeiende risico van een internationale recessie hebben de wereldwijde tewerkstelling (die fors groeide na de pandemie) niet alleen tot stilstand gebracht, maar zelfs doen dalen. Dat is de boodschap van een rapport van de International Labour Organization (ILO).

De organisatie merkte op dat na de coronapandemie zowel in de ontwikkelde naties als de ontwikkelingslanden het aantal banen en gepresteerde werkuren een stijging had laten optekenen, maar het voorbije kwartaal moest opnieuw met een daling worden afgerekend.

Overlappende crisissen

De internationale vakbond maakt gewag van meerdere en overlappende economische en politieke crisissen die het herstel van de arbeidsmarkt wereldwijd bedreigen. “De groei van de tewerkstelling in de ontwikkelingslanden was het voorbije jaar vooral gesitueerd in de zelfstandige sector”, benadrukte Gilbert Houngbo, directeur-generaal van de vakbondsorganisatie.

“De recente terugslag zou er kunnen voor zorgen dat er nog meer onzekere arbeidsplaatsen moeten worden genoteerd dan voor de uitbraak van de pandemie.”

Volgens Houngbo wordt de verslechterende economische situatie nog verergerd door de oorlog in Oekraïne. “Het conflict heeft voor de arbeidswereld ernstige gevolgen”, betoogde hij. “Er is een duidelijke weerslag merkbaar in de sectoren van voeding en energie. Bovendien dalen de reële lonen, terwijl tegelijkertijd een toenemende ongelijkheid moet worden vastgesteld.”

“Ontwikkelingslanden beschikken in hun beleid bovendien over minder hefbomen om de situatie te verbeteren. Vele naties worden met zware schulden geconfronteerd. Een vertraging van de economische groei en de bedrijvigheid zal ook de vraag naar werknemers doen afnemen. De onzekerheid en de verslechterende verwachtingen hebben immers een impact op de aanwerving van personeel.

“We moeten een breed scala aan beleidsinstrumenten inzetten om de problemen aan te pakken”, betoogde Houngbo daarbij. “Onder meer moet worden ingegrepen in de prijzen van collectieve goederen, terwijl een herbestemming van financiële meevallers moet worden voorzien.”

“De inkomenszekerheid moet door sociale bescherming worden versterkt. De inkomenssteun moet worden versterkt. Daarnaast moet ook gewerkt worden aan gerichte maatregelen om de meest kwetsbare mensen en ondernemingen bij te staan.”

De organisatie merkt op dat het aantal gepresteerde werkuren begin dit jaar een sterk herstel vertoonde. Dat was vooral het geval in hoger geschoolde beroepen en onder vrouwen. “Dit was echter te danken aan een toename van het aantal informele arbeidsplaatsen”, gaf Houngbo aan. “Hierdoor kwam een trend van vijftien jaar naar een toenemend aantal formele arbeidscontracten in gevaar.”

Sterke reputatie

Houngbo zei dat de voorheen sterke reputatie van Oekraïne op het gebied van werkgelegenheid door de oorlog ernstig was aangetast. Er was sprake van een verlies van 2,4 miljoen banen. “Hoewel het banenverlies niet zo ernstig was als de 4,8 miljoen werklozen die eerder werden voorspeld toen Rusland de oorlog tegen het land begon, is dit gedeeltelijke herstel van de arbeidsmarkt bescheiden en bijzonder broos.”

Het rapport schat dat 10,4 procent van de totale vooroorlogse beroepsbevolking van Oekraïne in andere landen vluchteling is geworden. “Dit is een groep van 1,6 miljoen mensen, die voor het overgrote deel uit vrouwen bestaat”, luidt het.

“Velen hebben vroeger in het onderwijs, de gezondheidszorg en de sociale zorg gewerkt. De gevolgen van het conflict zijn voelbaar op de arbeidsmarkten van de buurlanden. Dit kan in deze naties leiden tot politieke onrust en destabilisatie van de arbeidsmarkt.”

“Wereldwijd leidt dit tot hogere en meer volatiele prijzen, een grotere voedselonzekerheid en een toenemende armoede.”

(lb)