27 grands crus classés en een premier cru supérieur op nauwelijks 1.900 hectare, dat doet het hart van elke wijnliefhebber sneller kloppen. Sauternes is een van de meest magische wijnstreken rond Bordeaux. Een rustig stukje land van glooiende hellingen en mistige ochtenden, onderbroken door bescheiden dorpjes en middeleeuwse kastelen. Er waait een frisse bries door de regio – waar een nieuwe generatie frissere, gemakkelijker drinkbare wijn maakt en meteen een nieuw tijdperk in gastvrijheid, design en proefervaringen heeft geïntroduceerd.
In de afgelopen 15 jaar is een spannend maar ondergewaardeerd hoofdstuk in de geschiedenis van deze kleine maar machtige regio geschreven door een nieuwe generatie wijnmakers. Ze wilden de zoete Sauternes, waarvan velen vonden dat die te weelderig was geworden, weer wat levendiger maken. Het resultaat? Een frissere, gemakkelijker drinkbare wijn die misschien wel het potentieel heeft om champagne aan de kant te schuiven en zijn historische rol als Frans aperitief terug te winnen.
Naast de traditionele Sauternes, brengen topproducenten levendige nieuwe expressies in hun droge witte Bordeaux-wijnen, gebruikmakend van de variëteiten Semillon en Sauvignon Blanc. Deze droge wijnen bieden een nieuwe generatie consumenten een toegangspoort om de zoete Sauternes te ontdekken. Dat doet onder meer Laure de Lambert van Château Sigalas Rabaud. Initiatieven zoals de recente verbouwing van het historische wijngaardcharterhuis van haar familie tot een stijlvolle bed-and-breakfast luiden ook een nieuw tijdperk in. Het is een aanrader: Best of Wine Tourism Gold Award-winnaar, en betaalbaar gezien de locatie: van aan het zwembad tussen de wijngaarden kijk je uit op Château Lafaurie-Peyraguey, waarvan delen dateren uit de 13e eeuw én op Château d’Yquem. Het uitstekende tweesterrenrestaurant Lalique, ligt vlakbij, een romantische wandeling van vijf minuten door de wijngaarden.
Het ervaren van het arsenaal aan witte wijnexpressies binnen de 1.900 hectare van deze kleine Bordeaux-appellatie – Sauternes is de op één na kleinste na St-Julien – is sowieso reden genoeg om te bezoeken. Voeg daar de veelgeprezen fine dining, een handvol landelijke bistro’s in familiebezit en een groeiende keuze aan accommodaties bij, aan elkaar gestikt door een netwerk van goed gemarkeerde wijnroutes die nu nog populairder zijn bij tractoren dan tourbussen.
Vandaag de dag geldt ook dat wijnhuizen die traditionele gesloten bleven meer benaderbaar zijn geworden. Omdat het maken van wijn een steeds uitdagendere manier is geworden om de kost te verdienen, hebben veel eigenaren van onroerend goed – van de hoogste premier cru supérieur Château d’Yquem, eigendom van luxegoederengroep LVMH, tot kleinere landgoederen zoals Château La Clotte-Cazalis (in hetzelfde familie sinds 1779) – hun kelders, samen met hun historische kastelen en tuinen, opengesteld voor het publiek. Hun doel is om de geneugten van de wijnen uit de regio te introduceren bij jongere consumenten. Omdat 90% van de wijnmakerijen van deze appellatie door een familie wordt beheerd, is je gids voor rondleidingen en proeverijen mogelijk de derde of 13e generatie die op het terrein werkt.
Het is een langzame maar gestage ontwikkeling geweest in lokale gastvrijheid – en wijnstijlen – sinds 2011. Toen werd Château Guiraud een van de eerste 1855 geclassificeerde grand crus in Bordeaux die biologisch gecertificeerd werden. Tegenwoordig fladderen zeven soorten hommels en een regenboog van vlinders tussen de pesticidenvrije tuinen en wijngaarden van het landgoed, die kunnen worden verkend per elektrische fiets, die te huur is.
Op het terras van La Chapelle, het restaurant met uitzicht op de glooiende wijngaarden van Guiraud, duiken de lokale bevolking en bezoekers in de boerderijverse keuken gecombineerd met lokale wijnen. Er wordt ook gewerkt aan een hotel met 26 kamers met een zwembad en spa, een nieuwe wijnkelder en een vernieuwd bezoekerscentrum, ontworpen door de in Bordeaux gevestigde architect Chadebost (ook verantwoordelijk voor onder meer de nieuwe chai van Château Cheval Blanc). Achter de plannen staat de nieuwe meerderheidsaandeelhouder Matthieu Gufflet, de Franse ondernemer wiens missie het is om de ongerepte schoonheid van minder bekende Franse wijngaarden te delen via zijn hoogwaardige, op duurzaamheid gerichte hotelmerk Terres de Natures.
Andere opmerkelijke bezoeken aan een wijnmakerij rond Sauternes zijn Château de Rayne Vigneau voor de uitstekende blendingworkshop; Château La Tour Blanche vanwege zijn nuchtere houding, rustige koetsritten en gezellige sundowners in de wijngaard; Château d’Yquem vanwege zijn fascinerende rondleiding en stijlvolle proeflokaal; en Château de Fargues, sinds 1472 eigendom van de eerbiedwaardige familie Lur Saluces – boek er de Chef’s Table-lunch voor een speciale traktatie.
(jvdh)