De Oekraïense president Volodymyr Zelensky heeft maandag een oproep gedaan aan het Westen om alle Russische reizigers de toegang te ontzeggen. Op deze manier hoopt de Oekraïner de druk op Vladimir Poetin verder op te voeren.

In een interview met de Washington Post betoogde Zelensky dat de huidige sancties tegen Rusland “zwak” zijn vergeleken met de boodschap die zou worden afgegeven door een inreisverbod en een volledig embargo op Russische energie.

“De belangrijkste sancties zijn het sluiten van de grenzen, want de Russen nemen andermans land in beslag”, vertelde Zelensky. Daar voegde hij aan toe dat de Russen “in hun eigen gesloten wereld moeten leven totdat ze hun filosofie veranderen”.

“Het is niet goed dat Russen een normaal leven kunnen leiden”

Hoewel de EU momenteel geen Russische reizigers op haar grondgebied verbiedt, zei de Finse premier Sanna Marin maandag dat de EU dat wel zou moeten overwegen. “Het is niet goed dat op hetzelfde moment dat Rusland een agressieve en brutale aanvalsoorlog voert in Europa, Russen een normaal leven kunnen leiden en als toerist vrij door Europa kunnen reizen. Dat is niet juist”, zei ze tegen de Finse nationale publieke omroep Yle.

De oproep van Zelensky en Marin werd met positief geluid ontvangen in Letland en Estland. Dat laatste land maakte vandaag bekend dat het overweegt haar grenzen voor Russische reizigers te sluiten. 

“Stop met het verstrekken van toeristenvisa aan Russen. Een bezoek aan Europa is een voorrecht, geen mensenrecht”, twitterde de Estse premier Kaja Kallas, een dag nadat Zelenskyy er bij het Westen op had aangedrongen een inreisverbod in te voeren.

Sommige critici stellen echter dat een volledig inreisverbod voor Russen mogelijk oneerlijke gevolgen zal hebben. Zeker voor degenen die het land hebben verlaten omdat zij het niet eens zijn met Poetin en zijn besluit om Oekraïne aan te vallen

Russen komen binnen via Estland, Letland en Finland

Sinds de inval in Oekraïne heeft de EU een reeks sancties tegen Rusland uitgevaardigd, waaronder een verbod op vliegreizen van en naar Rusland. Echter mogen Russische staatsburgers nog steeds per bus of auto de unie binnenkomen. De Estse premier Kallas wees daarnaast op het feit dat de meesten de EU binnenkomen via de oostgrens, namelijk Estland, Letland en Finland.

De Letse minister van Buitenlandse Zaken Edgars Rinkēvičs is eveneens voorstander van een inreisverbod. De minister zei vorige maand in een interview met Politico dat de EU-landen de afgifte van visa voor Russen moeten beperken, met een uitzondering voor humanitaire redenen.

Als reactie op het mogelijke reisverbod zei de woordvoerder van het Kremlin, Dmitry Peskov, dat Zelensky irrationeel bezig is. “De irrationaliteit van zijn denken in dit geval is niet te bevatten”, zei Peskov tegenover verslaggevers. “Dit kan alleen maar uiterst negatief worden opgevat. Elke poging om Rusland of de Russen te isoleren is een proces dat geen vooruitzichten heeft”.

Portugees paspoort

Om de sancties gericht op Russische paspoorthouders te ontwijken, proberen sommige oligarchen Portugese paspoorten te bemachtigen. De Portugese wet – uit 2013 – maakt het namelijk mogelijk om de Portugese nationaliteit te krijgen, wanneer je kan aantonen dat je een afstammeling bent van Sefardische Joden.

Op basis van deze wet heeft bijvoorbeeld de Rus Roman Abramovich vorig jaar een Portugees paspoort weten te bemachtigen. De voormalig eigenaar van Chelsea heeft hierdoor alle privileges van het EU-burgerschap en kan zich vrij door de EU bewegen en heeft geen visum nodig om wereldwijd 116 landen binnen te komen.